Obsesja zbrodni. Prawdziwa historia najbardziej poszukiwanego seryjnego mordercy w USA
- Kategoria:
- reportaż
- Tytuł oryginału:
- I'll Be Gone in the Dark: One Woman's Obsessive Search for the Golden State Killer
- Wydawnictwo:
- Znak
- Data wydania:
- 2019-01-14
- Data 1. wyd. pol.:
- 2019-01-14
- Data 1. wydania:
- 2018-02-01
- Liczba stron:
- 400
- Czas czytania
- 6 godz. 40 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788324055548
- Tłumacz:
- Jarosław Mikos
- Tagi:
- Jarosław Mikos zbrodnie USA kryminalistyka seryjny morderca dziennikarka Golden State Killer zbrodnia gwałciciel McNamara Michalewicz zbrodnia doskonała
Żadna zbrodnia nie ulega przedawnieniu.
Poznaj mroczną tajemnicę najbardziej poszukiwanego seryjnego mordercy w USA.
Pięćdziesiąt gwałtów i dziesięć sadystycznych morderstw przez ponad dekadę. Ani Zodiak, ani Night Stalker nie dorównywali mu aktywnością. Atakował kobiety w ich własnych sypialniach, mordował mężów na oczach żon. Zazwyczaj wybierał parterowy dom w spokojnej dzielnicy. Wchodził do środka, uczył się rozkładu pomieszczeń. Nie zostawiał po sobie żadnego śladu. W końcu zniknął, unikając ujęcia przez policję, w tym jednego z najlepszych profilerów w historii.
Michelle McNamara, dziennikarka kryminalna, twórczyni popularnej strony internetowej TrueCrimeDiary.com, postanowiła dopaść brutalnego psychopatę, którego nazwała Golden State Killerem. Przeczesała tysiące stron policyjnych kartotek, oglądnęła raporty z sekcji zwłok, rozmawiała z ofiarami gwałtów i ludźmi, którzy mogli być świadkami morderstw.
Ta wstrząsająca książka, której autorka z powodu tragicznej i tajemniczej śmierci nie zdążyła dokończyć (ostatni rozdział napisał jej przyjaciel), jest świadectwem jej obsesji i niestrudzonej pogoni za prawdą. Przyczyniła się też do ujęcia Golden State Killera w kwietniu 2018 roku.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Przekraczając granice
Nie wiem, czy po przeczytaniu książki Michelle McNamary mogę mówić o sobie jako o kimś żywo zainteresowanym sprawą seryjnych morderców. Intryguje mnie kwestia krzywdy przekraczającej wszelkie wyobrażenia, przełamywanie pewnych oporów niczym zapałki. W związku z tym sięgam po książki opowiadające o takich indywiduach, jak Richard Kukliński, Zodiak, a także po bardziej ogólne pozycje zagłębiające się w problem niczym Mindhunter. Jednak lektura „Obsesji zbrodni” sprawia, że czuję się jak ktoś, kto styka się z tematem tkwiącym za pancerną szybą, a autorka książki wydaje się być po drugiej stronie i o wiele lepiej zdawać sobie sprawę z wynikającej z tego niejednoznaczności.
Wszystko dlatego, że Michelle McNamara przez kilkadziesiąt lat zajmowała się sprawą Golden State Killera, któremu zresztą właśnie ona nadała podobny przydomek. Zabójca z Golden State dopuścił się setki włamań, pięćdziesięciu gwałtów, a trzynaście osób pozbawił życia. Działał w różnych rejonach przez ponad dziesięć lat, mniej więcej od połowy lat 70. do połowy lat 80. Liczby, jakie przypisuje się tej bestii, są niewiarygodne, a mogą być większe. Jeszcze nie tak dawno osoba za to odpowiadająca była widmem, mimo tak wielu przestępstw umykała zawodowym śledczym, jak i tym pokroju autorki, których jednak nie można nazwać amatorami.
