Niepokojąca i jakoś dziwacznie perwersyjna jest to powieść. Realizm w postaci konsekwencji życiowego dramatu - tragicznej straty rodziców - głównej bohaterki, Melanii, miesza się tu ze światem kolorowej, ale kryjącej pod powierzchnią brud i ohydę, złej bajki. Ta zła bajka, niczym senna mara, która uparcie nie chce się skończyć, to dom wuja Filipa, gdzie Melania trafia wraz ze swym młodszym rodzeństwem. Jest zupełnie jasne, że wuj Filip to ucieleśniony patriarchat, reglamentujący przestrzeń życiową pozostałych domowników, przywłaszczający sobie pozycję samca alfa, umiejętnie trzymający innych w szachu napięciem między przemocą potencjalną, zawieszoną w powietrzu, a przemocą realną, dawkowaną oszczędnie acz bezwzględnie. Mnie jednak zaintrygowało coś innego. Co takiego sprawia, że Melania - ciesząca się przecież w dawnym domu rodzinnym wszelkimi przywilejami wolności, również wolności do “bycia niegrzeczną” - tak łatwo podporządkowuje się dyktaturze wuja Filipa, nie wznieca żadnej rebelii, nie knuje spisku? Dlaczego raczej oddaje te zadania w ręce Irlandczyka Finna, jednego z braci żony wuja, Małgorzaty? Angela Carter mówi, że patriarchalna dominacja niejedną ma postać - niekoniecznie doprowadzona jest do skrajności, nie zawsze objawia się w sposób tak jawny jak w domu wuja Filipa, czasami sprowadza się po prostu do symbolicznego formowania kobiety na matrycy opracowanej przez mężczyzn. Przygotować dziewczynkę do odgrywania ról z męskich wyobrażeń, wychować ją do roli panny młodej, kochanki, oblubienicy - to może i bardziej brzemienna w skutki postać patriarchalnej przemocy niż otwarty dyktat wuja Filipa. Dom rodzinny Melanii, bezpowrotnie stracony po śmierci rodziców, wspominany przez nią jako ciepły i pełny zrozumienia, też był najprawdopodobniej przestrzenią formatowaną po męsku - to w nim Melania ćwiczyła przed lustrem ruchy tancerek z obrazów Degasa, to w nim fantazjowała o oddaniu się idealnemu, przyszłemu ukochanemu, zupełnie nieświadoma ukrytej przemocy kryjącej się w świecie organizowanym przez mężczyzn. Dlatego w swoim nowym otoczeniu dziewczyna tak łatwo staje się kolejną ofiarą, a perwersyjne kukiełkowe przedstawienia odbywające się pod dyktando wuja Filipa są sceniczną miniaturą patriarchalnego gwałtu, do którego Melania była przygotowywana - a może, co gorsza, przygotowywała się dobrowolnie - już od wczesnych lat w domu swoich rodziców. Niemoc jest zresztą cechą wszystkich domowników; opór wobec tyranii nie przyjmuje konstruktywnych form - sprowadza się albo do sfery sztuki (granie Irlandzkiej muzyki), prowadzi do zaburzonych relacji między samymi ofiarami (Małgorzata i Francis) albo skutkuje poddańczością (jak w przypadku Jonatana, małego i obojętnego na wszystko budowniczego modeli okrętów) bądź wycofaniem (niema Małgorzata). Angela Carter sugeruje, że do przerwania sytuacji długotrwałej patriarchalnej opresji potrzeba prawdziwie rebelianckiego aktu - i w końcu dopuszcza się go Finn. A finałowa scena jest zupełnie niesamowita, jest jakby zapowiedzią możliwości całkowitego przebudowania relacji międzyludzkich - w szczególności relacji między kobietami i mężczyznami - na gruzach tego, co jednak jakimś cudem udało się obalić…

Warto. Głównie dla zainteresowanych kulturową konstrukcją kobiecości, ale nie tylko dla nich.

Niepokojąca i jakoś dziwacznie perwersyjna jest to powieść. Realizm w postaci konsekwencji życiowego dramatu - tragicznej straty rodziców - głównej bohaterki, Melanii, miesza się tu ze światem kolorowej, ale kryjącej pod powierzchnią brud i ohydę, złej bajki. Ta zła bajka, niczym senna mara, która uparcie nie chce się skończyć, to dom wuja Filipa, gdzie Melania trafia wraz...