W tematyce kultury Wschodu siedzę już jakiś czas. Kilka lat wstecz fascynowałam się Indiami i tamtejszą kinematografią, a dzisiaj dalej poszerzam swoją wiedzę na temat orientalizmu m.in za sprawą książek Aleksandry Chrobak czy opartych na faktach powieściach Jean Sasson. Wszystkie te lektury stanowiły świetną bazę pod autobiograficzną "Saudyjkę za kierownicą" Manal Asz-Szarif. O książce jest już głośno i słusznie. To naprawdę niezwykła opowieść o sile uciemiężonych kobiet, które muszą walczyć na każdym kroku o odrobinę niezależności, a także prawo do właściwej edukacji. O ile miałam świadomość praktykowania obrzędu obrzezania, konieczności posiadania męskiego opiekuna czy też zakazu prowadzenia przez kobiety pojazdów, o tyle przeżyłam niemały szok, gdy Manal obrazowo nakreśliła stan arabskiej edukacji oraz surowe zasady panujące w szkołach dla dziewcząt. Żeńskie szkoły podstawowe, gimnazja oraz szkoły średnie przypominają z zewnątrz więzienie, a łazienki pozbawione są luster. Szkoły nie posiadają również stołówek, a na ich terenie panuje zakaz wnoszenia czegokolwiek poza podręcznikami. Zakazane są także zajęcia dodatkowe takie jak muzyka czy wychowanie fizyczne, a na plastyce zabrania się rysowania figuratywnego, dopuszczając jedynie martwą naturę. Wszystkie zajęcia podszyte są religijną domeną, a lekcje przyrody wyglądają mniej więcej tak: "niebo jest niebieskie, a chmury białe", przy czym naucza się szydełkowania oraz zarządzania domowym budżetem. Uczennice są faworyzowane przez nauczycielki ze względu na urodę tak często, jak inne dziewczęta są karane za nieumiejętne przekazywanie wiedzy przez zatrudnioną kadrę. Ponadto jeszcze do niedawna w szkołach dopuszczalne było bicie uczniów, do czasu aż jeden z chłopców został pobity przez nauczyciela na śmierć. Takich szokujących śmierci było więcej. Chociażby pożar w żeńskiej szkole, na teren której nie wpuszczono strażaków, ponieważ uczennice nie były odpowiednio osłonięte... Ciężko to sobie wyobrazić, prawda? Manal, która obecnie jest aktywistką walczącą o prawa kobiet przeszła długą drogę. Pochodziła z mieszanej i raczej biednej rodziny, w której na porządku dziennym była przemoc domowa. Niemniej matka Manal zadbała o to, by trójka jej dzieci odebrała solidne wykształcenie, co zaowocowało później pracą w prestiżowym Aramco. Zanim jednak Manal została aresztowana za jednorazowe prowadzenie samochodu i nieosłanianie twarzy, zanim urodziła syna i następnie się rozwiodła, była zwolenniczką restrykcyjnego salafizmu... To m.in wymiana z pracy i roczny pobyt w USA powoli otworzyły jej oczy na absurdy religijne rządzącej jej krajem oraz kobietami. "Saudyjka za kierownicą" to szczere, a momentami rozdzierające wyznanie. I tak jak w przypadku "Łez księżniczki" należało powtórzyć "Ana Amal" (Jestem Amal), tak należałoby powtórzyć "Ana Manal". Nie wiem czy gdybym doznała tak dużo przemocy oraz gdybym jako dziecko została obrzezana, to czy odnalazłabym w sobie takie pokłady siły jak ta dzielna i inteligenta kobieta.

"Sądzę, jednak, że o ile są takie blizny, które moglibyśmy pragnąć ukryć, bo związane z nimi cierpienia psychiczne czy emocjonalne są dotkliwsze od fizycznego bólu zadanego w chwili zranienia, o tyle są i takie, które chcemy oglądać przy każdym zerknięciu w lustro. Są cenne, bo przypominają o przeszłości. Moje świadczą o tym, że okazałam się silniejsza od tego, czemu je zawdzięczam. Za każdym razem, gdy je widzę, umacniam się w postanowieniu obdarowania moich dzieci szczęśliwym, pełnym miłości i zachęty do działania życiem, wolnym od krzyków, połajanek i zaniedbania. I całkowicie pozbawionym przemocy fizycznej."

W tematyce kultury Wschodu siedzę już jakiś czas. Kilka lat wstecz fascynowałam się Indiami i tamtejszą kinematografią, a dzisiaj dalej poszerzam swoją wiedzę na temat orientalizmu m.in za sprawą książek Aleksandry Chrobak czy opartych na faktach powieściach Jean Sasson. Wszystkie te lektury stanowiły świetną bazę pod autobiograficzną "Saudyjkę za kierownicą" Manal...