Deprymujące jest to, jak wielkie zło może rozwijać się choćby za sprawą szczęścia. Zazwyczaj zbrodniarze nie należą do szczególnie zmyślnych, nawet ci nieuchwytni w końcu popełniają błąd. Często przeceniamy ich możliwości w rozlicznych kryminałach, próbując prześcignąć rzeczywistość fantazją. Czy jednak o wiele gorszy nie jest ktoś, kto działa odważnie, choć planuje, to potrafi uderzyć lekkomyślnie, czym krzywdzi tak wielu ludzi, a przy tym udaje mu się wymknąć? I kto wie, może spogląda przez okno w świat przyszłych poszkodowanych?
Dla mnie jest to wizja przerażająca, a za sprawą McNamary stopień zagrożenia i niepokoju wzrasta. Wszystko dlatego, że jej narracja jest odległa od tego, do czego prawdopodobnie jesteśmy przyzwyczajeni. Sposób prezentowania treści zmienia się tu płynnie, ale bez względu na to, czy trafiamy na fragmenty przypominające zapiski z pamiętnika, artykuły prasowe, czy też coś na kształt krótkich opowiadań, każda z tych form tchnie prawdą i empatią w stosunku do pokrzywdzonych, a także skupia się na detalach, które łatwo mogłyby nam umknąć. Podążanie za niektórymi tropami wydaje się niewyobrażalne, jak choćby w przypadku spinek, które jawią się tu jako Święty Graal w sprawie.
Jest coś w sposobie pisania autorki o zbrodni, co sprawia, że zawsze czujemy się blisko przedstawianych przez nią wydarzeń oraz emocji i napięcia z tego wynikających. Kiedy Golden State Killer sączy coś do ucha skrępowanym kobietom, mimowolnie przenika mnie dreszcz, jakby tkwił gdzieś obok. Nocą spoglądam w szybę z obawą, że ujrzę tam twarz, maskę, choć to przecież niemożliwe, ale nagle staje się prawdopodobne. I to żaden tani straszak czy manipulacja. Po prostu czytając o kolejnych gwałtach, zabójstwach, latach poszukiwań, złamanych życiach ukazywanych w tak wiarygodny i ludzki sposób, trudno się nie przejąć, nie nabrać paranoicznych nawyków, odrzucić tego, co zostawia swój ślad.
Być może dzieje się tak również dlatego, że Michelle McNamara opowiada nie tylko o tym, co zabójca z Golden State zrobił, i nie tylko o stróżach prawa oraz innych zainteresowanych zdemaskowaniem złoczyńcy. Pisze także o sobie, o swojej obsesji złapania i wsadzenia tego człowieka za kraty, przebijania się przez tysiące stron akt, traceniu wiary w sens tego przedsięwzięcia, dostrzeganiu, że mimowolnie staje jedną z poszkodowanych ofiar tego maniaka, i to tylko dlatego, że chce, by sprawiedliwości stało się zadość.
Jest to tym bardziej porażające i bolesne, że książka nie została przez autorkę ukończona. Dzięki wsparciu przyjaciół udało się ją poskładać z pozostawionych materiałów i stworzyć coś, co w zakresie opisywanych zbrodni i całego środowiska jest bardzo rzadkie. Co pozwala spojrzeć na to wszystko pod innym kątem, skupiając się na mniej oczywistych kwestiach i pamiętając o różnych perspektywach, nikogo nie ignorując, bo autorka poświęciła część siebie w imię wyższej racji. I mimo to nie mogła zobaczyć złapania nieuchwytnego, nie miała możliwości spojrzeć mu w oczy, choć była jedną z osób, które do tego finału doprowadziły.
