Charakterystyczne dla Virginii wewnętrzne sprzeczności (wszak znana jest ona jako zaburzona w sposób afektywny dwubiegunowy) widoczne są nawet w przemyśleniach poszczególnych bohaterów, powołanych przez Virginię do życia na kartach jej utworów. Tak oto w jednej z najbardziej sztandarowych powieści autorki, Do latarni morskiej, która w całości stanowi właściwie wybieg dla refleksji bohaterów pod fabularnym pretekstem ich wycieczki do miejsca zawartego w tytule, dochodzi do niejednej bitwy na mentalnych poligonach poszczególnych rozmyślających. Przytoczę zaledwie jedną z nich, bowiem ona przykuła moją uwagę najskuteczniej, krystalizując przed moimi oczami nie tyle pojedynczy wątek, co cały motyw literacki. Stało się to wtedy, gdy pan Ramsay kroczył z wolna u boku swej żony, a jego umysł pomknął ścieżkami dziejów ludzkości…

"Gdyby Szekspir w ogóle nie istniał, czy świat bardzo by się różnił? – zadał sobie pytanie. Czy postęp cywilizacji zależy od wielkich ludzi? Czy los szarego człowieka jest teraz lepszy, niż był w czasach faraonów? Ale czy los szarego człowieka może służyć za kryterium, przy pomocy którego mamy oceniać cywilizację? Chyba nie. Możliwe, że największe dobro wymaga istnienia klasy niewolników. Windziarz kolei podziemnej jest wieczną koniecznością."

Te obrazoburcze refleksje (przynajmniej jeśli za punkt odniesienia przyjmiemy wartości humanistyczne), podkreślające rolę hierarchii społecznej w rozwoju cywilizacji (jest to wprawdzie idea z brodą równą zarostowi samej cywilizacji), zostają zbojkotowane przez samego ich kreatora tuż po tym, jak się pojawiły:

"Ta myśl wywołała w nim niesmak. Podrzucił głowę. Chcąc się od tej myśli oderwać, postanowił, że zajmie się wyszukaniem jakiegoś sposobu, by ukrócić panowanie sztuki. Postara się pokazać, że świat istnieje dla szarego człowieka, a sztuka jest tylko dekoracją życia na szczytach i wcale go nie wyraża. A Szekspir światu też nie jest niezbędny."

***
Książka napisana techniką strumienia świadomości.

Cały tekst: https://statekglupcow.wordpress.com/2017/05/03/cywilizacja-afektywna-dwubiegunowa-wg-woolf-i-borowskiego/

Charakterystyczne dla Virginii wewnętrzne sprzeczności (wszak znana jest ona jako zaburzona w sposób afektywny dwubiegunowy) widoczne są nawet w przemyśleniach poszczególnych bohaterów, powołanych przez Virginię do życia na kartach jej utworów. Tak oto w jednej z najbardziej sztandarowych powieści autorki, Do latarni morskiej, która w całości stanowi właściwie wybieg dla...