Książka demitologizująca moc lekarzy, ucząca pokory.
Świetnie, że mamy ciągły postęp medyczny, ale 1) rozważmy co mówi nam intuicja, 2) sprawdzajmy nietypowe odstępstwa i najtrudniejsze 3) nie ulegajmy nieuniknionej stronniczości, a przynajmniej pamiętajmy o tym efekcie.

Książka demitologizująca moc lekarzy, ucząca pokory.
Świetnie, że mamy ciągły postęp medyczny, ale 1) rozważmy co mówi nam intuicja, 2) sprawdzajmy nietypowe odstępstwa i najtrudniejsze 3) nie ulegajmy nieuniknionej stronniczości, a przynajmniej pamiętajmy o tym efekcie.

Siddhartha Mukherjee to nie tylko znany na całym świecie amerykański lekarz-onkolog oraz wykładowca medycyny na Columbia University Medical Center, ale przede wszystkim autor nagrodzonego w 2011 roku Nagrodą Pulitzera w kategorii „Literatura faktu”, „Cesarza wszech chorób. Biografii raka”. W „Prawach medycyny” wykłada on swoje przekonania dotyczące medycyny jako nauki oraz przyszłości, którą ją czeka.
Mukherjee sądzi, że tak jak wszystkimi innymi gałęziami wiedzy czy nauki, tak i medycyny rządzą pewne stałe reguły/myśli/prawa, które pozwalają ją kształtować i regulować. Jako to, że należy traktować je zupełnie jako subiektywne spojrzenie autora na tę naukę, nie można uznawać ich raczej za prawd objawionych. Wydziela trzy prawa, według których należy spoglądać na medycynę. Do opisania każdego przywołuje przypadki z własnej kariery zawodowej, by odpowiednio przedstawić dany problem.
Prawo pierwsze - „Silna intuicja znaczy więcej niż słaby wynik badania”. Dotyczy ono ni mniej ni więcej tego, iż w stawianiu odpowiedniej diagnozy chorobowej pacjentom bardzo ważną rolę (czasami może największą) odgrywa intuicja, którą posiada każdy człowiek (a więc i lekarz).
Lekarz medycyny posiada na tyle odpowiednio wielką wiedzę, że czasem za bardzo podąża za podręcznikową wiedzą, która wtłaczana jest do jego głowy podczas wieloletnich studiów, że zapomina o praktyce zawodu (autor przywołuje na poparcie tej tezy świetny przykład z Hermioną Granger, bohaterką serii książek o Harrym Potterze – za to ogromny plus),która przecież w ogromnej mierze będzie właśnie opierać się na intuicji jako tej rzeczy, która będzie odpowiadać za właściwą diagnozę.
Prawo drugie - „ uczą nas zasad – ale praw uczymy się od elementów odstających”.
Drugie prawo podobne jest do pierwszego w sensie antynomii wiedza-praktyka, tutaj mowa jest o antynomii typowe-nietypowe. Te „elementy odstające”, czyli pewne nietypowe przypadki, które zwykle nie są brane pod uwagę w momencie tworzenia większych obrazów danych schorzeń, mają pomagać w lepszym zrozumieniu i poznaniu danych chorób. Prawo trzecie - „Każdemu doskonałemu eksperymentowi medycznemu towarzyszy ludzka stronniczość”. Trzecie prawo jest chyba najbardziej prozaiczne – każdy człowiek skory jest do pewnego rodzaju stronniczości, czyli obierania danej tezy za naczelną w danej sytuacji. Na takową stronniczość narażeni są również lekarze, bo każdy z nich może wierzyć w jedną główną zasadę, którą obiera w swojej praktyce zawodowej.
"Prawa medycyny” to swoisty traktat społeczny, w którym autor wykłada swoje przekonania na zagadnienie medycyny jako gałęzi nauki o człowieku. Jednakże nie wciągnął mnie on tak, jak autobiograficzna książka Zaka Ebrahima „Syn terrorysty. Historia wyboru”. Wydaje mi się, że oczekiwałem po niej czegoś nieco innego. Aczkolwiek jej niewielki format i grubość sprawią, że pochłania się ją bardzo szybko i może być ona ciekawym wstępem do poznawania twórczości tego autora.

Siddhartha Mukherjee to nie tylko znany na całym świecie amerykański lekarz-onkolog oraz wykładowca medycyny na Columbia University Medical Center, ale przede wszystkim autor nagrodzonego w 2011 roku Nagrodą Pulitzera w kategorii „Literatura faktu”, „Cesarza wszech chorób. Biografii raka”. W „Prawach medycyny” wykłada on swoje przekonania dotyczące medycyny jako nauki oraz...

