Kopnij piłkę ponad chmury. Reportaże z Nepalu
- Kategoria:
- reportaż
- Wydawnictwo:
- Marginesy
- Data wydania:
- 2018-09-19
- Data 1. wyd. pol.:
- 2018-09-19
- Liczba stron:
- 360
- Czas czytania
- 6 godz. 0 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788365973757
- Tagi:
- Nepal reportaż literatura polska literatura faktu
Nepal to kraj u progu zmian, w rozkroku pomiędzy starym a nowym światem.
Iwona Szelezińska portretuje społeczeństwo w dobie po trzęsieniu ziemi z 2015 roku, które zachwiało znanym porządkiem, pokrzyżowało plany, złamało niejeden życiorys, ale też dało szansę. Kieruje uwagę w stronę tych, których z reguły nie widać, których wygodniej jest nie dostrzegać, bo zetknięcie z nimi wymusza zmianę postawy: ludzi teoretycznie zbyt słabych, by stawili czoło sztywnym społecznym normom, sprostali oczekiwaniom ogółu. Ale czy na pewno?
Spotkamy tu zmuszane do prostytucji ofiary handlu ludźmi, dzieci odratowane z więzienia, które urodziły się i wychowały za kratkami przy boku osadzonych matek, boginię-dziewicę zatopioną w religijnej tradycji, ludzi gór, dla których linia himalajskich szczytów stanowi granicę horyzontu. To książka o konsekwencjach patriarchatu i nieugiętego konserwatyzmu. A także opowieść o nepalskich kobietach i rodzącej się w nich sile.
Bohaterowie tej książki cenią wolność. Choć ich swoboda nie jest bezpośrednio ograniczona, nieustannie podlegają rygorom tradycyjnego świata, w którego wąskich ramach nie każdy ma szansę żyć całą pełnią. Autorka sprawdza, na ile jest możliwe nie tyle poszerzenie tych ram, ile całkowite wyjście poza nie, by żyć bez stygmatu i oddychać pełną piersią.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Tam, gdzie ziemia łączy się z niebem
Wielkie oczekiwania rodzą czasem równie duże rozczarowania. Zdarza się, iż książka, o której jest głośno w mediach, okazuje się dziełem mało satysfakcjonującym. Całe szczęście trafiam niekiedy na pozycje mniej znane, lecz będące prawdziwymi perełkami. Książka Iwony Szelezińskiej „Kopnij piłkę ponad chmury” była dla mnie wyjątkowo przyjemnym zaskoczeniem. Oto dane mi było przeczytać reportaż rzetelny, ale zarazem poruszający, napisany przez autorkę wnikliwą i pełną empatii dla swoich rozmówców.
Co wiemy o Nepalu? Bliskość Himalajów sprawia, że owo miejsce jawi się jako kraina tajemnicza i romantyczna. To w jednej z położonych u podnóża gór wiosek można kopnąć piłkę tak, by poleciała ponad chmury. Iwona Szelezińska, pracująca od 2007 roku jako pilotka wycieczek po Turcji, Indiach i Nepalu, skupia się jednak na innych aspektach życia w tym niewielkim kraju. Na jej opowieść składają się historie młodych kobiet zmuszanych do prostytucji oraz dzieci więźniarek wychowywanych w tamtejszych więzieniach. Ich losy poruszają, czasem wręcz wstrząsają, sprawiając, że lektura kolejnych stron przychodzi niekiedy z ogromnych trudem. Autorka pokazuje jednak, iż niegodziwościom tego świata nie wolno przyglądać się z obojętnością. Bohaterowie jej reportażu, walcząc o byt wspomnianych wyżej maluchów oraz dziewcząt, wykazują się niezwykłą odwagą i siłą.
Tematy, jakie poruszam w książce – wspomina Iwona Szelezińska w jednym z wywiadów – głównie dotyczą kobiet, ale nie wszystkie skupiają się na ich krzywdzie. Za to wszystkie bez wyjątku prezentują ich siłę. Nie patrzę na Nepal z perspektywy dyskryminacji kobiet, nie odbieram go w ten sposób. To bardzo złożone społeczeństwo, nie daję sobie prawa do opisywania go, korzystając z wytartych sloganów, bez chociażby spróbowania zgłębienia problemu. Nie odpowiada mi ślizganie się po powierzchni, rzucanie mocnymi słowami, tylko po to, żeby jaskrawiej coś opisać czy przyciągnąć więcej czytelników.
