Trzy książki w twórczości Romy Ligockiej zajmują miejsce wyjątkowe. Dziewczynka w czerwonym płaszczyku, Tylko ja sama i Dobre dziecko stanowią osobistą trylogię kobiety, która należy do pokolenia żydowskich dzieci Holokaustu. Tysiące małych chłopców i dziewczynek wyznania mojżeszowego dzięki szaleństwu Hitlera i założeniom faszyzmu przeżyło piekło na ziemi i to na samym początku życia. Zwykle czas dzieciństwa powinien być okresem beztroskiego szczęścia, poznawania świata i cieszenia się rodzinnym ciepłem. Pokoleniu Romy Ligockiej nie było to dane. Ich najwcześniejsze wspomnienia związane są z wojną, śmiercią najbliższych w komorach gazowych, osieroceniem, gettem i ukrywaniem się.

Ligocka miała szczęście dotrwać w ukryciu do końca wojny wraz z matką. Jej ojciec Dawid Liebling przeżył pobyt w obozie koncentracyjnym. Po szczęśliwym powrocie do żony i córeczki wydawałoby się, że już nic nie zakłóci ich szczęścia i spokoju. A jednak fałszywe oskarżenie spowodowało uwięzienie i mocne zarzuty, za które groziła kara śmierci. Dawida Lieblinga podejrzewano o kolaborację z Niemcami, bycie okrutnym kapo w obozie i znęcanie się nad współwięźniami. Ponad rok w surowych warunkach więziennych dotkliwie odbił się na i tak już mocno podupadłym zdrowiu. Liebling trafił do szpitala, a potem do domu, gdzie wkrótce po przebytym udarze zmarł.

Jak widać z powyższych zdarzeń koszmar dziewczynki w czerwonym płaszczyku nie skończył się z datą wyzwolenia z rąk okupanta. Roma straciła tatę, a jej matka boleśnie przeżywała śmierć męża. Te koszmary z dzieciństwa położyły się cieniem na życie dorosłej Romy. W książce „Tylko ja sama” Ligocka to już dojrzała kobieta mającą dorosłego syna. Odniosła spory sukces zawodowy. Jest uznaną malarką i pisarką, której książki wydawane są na całym świecie. Ligocka podróżuje, promuje swoje publikacje, spotyka się z czytelnikami. Ale bolesna przeszłość wciąż nie daje jej spokoju. Pewnego dnia ktoś znów wywleka oskarżenia wobec jej taty i pisze o jego niechlubnej obozowej przeszłości. Zmarły nie może się bronić. Ciężar dowiedzenia niewinności spoczywa więc na córce, która za wszelką cenę chce dowiedzieć się prawdy. Rozpoczyna poszukiwania dowodów. Ponadto w jej życiu pojawia się mężczyzna. Żonaty, którego małżeństwo jest jednak fikcją i tak samo zraniony jak Roma, z bogatym bagażem przeżyć żydowskiego dziecka wojny.

Przeczytałam całą trylogię Romy Ligockiej i jestem nią zachwycona. Proza tej autorki jest niesamowita. Bardzo osobista i poruszająca za serce. Ligocka niczego przed czytelnikami nie ukrywa. Można rzec, iż pisze sercem i bez cienia skrytości zwierza się tym, którzy sięgną po jej książki z najintymniejszych sekretów swojej duszy. Ligocka i jej pokolenie przeszło w życiu bardzo wiele, wycierpiało mnóstwo, przelało ogrom łez. I co chyba równie tragiczne jak okres wojny koszmary nie znikły wraz z wyzwoleniem. Zagnieździły się na trwałe w umyśle i wracały, a ich powroty wywoływały sny, złe skojarzenia, plotki. W trudnej sytuacji uporania się z bolesną przeszłością pomaga autorce pisanie i spotkanie Dawida. Człowieka, który ma podobny bagaż życiowy. On rozumie ją bez słów. Rozwija się uczucie i nić porozumienia. Nić bezcenna dla ludzi pokroju Romy.

„Tylko ja sama” to książka, która jest czymś pomiędzy autobiografią a osobistym dziennikiem. To lektura, która uświadamia piekło Holokaustu znacznie lepiej niż najrzetelniej i najdokładniej napisany podręcznik historii. To publikacja świadcząca o piekle jakie ludzie zgotowali innym ludziom. Ligocka wspaniale uświadamia jak wiele bólu zadano pokoleniu żydowskich dzieci, istot niewinnych. Rodzi się pytanie dlaczego?

Książka Ligockiej to także relacja z życia kobiety sukcesu, znanej pisarki, która podróżuje, promuje swoją twórczość i spogląda w bardzo swoisty sposób na otaczający ją świat, a potem swoimi spostrzeżeniami dzieli się z czytelnikami. To lektura pełna emocji, którą z całego serca podobnie jak i całą trylogię tę autorki gorąco polecam.

Bernardeta Łagodzic-Mielnik