Wieloletnie, ciężkie studia. Godziny spędzone na stażach. Robienie specjalizacji, która zaburza normalne funkcjonowanie i przestawia dzień z nocą. Wiedza jaką muszą przyswoić ci, w których ręce powierzamy nasze życie, od których oczekujemy pomocy w sytuacjach ciężkich problemów zdrowotnych, to tony informacji. Mówi się, że chęć ciągłej nauki towarzyszyć im musi już do końca życia. Ale czy dobry lekarz to rzeczywiście ten wyuczony, pracujący według ściśle przyjętego schematu?

I tutaj pojawia się Siddhartha Mukherjee, który zadaje sobie pytanie czy medycyna rzeczywiście jest nauką. Profesor medycyny, onkolog, naukowiec i pisarz, człowiek, który na podstawie wieloletniego doświadczenia, lat spędzonych w szpitalach i nietypowych przypadków medycznych identyfikuje trzy prawa, które według niego rzadzą medycyną.

"Nie ma czegoś takiego jak wiedza absolutna. Istnieje tylko wiedza warunkowa. (...) Przeszłość to najlepszy przewodnik po przyszłości."

Pierwszym prawem jest silna intuicja. Intuicja podobna do tej, którą oglądali fani serialu i samej postaci Dr House's. Wydawać by się mogło, że w lekarzach cenimy najbardziej wiedzę i doświadczenie. Idąc na wizytę, nie liczymy na to, że lekarz kierować się będzie intuicją. Być może subiektywne przeczucie lekarza może być dobrym narzędziem dodatkowym, ale na pewno nie chcemy pokładać w nim wielkiej nadziei kiedy w grę wchodzi nasze zdrowie. Suche fakty poparte wynikami badań to podłoże do wystawienia diagnozy. Nic bardziej mylnego! W książce poznamy historię wyjątkową, potwierdzającą jak wielką wagę ma właśnie intuicja. Jak bardzo zmienić się może lekarska ocena naszych dolegliwości kiedy specjalista pójdzie za głosem serca. Kto by pomyślał, że potwierdzone wyniki badań mogą znaczyć niewiele kiedy toczą walkę z intuicją doświadczonego medyka.

"Każdy element odstająca stanowi szansę na wypracowanie lepszego rozumienia choroby."

Prawo drugie: "Normy uczą nas zasad- ale praw uczymy się od elementów odstających". Czyż nie wybrzmiewa nam w głowie stare szkolne powiedzenie "wyjątek potwierdza regułę"? Ten rozdział zdecydowanie mną wstrząsnął. Zaczęłam zastanawiać się czy medycyna nie byłaby teraz jeszcze bardziej rozwinięta, a leczenie bardziej skuteczne, gdyby skupić się na przypadkach pojedynczych. Bo wyobraźmy sobie sytuację kiedy podczas leczenia nowym lekiem mającym zwalczyć komórki nowotworowe, na sto badanych osób, lek zadział na trzy osoby, a nie miał żadnych pozytywnych skutków w przypadku pozostałych. Co jeśli właśnie te trzy osoby, a dokładniej ich geny, są odpowiedzią na to, w jakim przypadku ten lek może zadziałać i doprowadzić do remisji.

"Najlepsi znani mi lekarze to tacy, którzy zdają się posiadać szósty zmysł, jeśli chodzi o wykrywanie stronniczości. Niemal instyktownie rozumieją kiedy do ich pacjentów można odnieść zgromadzone wcześniej skrawki wiedzy medycznej (...)."

Ostatnie, trzecie prawo, głosi, że "każdemu doskonałemu eksperymentowi medycznemu towarzyszy ludzka stronniczość". I nie chodzi tu tylko o zaburzenie wyniku eksperymentu poprzez faworyzowanie. Chodzi tu między innymi o randomizowanie badań, o wpływ udziału w eksperymencie na ludzką psychikę, a co za tym idzie, o braku możliwości potwierdzenia miarodajności takiego eksperymentu. To natomiast wiąże się faktem, że nie każde wyniki, nie każdy eksperyment można przywołać przy indywidualnej ocenie pacjenta.

Ta książka, chociaż tytuł może wskazywać inaczej, jest napisana tak przystępnym językiem, że czyta się ją z uśmiechem na twarzy i ciekawością w oczach. Opisane przypadki badań nad dziecięcym autyzmem, historia astronomicznej wędrówki planet i jej związek z medycyną, czy sytuację wyniesione prosto z sali operacyjne powodują przyjemny zawrót głowy, taki wywołany zachwytem. Taki, po którym wiemy więcej, jesteśmy bardziej świadomi i pragniemy chłonąć wiedzę garściami.
TED Books: małe książki o wielkich ideach nie zawiodły mnie kolejny raz.