Michelle McNamara może i nie miała okazji za życia przekonać się, kto kryje się za maską zabójcy, ale w pełni poświęciła się poszukiwaniu go, a „Obsesja zbrodni” jest tego dowodem. Mimo że książka została dokończona przez jej przyjaciół, to duch autorki przenika każde napisane przez nią zdanie, każdą niejednoznaczność, każdy sposób analizowania sprawy, który wielu osobom nie przyszedłby nawet do głowy. To fascynująca podróż, niepozbawiona refleksji i dająca powody do zastanowienia nad naszym spojrzeniem na seryjnych morderców. Na otaczające nas środowisko i na zmieniający się świat. Na kult tych, którzy powinni być potępieni, i na to, jak łatwo najlepsze intencje mogą zniszczyć życie. „Obsesja zbrodni” to coś więcej niż polowanie na tajemnicę, dlatego jest to nie tylko pozycja obowiązkowa dla fanów kryminałów. Pojawia się w tej książce porównanie do „Z zimną krwią” Trumana Capote'a i kończąc, mogę powiedzieć tylko: kto wie, czy uczeń nie przerósł mistrza.
Patryk Rzemyszkiewicz
Oceny
Książka na półkach
- 1 042
- 521
- 216
- 33
- 33
- 22
- 11
- 11
- 11
- 10
Cytaty
Poszukiwanie to impuls, który wyzwala strumień dopaminy w naszym mózgu.
Opinia
„Obsesja zbrodni” to książka, która dobrze pokazuje, jak nie opowiadać o seryjnym mordercy. Zmarła tragicznie przed ukończeniem swojego dzieła dziennikarka i blogerka - Michelle McNamara, snuje w niej relację o Golden State Killerze – jednym z największych złoczyńców powojennej Ameryki, człowieku, który dopuścił się dwunastu morderstw, pięćdziesięciu gwałtów i zaliczył ponad sto włamań. Słowo snuje, jest tu jak najbardziej trafnym określeniem, bo też zapewnienia Stepena Kinga zamieszczone na okładce („pędzi, nie do zatrzymania”), są zwykłym marketingowym chwytem, który tym razem z samą lekturą ma niewiele wspólnego.
Już sam podział książki, należy uznać za pomysł nietrafiony. W pierwszej części Michelle McNamara wspomina swoje dzieciństwo, rodzinne zwyczaje i konflikty, opinie matki o swoim talencie literackim. Zupełnie nie rozumiem tej składowej książki, która nie tylko odwodzi nas od tematu samego dzieła, ale także wyprowadza ze stanu czytelniczej zachłanności – zamiast chcieć więcej, czekamy na moment, kiedy autorka zakończy wreszcie usprawiedliwianie swoich fascynacji. Cierpliwość jednak, tym razem się opłaca, przynajmniej częściowo. Poznajemy bowiem postać zabójcy EAR-ONS, dowiadujemy się o jego ambicjach, chorych potrzebach i niewyjaśnionych poszlakach. To prawdopodobnie najlepszy moment całej książki. Ofiara po ofierze, dziennikarka analizuje całkowity kształt przestępstwa, jednocześnie czyniąc to w sposób umiarkowanie zbeletryzowany. Jego ofiary nie są tu anonimowe. Dowiadujemy się kim były, co robiły, co zapamiętały z samej napaści. Spokojnie badamy schemat zbrodni, od drobiazgowych przygotowań, przez opis samego aktu (bez nadmiernego epatowania brutalnością), aż po oględziny i dalsze czynności proceduralne. Autorka metodą analizy porównawczej wyciąga wnioski o samej postaci, prowadzi nas przez gąszcz materiału dowodowego uwypuklając najistotniejsze dane. Jest więc konkretnie, chociaż z każdą kolejną stroną coraz bardziej nużąco.
W drugiej części reporterka podróżuje wraz z jednym z zaangażowanych stróżów prawa. Odwiedza po latach miejsca zbrodni, spotyka się z ludźmi, którzy poświęcili większość życia wytropieniu psychopaty. To bardzo przegadana część, będąca z jednej strony powtórzeniem tego, co już wiemy, z drugiej także pogłębioną refleksją na temat hobby, jakim jest poszukiwanie zabójców. Wreszcie ostatnia część, to uzupełniona przez dwóch współpracowników relacja o badaniach autorki. Mamy tu analizy geograficzne jego działalności, opis weryfikacji DNA śladów jakie zostawił, porównanie zeznań i metod działania – czyli ni mniej, ni więcej, jak kolejne powtórzenie, tym razem w nieco sformalizowanej, zmatematyzowanej i graficznie atrakcyjnej formie.
