W moich literackich podróżach nieoczekiwanie na drodze stanęła twórczość Bohumila Hrabala, który do tej pory nie był mi szerzej znany. Jednak w powojennej Czechosłowacji był szeroko cenionym pisarzem, często piszącym z dystansem i z przymrużeniem oka o otaczającej go rzeczywistości. "Zbyt głośna samotność" jest dziełem uznawanym za jedno z jego największych osiągnięć.

Opisuje w nim samotnego Hantę, człowieka który przez całe swoje dorosłe życie pracuje przy prasowaniu makulatury. Podczas tego wydawałoby się monotonnego zajęcia utylizacji książek, bohater poznaje los milionów papierowych dzieł asystując w ich ostatniej drodze. Bez wątpienia miłośnik słowa pisanego ratuje od śmierci wiele ze znalezionych podczas swojej pracy tomów.

To co najbardziej zauważyłem podczas czytania tego krótkiego utworu, to ogromna samotność przebijająca z kartek książki. Hanta zachowuje się niczym subtelny rzeźnik literatury, jak artysta decydujący o tym co może zostać uratowane z pogromu a co przepadnie bez śladu. Jego zajęcie pozwala mu na dużo medytacji nad otaczającą go smutną rzeczywistością. Czytelnik pogrążający się w marnej egzystencji tego rzemieślnika, przenosi się w świat nieustannej walki w kanałach podziemnego miasta gdzie myszy potrafią się mścić za swój los.

Uderzyło mnie dodawanie do każdej partii sprasowanej makulatury dzieł literatury światowej, tak jakby to w czymś pomogło w tym marnym widowisku utylizacji. Być może książki największych filozofów towarzyszące takim sprasowanym paczkom dodają im powagi, może przypominają o nieskończonej pamięci o nich. Wieczność zapewne jest jednym z tematów dzieła Hrabala. Bo nic nie jest wieczne na tym świecie, włącznie z kruchym pięknem literatury.

Spodobało mi się określenie bohatera tej symbolicznej opowieści. Nazywa się sam siebie jako "wykształconego wbrew własnej woli". Przez trzydzieści pięć lat życia obcowanie z książkami poczyniło w nim nieodwracalne skutki. Ale każda uratowana powieść powoduje, że sam o sobie dowiaduje się coraz większej ilości informacji. Hrabal ciekawie porównuje książki do oliwek w tłoczni oliwy, dopiero kiedy są miażdżone wydają z siebie to co najlepsze.

„Bo ja gdy czytam, to właściwie nie czytam, biorę piękne zdanie do buzi i ssę je jak cukierek, jakbym sączył kieliszeczek likieru, tak długo, aż w końcu ta myśl rozpływa się we mnie jak alkohol, tak długo we mnie wsiąka, aż w końcu nie tylko jest w moim mózgu i sercu, lecz pulsuje w mych żyłach aż po krańce naczyniek włoskowatych.” Powyższy cytat dobitnie ukazuje nam piękny proces czytania. Bo w zasadzie dobrą literaturę się smakuje, powolutku pozwalając jej nas odmieniać. I myślę że właśnie twórczość Bohumila Hrabala może w taki sposób odmienić częściowo nasze życie.

W moich literackich podróżach nieoczekiwanie na drodze stanęła twórczość Bohumila Hrabala, który do tej pory nie był mi szerzej znany. Jednak w powojennej Czechosłowacji był szeroko cenionym pisarzem, często piszącym z dystansem i z przymrużeniem oka o otaczającej go rzeczywistości. "Zbyt głośna samotność" jest dziełem uznawanym za jedno z jego największych osiągnięć....