Była pierwszą gwiazdą Rzeczypospolitej. Pułkownik Wieniawa całował jej dłonie, mknęła po tętniącej życiem Warszawie limuzyną, za występ płacono jej krocie, ba, miała na wyłączność teksty Tuwima.

Z niektórymi postaciami jest tak, że każdy o nich słyszał i coś o nich wie. Gdyby jednak drążyć temat, zapytać kogoś o losy owej znanej postaci, to często nie dowiedzielibyśmy się nic więcej niż to, co funkcjonuje w powszechnej świadomości ludzi. Być może tak jest właśnie z Hanką Ordonówną.

Całe szczęście w sukurs przychodzi nam Katarzyna Droga ze swoją książką „Hanka. Pierwsza powieść o Ordonównie”. Publikacja ta ukazała się nakładem wydawnictwa Znak.

Już na wstępie powiem, że książka naprawdę mi się spodobała. Jak podpowiada nam tytuł, nie jest to w żadnym razie klasyczna biografia. Bez wątpienia jest to opowieść. Fascynująca opowieść o tym, jak Marysia Pietruszyńska stała się Hanką Ordonówną. Jak ze zwykłej, biednej dziewczyny przeobraziła się w prawdziwą gwiazdę II Rzeczypospolitej. Gwiazdę, do której wszyscy wzdychali i o którą zabiegały wszystkie sceny w Polsce.

Jest to jednocześnie niezwykle barwna opowieść o latach dwudziestych XX wieku. O wspaniałej Warszawie, która „budziła się do życia późnym wieczorem”. O Warszawie, w której „kolorowe neony wołały na zakrapianą kolację z dancingiem do Wróbla, do Adrii, do Oazy”.

Autorka przybliża nam świat artystów, teatru, kabaretu. Ordonówna była u szczytu popularności, gdy wybuchła druga wojna światowa. W tym momencie zaczyna się inna, nie mniej ciekawa, lecz bardzo dramatyczna opowieść. O wojennej tułaczce. O niemieckiej i sowieckiej okupacji. O aresztowaniach, rozstrzeliwaniach, więzieniach, łagrach. O życiu, które minęło bezpowrotnie.

Często ludzie, szczególnie starsi, z pietyzmem mówią, jak coś wyglądało przed wojną. Niemal zawsze kontekst jest jak najbardziej pozytywny – przed wojną wszystko było inne, lepsze. Z całą pewnością inna przed wojną była Warszawa Hanki Ordonówny. Niekończące się spektakle, bale, kolacje, wielka sława.

Czy sześć lat to dużo, czy mało? Właśnie sześć lat trwała druga wojna światowa. Po niej już nic nie było takie jak wcześniej. Umarła Warszawa. Z dala od swego ukochanego miasta, na obcej ziemi, umarła Hanka Ordonówna.

Jeśli chcecie poczuć klimat tamtej epoki, tamtej Warszawy, przedwojennych gwiazd, wreszcie jeśli jesteście ciekawi, jak wyglądało życie Hanki Ordonówny, koniecznie sięgnijcie po tę książkę.

„Hanka. Pierwsza powieść o Ordonównie” to naprawdę znakomita lektura o świecie, którego już nie ma. O artystce światowego formatu. Wiadomo – przed wojną.

Gorąco zachęcam do lektury tej świetnej powieści.

Wojciech Sobański