Jest więc „Obsesja zbrodni” książką bardzo nierówną i niespójną formalnie. McNamara początkowo stara się uatrakcyjnić czytelnikowi odbiór, przez fabularyzowanie historii ofiar, by chwile potem wrócić do gadania o sobie i dzielnych policjantach, a wreszcie utknąć między domysłami i analizą akt oraz taśm służbowych. Częsta zmiana konwencji sprawia, że napięcie, tak niezbędne przy tego typu tematyce, co i rusz spada. Ta powieść, jeśli mogę ją tak nazwać, broni się przede wszystkim w retrospekcjach, bo tam zarysowuje dużo ciekawsze i bardziej niejednoznaczne opowieści niż w opisywanej ze skrupulatnością kronikarza i gadatliwością psychoanalityka teraźniejszości. Autorka czyni słusznie, nie wystawiając sądów i broniąc się przed banalną grą na emocjach, jednocześnie jej problem polega na tym, że źle rozkłada akcenty i dopowiada za nas każdą niejasność, sugeruje drogę interpretacji. Trudność w lekturze polega też na tym, że „Obsesja zbrodni” jest zbiorem artykułów, analiz i dopisków, które często są wartościowe w skali mikro, razem nie tworzą jednak zwartej i płynnej frazy.
Książka Michelle McNamara ma charakter dygresyjny. Autorka bardzo lubi wchodzić w rozważania poboczne, z lubością przytacza naprawdę interesujące ciekawostki, których potencjału nie potrafi w pełni wykorzystać. Czasami historie o układzie architektonicznym danego miasta są niezwykle ważne, stanowią niezbędny element tła zbrodni. Widać w nich literacką duszę pisarki. Innym razem jednak, galopuje ona za daleko i przytacza dawne dzieje zupełnie w oderwaniu od akcji książki. Idealnym przykładem będzie tu moment, w którym wyjaśnia etymologię nazwy góry Mount Diablo. Podaje całą legendę tylko po to, aby po dwóch stronach rozważań wyjaśnić, iż to miejsce, gdzie mieszka. Tak właśnie kończy ten mały podrozdział, który stanowi kolejny element objaśniania swojego życia, nie zaś historii EAR-ONS.
„Obsesja zbrodni” mogła być dobrą książką. Historia niesie w sobie olbrzymi potencjał, jest to relacja wielowątkowa i sygnalizuje przynajmniej kilka ważkich problemów egzystencjalnych. Jej problemem jest niespójność w zastosowanych konwencjach, a także liczba podanych czytelnikowi wyjaśnień, a nie dwuznaczności, przez co swoją strukturą przypomina ona wykład z tezą. Mamy tu sporo niepotrzebnych scen, za dużo oczywistych przemyśleń, zbyt wiele sugestii i prowadzenie czytelnika za rękę. Wszystko to sprawia, że gdzieś umyka nam napięcie. Czyta się to momentami dobrze, choć bez większych emocji. Zło jest wyraźnie złem, dobro jednoznacznie dobrem, a w centrum pozostaje pasja poszukiwacza sensacji. To real thriller, który w gruncie rzeczy nie straszy, a przeraża jedynie tam, gdzie możemy czytać o faktach. Sama historia zbudowana jest tak, by można się było w niej wyraźnie określić. Od samego początku do końca, niestety.
Recenzja ukazała się pod adresem https://melancholiacodziennosci.blogspot.com/2019/01/recenzja-obsesja-zbrodni-michelle.html
„Obsesja zbrodni” to książka, która dobrze pokazuje, jak nie opowiadać o seryjnym mordercy. Zmarła tragicznie przed ukończeniem swojego dzieła dziennikarka i blogerka - Michelle McNamara, snuje w niej relację o Golden State Killerze – jednym z największych złoczyńców powojennej Ameryki, człowieku, który dopuścił się dwunastu morderstw, pięćdziesięciu gwałtów i zaliczył...
więcej Pokaż mimo to