GROZA WOKÓŁ NAS.

„Dziewczynę z sąsiedztwa” Jacka Ketchuma odkryłem dzięki Stephenowi Kingowi. Jego dobre słowo bardzo często zachęca mnie do sięgnięcia po coś nowego. Tak też było i tym razem.
Wydaną w Polsce po dwudziestu latach od światowej premiery powieść, ponoć najbardziej przerażającego pisarza Ameryki, przeczytałem, jak tylko się w nią zaopatrzyłem z wypiekami na twarzy. Dlaczego?
Ano, zaraz Wam powiem dlaczego... Śmiało mogę powiedzieć, że owa książka znalazła się na zamykającej poprzedni rok liście „najlepszych dziesięciu dzieł literatury” stworzonej z mojego punktu widzenia.

Od pierwszych stron w książce było coś niepokojącego, czułem zło czające się jakby wszędzie. Sielankowe klimaty z pierwszych stron były podszyte ukrytą grozą, przez co nie potrafiłem się „wyluzować” i odczuć powrotu do szczenięcych lat jako pięknych, bezbolesnych i łatwych. Opowiadaną historię w całości poznajemy z perspektywy Davida- zagubionego (jeszcze przed pojawieniem się Meg i Susan) chłopca, który dopiero uczy się rozróżniać co jest dobre, a co złe. Zadanie ma znacznie utrudnione, ponieważ jednym z jego wzorców codziennych zachowań jest niezbyt (a w miarę trwania powieści to „niezbyt” tylko się pogłębia) zdrowa na umyśle sąsiadka. Samotnie wychowująca trójkę dzieci kobieta, sprasza do swojego domu, bez żadnych ograniczeń rówieśników swoich dzieci. Ruth (bo tak każe się nazywać kobieta) pozwala dzieciakom praktycznie na wszystko, zatem picie piwa przez dziesięciolatków jest jak najbardziej na miejscu, jak również zabijanie kolonii owadów (bądź co bądź zwierząt) w bestialski, niehumanitarny sposób. Jedyną sprawą, w której Ruth nie okazuje pobłażliwości, a wręcz przeciwnie, jest nawiązywanie przez chłopców relacji z rówieśniczkami, które wykraczałyby poza czysto koleżeńskie. W pewnym momencie świat Davida i całego jego otoczenia zmienia się, za sprawą pojawienia się w domu ciotki Ruth osieroconych sióstr: Meg i Susan.. Wydaje się, że piękno i niewinność Meg jest motorem napędowym w narastającym szaleństwie Ruth. Obrazuje nam to autor, kiedy zdanie po zdaniu prowadzi nas w podróż po makabrycznych wydarzeniach, ukazując czytelnikowi jak bardzo różni się punkt widzenia ofiary i jej oprawców, a także unaocznia to, jak pojęcia prawdy poszczególnych osób mogą się różnić. Wiadomo, że to, co złe, zakazane lub powszechnie przyjęte za niemoralne fascynuje nas. I tak też jest w przypadku Davida, na którego wydarzenia oddziałują w ambiwalentny sposób: targany jest między sympatią do dziewczyny, a dotychczasowymi „przyjaciółmi”, którzy męczą dziewczynę na różne, coraz wymyślniejsze sposoby, co jest dla nich czymś nowym i fascynującym. Do samego końca główny bohater nie wie, po której stronie tej, poniekąd moralnej barykady stanąć, mimo iż wie, która droga postępowania wydaje się być słuszna. Jednak bez względu na to, co zrobi i po czyjej stronie opowie się jego młoda dusza to, wszystko w czym brał udział i tak odciśnie na nim niewyobrażalne piętno, będzie go gnębić jeszcze wiele lat później (i zapewne już do końca życia) oraz stanie się dla niego barierą w kontaktach międzyludzkich.

Jack Ketchum bezlitośnie ukazuje nam, że dzieci (powszechnie uznawane za piękno i dobro wszelkiej maści) potrafią być potworami. I nie chodzi tu tylko o złe wzorce, czy pobłażanie w złych zachowaniach przez osoby dorosłe. Dzieci w świecie „Dziewczyny z sąsiedztwa” po kryjomu „bawią się” w to, co zakazane, niemoralne, złe. Przypuszczam, że gdybyśmy się tak zastanowili głębiej nad naszym dzieciństwem, to w końcu każde z nas znalazłoby jakąś złą (lub z perspektywy czasu uważaną teraz za głupią) „zabawę” z lat młodzieńczych. A jeśli nie, to przypuszczalnie każde z nas byłoby w stanie „pochwalić się” znajomością jakiegoś rówieśnika z tamtych lat, który męczył zwierzęta, podpalał liście, czy też pastwił się nad słabszymi. Dlatego też książka Ketchuma tak przeraża, bo to, co złe jest cholernie ludzkie i zakorzenione już w latach szczenięcych.
Owszem, narastająca choroba psychiczna Ruth też przeraża, ale mnie o wiele bardziej raziło oraz powodowało wręcz ból głowy, zachowanie dzieciaków. Nie jest to lektura ani łatwa ani przyjemna. Nie chodzi mi o sposób pisania, bo ten jest bardzo przystępny w odbiorze, co kontrastuje wręcz z przekazywanymi tym sposobem treściami. Chodzi samą fabułę i o to, jak raz za razem dostajemy obuchem po głowie. Polecam to dzieło wszystkim ludziom o twardych nerwach, bo podczas czytania staniecie przed wieloma okrutnymi sytuacjami. Polecam tę książkę osobom lubiącym dramaty, gdyż na dobrą sprawę powieść Ketchuma do przerażający dramat. Polecam także owszystkim ciekawskim, ostrzegam jednak, że po „Dziewczynie z sąsiedztwa” zmieni się trochę wasz pogląd na ludzkość jako taką.

GROZA WOKÓŁ NAS.

„Dziewczynę z sąsiedztwa” Jacka Ketchuma odkryłem dzięki Stephenowi Kingowi. Jego dobre słowo bardzo często zachęca mnie do sięgnięcia po coś nowego. Tak też było i tym razem.
Wydaną w Polsce po dwudziestu latach od światowej premiery powieść, ponoć najbardziej przerażającego pisarza Ameryki, przeczytałem, jak tylko się w nią zaopatrzyłem z wypiekami na...