Część poświęcona Kumari wprowadza rodzimego czytelnika w świat wierzeń dla niego odległych i egzotycznych. Szelezińska z dużym szacunkiem przygląda się życiu małych boginek, wybranych spośród innych dzieci, by służyć społeczeństwu jako bóstwo. Towarzyszy emerytowanym Kumari, które czeka niełatwy powrót do świeckiego życia, nieodłącznym jego elementem są bowiem trudności z adaptacją w szkole bądź późniejszym znalezieniem męża. Autorka zauważa, iż w postrzeganiu młodych bogiń także następują zmiany, gdyż dziewczęta zyskują prawo do nauki oraz skromnego wynagrodzenia finansowego za swoją służbę społeczeństwu.
W książce znajdziemy również relację z wydarzeń mających miejsce po trzęsieniu ziemi, jakie dotknęło Nepal w 2015 roku. Jest to opowieść o strachu, smutku i stracie, lecz również o sile kryjącej się w tym małym narodzie, łączącym się w celu odbudowy ojczyzny. Podobnie jak pozostałe reportaże, również i ta relacja przekazana zostaje czytelnikowi w sposób prosty, bezpośredni, decydujący o sile przekazu. Dzięki tej prostocie opowieści Szelezińskiej na długo zapadają w pamięć.
Może, drogi czytelniku, chciałbyś dowiedzieć się, jak wyglądają pertraktacje małżeńskie w Nepalu albo czego nie wolno robić, gdy idzie się z wizytą do rodziny z maleńkim dzieckiem? Jeśli jesteś tego ciekaw, zachęcam cię do sięgnięcia po „Sięgnij piłkę ponad chmury”. Osobom ferującym zbyt szybko wyroki odradzam pochopną ocenę owego patriarchalnego społeczeństwa. Wiele do myślenia dają bowiem słowa Nepalki, która słysząc o planowanej w Polsce nowelizacji ustawy antyaborcyjnej, stwierdziła: „W twoim kraju jeszcze mniej szanuje się kobiety niż u nas. Wasze życie jest jeszcze mniej warte niż nasze”.
Ewa Szymczak
Oceny
Książka na półkach
- 161
- 146
- 36
- 9
- 8
- 4
- 3
- 3
- 3
- 3
Opinia
Nepal - jedyne takie miejsce na Ziemi
Nepal to kraj wyjątkowy do którego chciałabym pojechać. Nepal fascynuje mnie od lat, ale do tej pory patrzyłam na niego przez pryzmat gór i turystyki. Przez Himalaje i leżące w tym kraju ośmiotysięczne szczyty na które docierały polskie wyprawy. Nepal to dla mnie do tej pory stolica Katmadu i jej turystyczna dzielnica Thamel, Lukla i jej charakterystyczne lotnisko oraz trasy trekkingowe do baz pod szczytami, Namche Bazar i Szerpowie. Do tego folkowa muzyka, która mnie bardzo wycisza i relaksuje. To znane mi oblicza Nepalu.
Dzięki książce Iwony Szelezińskiej odkryłam inne twarze tego kraju. Spojrzałam mniej turystycznie, a bardziej zwyczajnie. Choć moim zdaniem Nepal nie jest nigdy zwyczajny. On jest tak bardzo mistyczny i tajemniczy, pociągający i kryjący sekrety.
Reportaże z Nepalu zawarte w książce "Kopnij piłkę ponad chmury" dosłownie mnie oczarowały. Po pierwsze dlatego, że zostały napisane w sposób fenomenalny, po drugie ze względu na ich treść i tematykę jaka jest w nich poruszona. Każdy tekst traktuje o czymś wyjątkowym, o czymś, co jest dla nas Europejczyków bardzo egzotyczne. Każdy z nich jest odmienny i przykuwający uwagę, a Autorce udało się w tekście zawrzeć to, co istotne w sposób ciekawy i wyczerpujący, a zarazem bardzo przystępny. Przyswajalny dla laika. Jedenaście tekstów to jedenaście oblicz kraju w którym oprócz rzeszy turystów i wspinaczy żyją normalni, zwyczajni ludzie, których życie toczy się w miastach i wioskach. Ludność Nepalu żyje w większości inaczej niż ludzie na Starym Kontynencie. Są bardziej związani z naturą i zależni od pór roku. Wielu z nich żyje z turystyki i tym wiedzie się lepiej, ale nie wszyscy mają dość środków do życia. Są tacy, którzy przenoszą się z prowincji do miast lub podejmują emigrację zarobkową do Stanów Zjednoczonych i państw Bliskiego Wschodu.
