„Altruizm ponad wszystko, to szczyt ewolucji. Kto nie żyje w ten sposób, zawsze zginie z ręki większej potęgi pochodzącej z kosmosu. Natura tak eliminuje niedoskonałą inteligencję, bo zwykle jest ona na tyle rozwinięta, że sama planeta nie jest w stanie jej zlikwidować.”

Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy? Czy wszechświat ma koniec? Co jest po śmierci? Jaki jest sens istnienia? Jak powstało życie? Czy Bóg istnieje? Rajivark, jeden z pary głównych bohaterów, zna odpowiedzi na wszystkie te pytania i dzieli się swoją wiedzą.

Recenzję opieram na przedpremierowym egzemplarzu gotowym do druku.
„Ognisty pył” pierwotnie był jednym ze szkiców do pierwszego tomu „Death Bringera” (widać zresztą w tekście trochę nawiązań do tamtej space opery), lecz jest to zamknięte uniwersum, niezwiązane z innymi książkami autorki. Inspiracji do napisania powieści było kilka, między innymi baśń „Rytuał” małżeństwa Diaczenko, co zresztą widać, bo i w „Ognistym pyle” nacisk jest na uczucia i relacje bohaterów. Nie ma tu wulgaryzmów i cielesności, ale nie jest to zdecydowanie grzeczna literatura dla młodszych czytelników, bo opisane są zbrodnie wojenne, ponadto porusza ciężkie tematy, a na celownik idzie istota ludzka. To zdecydowanie science fiction, z naciskiem na hard, military, i space operę, ale oprócz tego znajdziemy tu wątek psychologiczny i obyczajowy. Chociaż to jedna i zamknięta powieść, gdzie są rozdziały, można ją podzielić na 3 części: kampanię wojenną obcych, zarówno bitwę kosmiczną jak i na planecie wroga, akcję dziejącą się w Polsce (wspomniany wątek obyczajowy, konkretnie akcja dzieje się w jednym z większych polskich miast) oraz spokojnie i wolno rozwijającą się akcję w Amyrade Anfraktoris, czyli na protoplanecie krążącej w macierzy między wszechświatami. Motywem przewodnim są relacje między obcym - risanorkiem, w skali Kardaszowa zajmującym aż 6 stopień, a Dianą, młodą kobietą, która trafiła na Amyrade przypadkiem. Przedstawicieli obu tych gatunków dzieli nie tylko skala Kardaszowa, ale też biliony lat świetlnych, bo Tirigorian, rodzima planeta risanorków, leży nawet w innym wszechświecie niż Ziemia. Jeśli chodzi o budowę wszechświata, widać trochę nawiązań do teorii Stephena Hawkinga, ale autorka posługuje się również pochodzącą ze starożytności zasadą Mercurius ter Maximus. Rajivark przekazuje Dianie na Amyrade ułamek swojej wiedzy o wszechświecie. Dziewczyna jest tym przerażona i nie popada w szaleństwo jedynie z powodu pewnej swojej cechy, o której nie wie. Wie o niej natomiast risanork i tylko dlatego nie zabija dziewczyny, która zrujnowała jego plany.
Świat (a raczej światy, bo poza Amyrade akcja dzieje się na 4 planetach) dopracowany jest do perfekcji. Jeśli akcja rozgrywa się na planecie X, to jest tam opisany jej system gwiezdny, atmosfera, a nawet bohaterowie zmagają się z powietrzem czy różną grawitacją. Nie popełniają przy eksploracji głupot jak w „Prometeuszu” (6 w skali Kardaszowa w końcu coś znaczy). Np. jeśli ktoś przechodzi przez jezioro na innej planecie, to skrupulatnie je bada i wchodzi do wody w hermetycznym pancerzu. Bardzo ciekawie przedstawiony jest Amyrade, gdzie próżno szukać znanych nam praw fizyki, biologii, chemii i innych. Wszystko tam jest niemierzalne, nie