"Nic nie zdarza się przypadkiem" to tytuł niewskazujący na reporterską tożsamość Terzaniego. Zdaje się raczej stanowić obietnicę bajania o losie i przeznaczeniu. Autor ten w istocie był pełen sprzeczności. Głośno deklarował szeroko rozumiany niepokój egzystencjalny i przejawiał pragnienie duchowych poszukiwań, jednocześnie pozostając w reporterskim dystansie do ich przedmiotu. Chętnie i wytrwale zgłębiał zagadnienia powszechnie uważane za irracjonalne, zrozumiałe tylko podczas pełnego zaangażowania wszystkimi elementami swojego jestestwa, jednocześnie nie robiąc tego (zamiast nurkować w całości, on jedynie taplał się w nich pobieżnie – niczym moczący nogi plażowicz, zastanawiający się, jak to jest być nurkiem; do tego ograniczył się jego empiryzm). I dobrze. Jak miałby napisać dobrą książkę, próbując jedynie zwerbalizować swoje doznania – co samo w sobie zawsze z gruntu skazane jest na porażkę? To oscylowanie między rozumem a doświadczeniem metafizycznym podkreślone jest już w opisie dystrybutora:

"Podróżowanie było dla Tiziano Terzaniego formą istnienia. Kiedy dowiaduje się, że jest ciężko chory, instynkt podpowiada mu, by wyruszyć w podróż. Ale ta podróż różni się od innych. Jest najtrudniejsza, bo każdy krok może być wyborem między rozumem a szaleństwem, między nauką a magią."

Tym, co trzeba przyznać Terzaniemu w sposób niepowetowany, są odwaga i rozmach, z jakimi zmierzył się z tak trudnym życiowym doświadczeniem, jakim jest umieranie. Nowotwór – znamię naszych czasów – stanowił dla niego impuls nie tylko do odbycia najważniejszej podróży w jego prywatnej historii, lecz również do ulokowania swoich reporterskich oczu pomiędzy dwiema antagonistycznymi cywilizacjami XX wieku – zachodnią i wschodnią. To mało – powiedzieć, że przyglądał się im z bliska. On obserwował je, jednocześnie w nich uczestnicząc, a jednak spomiędzy dwóch napierających na siebie sił cywilizacyjnych wyszedł bez opresji, udało mu się bowiem wysnuć wiele konstruktywnych wniosków.

Tak przedstawia się nam ta historia – śmiertelnie chory człowiek zjechał niemal cały świat w poszukiwaniu remedium – jednak trudno orzec, czy bardziej dla ciała (w celu fizycznego, dosłownego wyleczenia), czy dla duszy (w celu oswojenia choroby i przebycia jasnej, świadomej drogi ku zwieńczeniu całej wędrówki). Sam autor jasno wyraził się o celu swej podróży:

"Przedtem jeździłem w poszukiwaniu przygód i myśli, teraz szukałem lekarza, zioła, magicznej formuły, cudu, rozwiązania moich zdrowotnych problemów."

Z biegiem opisywanych doświadczeń coraz bardziej jednak przypomina duchowego mędrca niż reportera. Nie powinno to stanowić problemu dla czytelników ceniących obcowanie z jednymi i drugimi – gdy ktoś poszukuje jednoznacznie prawd rozumu lub prawd wiary, działalność Terzaniego lepiej niech potraktuje jak ciekawostkę, zanim popadnie w irytację wynikającą z ewidentnego dysonansu, jaki tworzy w swoich książkach, wewnętrznego rozdźwięku, który jednak – paradoksalnie – zdaje się przynosić mu poczucie harmonii.

Tak oto Europejczyk najpierw udaje się do Nowego Jorku, centrum cywilizacji Zachodu, gdzie spotyka ludzi zdeterminowanych, by naprawić świat, z gotowymi receptami na sukces. Tam formułuje myśli skądinąd dobrze znane krytykom zachodniego systemu wartości:

"Demokracja stała się systemem, który nagradza przede wszystkim banalność i reklamowe kłamstwa, a nie mądrość i moralne zaangażowanie."

Dlatego w poszukiwaniu tych ostatnich udał się do Azji. Miał bowiem świadomość, że w zachodnim pojmowaniu starości czegoś brakuje; że jest ono spłycone i jednostronne:

"Niestety, nasza kultura – lub raczej przemysł, przez który jest już zdeterminowana – mitologizuje młodość. Przemieniła ona podeszły wiek w rodzaj choroby i zmusza ludzi starych – biedaków – żeby byli inni, niż są, i udawali młodych. A przecież starość niekoniecznie jest złem, a tym bardziej czasem żalu. Przeciwnie."

(...)

"Pośród ciszy wspaniałej przyrody Terzani dochodzi do wniosku, że najważniejsza jest harmonia ze światem i samym sobą: trzeba umieć patrzeć na niebo i być chmurą, trzeba <<słyszeć melodię>>."

Jeśli „bycie chmurą” i tym podobne metafory przerastają czyjś stosunek do życia i czytelnictwa, może on sobie tę książkę odpuścić. Jednak byłoby trochę szkoda, bo to kawałek dobrej literatury.

Cały tekst:
https://www.facebook.com/statekglupcow/posts/315688788889347?notif_t=like&notif_id=1499850776395441

"Nic nie zdarza się przypadkiem" to tytuł niewskazujący na reporterską tożsamość Terzaniego. Zdaje się raczej stanowić obietnicę bajania o losie i przeznaczeniu. Autor ten w istocie był pełen sprzeczności. Głośno deklarował szeroko rozumiany niepokój egzystencjalny i przejawiał pragnienie duchowych poszukiwań, jednocześnie pozostając w reporterskim dystansie do ich...