Dobrnąłem do końca i jestem szczęśliwy. Po raz kolejny Dawkins nie tylko sprzedał mi solidną dawkę wiedzy, ale co najważniejsze, po raz kolejny wywołał we mnie pewne uczucie, którego nie potrafię do końca nazwać. Zaduma połączona z czcią (jakkolwiek to górnolotnie brzmi), zadziwienie przemieszane z podziwem nad wspaniałością, różnorodnością i niesamowitością życia. Szczerze mówiąc miałem pewne obawy, bo choć autora znam doskonale, to temat dziejów życia wydał mi się mozolny. Przez moje ręce przeszło kilka mniej lub bardziej popularnych książek o historii życia na Ziemi i choć nie brakowało w nich fascynujących kawałków, jako całość jawiły mi się jako monotonne. Każda była pisana wg jednego i tego samego schematu: narodziny ginące w pomroce dziejów, gdzieś tak daleko w czasie, że nawet trudno to sobie wyobrazić. A potem mozolne przeciskanie się przez ery i epoki geologiczne i śledzenie najważniejszych (w naszym mniemaniu) etapów rozwoju poszczególnych gałęzi drzewa życia. Czytelnik bywa przytłoczony ilością nazw, informacji, które wciąż trzeba mieć w pamięci, żeby utrzymać uwagę na wątkach książki. Bywa to monotonne.
Tymczasem Dawkins do tematu przewrotnie podszedł od tyłu. Opowieść przodka to wcale nie historia życia na Ziemi a fascynująca wędrówka w głąb czasu. Na starcie, nieco egoistycznie, jesteśmy my, Homo sapiens. Opowieść można by zacząć od dowolnego organizmu obecnie żyjącego na Ziemi, ale to my poszukujemy swoich przodków, więc opowieść zaczyna się od nas. To my poszukujemy naszych pradziadów, pra… z „pra” powtórzonym n-razy. To nie jest jedyny cel opowieści Dawkinsa. Nie chodzi o prozaiczne cofanie się w czasie i spotykanie naszych antenatów, najpierw ludzkich, potem małpich, ssaczych, gadzich, płazich etc. Kolejne spotkania, kolejne węzły, gdzie dołączają do nas kolejne konary drzewa życia z pielgrzymami ptasimi, gadzimi, płazimi etc. stają się pretekstem do serwowania niejednokrotnie zaskakujących opowieści o mechanizmach ewolucji. Bo, jak zwykle u Dawkinsa, tematem jest ewolucja i jej meandry. Książki nie czyta się lekko i łatwo. Wymaga sporo skupienia, przydaje się nieco oczytania w poprzednich książkach autora jak i w innej literaturze biologicznej. To nie jest „Najwspanialsze widowisko świata” czy „Rozplatanie tęczy”. Bliżej tu do „Samolubnego genu” czy „fenotypu rozszerzonego”, ale trud lektury opłaca się. W wielu miejscach można być mocno zaskoczonym, nawet jeśli komuś się wydaje, że do lektury jest dobrze przygotowany. Fascynujących ciekawostek nie brakuje, ale nie będę ich zdradzał.

Polecam! Warto przeczytać, warto mieć na półce, choć trzeba wygospodarować ładnych parę centymetrów.

Dobrnąłem do końca i jestem szczęśliwy. Po raz kolejny Dawkins nie tylko sprzedał mi solidną dawkę wiedzy, ale co najważniejsze, po raz kolejny wywołał we mnie pewne uczucie, którego nie potrafię do końca nazwać. Zaduma połączona z czcią (jakkolwiek to górnolotnie brzmi), zadziwienie przemieszane z podziwem nad wspaniałością, różnorodnością i niesamowitością życia. Szczerze...