Nepalczycy są pogodni mimo warunków w jakich żyją. Ich życie odbiega od norm europejskich. Brakuje prądu, drogi pozostawiają wiele do życzenia, a nepalskie kobiety bywają sprzedawane do domów publicznych za granicę. Autorka opowiada o takich kobietach, którym udało się pomóc i wyrwać ich z piekła przemocy i bólu. Ukazuje także dzieci w ośrodku dla nieletnich, których matki odbywają karę pozbawienia wolności. Opowiada historię dziewczynek, w których młode i perfekcyjne fizyczne ciało wstępuje w ramach reinkarnacji duch bogini Kumari, która jest odpowiedniczką indyjskiej bogini śmierci Kali. Iwona Szelezińska zabiera nas w góry, na szlak który wiedzie ku Annapurna Circuit. Pokazuje zwyczajne domy, zwyczaje, obyczaje religijne, podziały społeczne, tradycje świeckie i związane z wiarą. Społeczeństwo złożone z rdzennych Nepalczyków i uchodźców z Tybetu. Życie dzieci i dorosłych, bogatszych i biedoty.
Książka jest niczym mozaika, która mieni się feerią barw, ale niektóre z nich szybko bledną i stają się matowe. Bo taki właśnie jest Nepal. W tekstach czuć, że Nepal się zmienia, że ewoluuje i chce poprawić warunki życia swoich obywateli. Nie jest to łatwe choćby wskutek takich sytuacji jak trzęsienia ziemi.
Z kart publikacji wyłania się kraj piękny, który zamieszkują dobrzy, sympatyczni i gościnni ludzie, którzy choć niekiedy niewiele mają, to chcą się dzielić. Tym co mają do jedzenia, dachem nad głową i tym, co myślą i czują. Swoją codziennością. Radościami i smutkami. Swoim życiem.
Tytuł to najwyższej miary mistrzostwo w gatunku reportażu. Czytałam go z wypiekami na twarzy i smutkiem, że kiedyś skończę lekturę. Tak dobre książki nie powinny mieć końca. Czytając korzystałam z internetu, spoglądałam na mapy, zdjęcia, filmy i słuchałam muzyki. To było wręcz niesamowite przeżycie. Taki przedsmak podróży realnej, która jest moim wielkim marzeniem.
Z tekstów bije miłość i szacunek do ludzi, kultury i tradycji. Autorka nie boi się pokazać też tego brzydszego oblicza kraju, gdzie dochodzi do wyzysku, przestępstw i cierpienia kobiet oraz dzieci.
Problemy nie są chowane pod klucz, a wychodzą na światło dzienne.
Sama lektura jest godna polecenia. Ma wiele plusów. Trudno się od niej oderwać, bo jest po prostu wybitna. Zasługuje na najwyższe noty. I ma jeszcze jeden walor, który dodaje jej niepowtarzalnego kolorytu. Jest napisana z pasją i wielkim sercem. Gorąco polecam nie tylko tym, których fascynuje Azja, góry i inne kultury. Wyjątkowa perła literacka godna rekomendacji.
Nepal - jedyne takie miejsce na Ziemi
więcej Pokaż mimo toNepal to kraj wyjątkowy do którego chciałabym pojechać. Nepal fascynuje mnie od lat, ale do tej pory patrzyłam na niego przez pryzmat gór i turystyki. Przez Himalaje i leżące w tym kraju ośmiotysięczne szczyty na które docierały polskie wyprawy. Nepal to dla mnie do tej pory stolica Katmadu i jej turystyczna dzielnica Thamel, Lukla i...