istnieje prawo skali, tak samo jak czas, nie może rozwinąć się wyższa kultura niż w 0 skali Kardaszowa, jak i samo miejsce jest czymś w rodzaju protoplasty planet, jakie znamy. Eksperymentem, który ktoś potężny pozostawił samemu sobie w macierzy. Druga mocną stroną książki są liczne ukryte nawiązania, symbolizmy i easter eggi wplecione w tekst. Jest tego naprawdę dużo. Nawiązania zarówno do popkultury, jaki bitew starożytnych. Nie będę zdradzać szczegółów, by nie psuć niespodzianki osobom, które tekst będą chciały przeczytać. Lektury nie można zmierzyć jedną miarką, bo pojawiają się „cięższe wątki”, jak i rozdziały, które czyta się bardzo szybko, głównie ze względu na dialogi. Kto jest nastawiony na samą akcję, mord i strzelaniny może się trochę nudzić, bo 60% tekstu dotyczy rozmów i rozbieżności międzykulturowych. A konflikty między człowiekiem i risanorkiem wybuchają ciągle, głównie z powodu nieporozumień na drodze komunikacji. Ale nie brakuje też rozwalania wiosek czy zbrojnego przejmowania miast, z wykorzystywaniem technologii obcych. A obcych są trzy gatunki i wszystkie są bardziej rozwinięci niż ludzie. Najciekawiej jest oczywiście opisany rodzaj risanorków, silnych altruistów w stosunku do własnego rodzaju, ale którzy nienawidzą innych (jedynie podziwiają najsilniejszych), a celem ich istnienia jest ekspansja i dominacja we własnym wszechświecie, by w chwili jego umierania mogli stworzyć kolejny, dopasowany do ich zasad. Skoro są obcy, nie brakuje też wypas technologii i sposobów podróżowania. Ciekawie są opisane emocje u risanorków. Jako że to kosmici, różnią się od Ziemian, a te emocje mają nazwy w języku obcych, który umiejętnie wpleciony jest w fabułę. Jest tego jednak bardzo mało - w przeciwieństwie do zapowiedzi książki na Youtube, która w całości jest w języku obcych.
Co do wątku obyczajowego poruszone są problemy ubogiej „klasy średniej” współczesnej Polski. Mamy więc o depresji, ostracyzmie, fobii społecznej, samotności, alienacji, poczuciu bezsensu istnienia ludzkości, narastaniu agresywności społeczeństwa, znieczulicy społecznej, zerwaniu więzów rodzinnych, trudnościach w zakładaniu i prowadzeniu firmy. Także o aseksualizmie. I jeszcze pewnie coś by się tam znalazło.
Jeśli chodzi o głównych bohaterów, wyszła tu idealna równowaga. Mężczyzna i kobieta przedstawieni są jako równi sobie, każde ma swojego asa w rękawie i na zmianę jedno drugiemu pomaga. Nie ma kolejnej Masy Sue (uff). Ale i tak, jak to widziałem w innej książce autorki, ciekawiej stworzone są postacie męskie, zwłaszcza Rajivark. Chociaż moim faworytem jest Vendoriuk.
Książka przypadła mi do gustu. Dawno nie czytałem nic współczesnego, gdzie głównym bohaterem jest kosmita. Myślę że miłośnicy science fiction, którzy potrafią się obejść bez łaciny podwórkowej i są miłośnikami obcych, znajdą tu coś dla siebie.

„Altruizm ponad wszystko, to szczyt ewolucji. Kto nie żyje w ten sposób, zawsze zginie z ręki większej potęgi pochodzącej z kosmosu. Natura tak eliminuje niedoskonałą inteligencję, bo zwykle jest ona na tyle rozwinięta, że sama planeta nie jest w stanie jej zlikwidować.”

Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy? Czy wszechświat ma koniec? Co jest po śmierci? Jaki jest sens istnienia?...