Wieloletnie, ciężkie studia. Godziny spędzone na stażach. Robienie specjalizacji, która zaburza normalne funkcjonowanie i przestawia dzień z nocą. Wiedza jaką muszą przyswoić ci, w których ręce powierzamy nasze życie, od których oczekujemy pomocy w sytuacjach ciężkich problemów zdrowotnych, to tony informacji. Mówi się, że chęć ciągłej nauki towarzyszyć im musi już do końca...

Seria TED Books to książki niewielkich rozmiarów, a o ogromnym znaczeniu.
Opiera się na krótkich, osiemnastominutowych wystąpieniach, prelekcjach, w których przedstawiciele poszczególnych zawodów czy dziedzin zasiewają ziarno wątpliwości w niemal wszystkich obszarach. Głodni wiedzy, nienasyceni słuchacze czy widzowie (prelekcje dostępne są on-line) mogą sięgnąć po rozszerzenie nurtującego tematu w skromnych książeczkach, za którymi w Polsce stoi wydawnictwo Relacja.

To moja druga pozycja z ww. serii i oczywiście nie mogło się bez niej obyć, gdyż skupia się na tematyce medycznej. Próżno tutaj szukać ciekawostek ze świata medycyny, gdyż tych jest jak na lekarstwo. Autor po krótkim historycznym wprowadzeniu uderza w trzy (z jego punktu widzenia) prawa medycyny:
- silna intuicja znaczy więcej niż słaby wynik badania;
- "normy" uczą nas zasad - ale praw uczymy się od elementów odstających
- każdemu doskonałemu eksperymentowi medycznemu towarzyszy ludzka stronniczość.

Kiedyś stażysta, rezydent, dziś onkolog, który nie próżnuje na gruncie naukowym pisząc i rozprawiając o wątpliwościach, jakie zauważa w rozwoju medycyny.
Mukherjee rozprawia między innymi o spostrzegawczości i umiejętności analizy otoczenia chorego, które może wskazać problemy zdrowotne, choć kompleksowa diagnostyka przedstawia się bez zarzutu; dywaguje na temat fałszywie dodatnich i fałszywie ujemnych badań, a także poddaje w wątpliwość szereg badań, które zarzucono, choć w niewielkim procencie jednak pomogły chorym.
Książka to zbór rozważań, hipotez i przypuszczeń oraz sugestii wyzwań, jakie czają się za drzwiami nieustannego rozwoju medycyny, z jednoczesnym wytknięciem dotychczasowych błędów. Niewielka objętość i wąska tematyka zagadnień pozostawia mnie z poczuciem lekkiego niedosytu, lecz mimo wszystko autor przedstawia wartościową treść, której należy poświęcić chwilę uwagi, a nuż nasunie się istotna refleksja, że nawet proces diagnostyki, leczenia i profilaktyki rządzi się swoimi prawami.

Seria TED Books to książki niewielkich rozmiarów, a o ogromnym znaczeniu.
Opiera się na krótkich, osiemnastominutowych wystąpieniach, prelekcjach, w których przedstawiciele poszczególnych zawodów czy dziedzin zasiewają ziarno wątpliwości w niemal wszystkich obszarach. Głodni wiedzy, nienasyceni słuchacze czy widzowie (prelekcje dostępne są on-line) mogą sięgnąć po...

„Lekarze” - pisał Wolter - „ zapisują lekarstwa, o których niewiele wiedzą, na choroby, o których wiedzą jeszcze mniej, ludziom, o których nie wiedzą nic”. Czy to nie brzmi niepokojąco i strasznie ? Dla mnie bardzo, bo o nic tak się nie boję, jak o zdrowie mojej rodziny i moje. Patrząc na powyższe słowa nietrudno zdać sobie sprawę, że kluczowa w tym przypadku jest „ wiedza”, a konkretnie jej brak. Jak często nie potraficie obdarzyć zaufaniem lekarza? Czy nie czujecie się zagubieni w gąszczu badań i pytań w gabinecie lekarskim ? Czy sami próbujecie znaleźć przyczyny swoich chorób, dopasowywać objawy do danej choroby na podstawie tego co znajdziecie w internecie ? Nie polecam, bo sugerując się tym co znalazłam w Google powinnam już dawno umrzeć na 1000 chorób... Często też mam wrażenie, że przestajemy patrzeć na lekarza jak na człowieka... Uważamy, że nie ma prawa się mylić, że nie może przecież czegoś nie wiedzieć itd. Chodzi o nasze zdrowie, więc to oczywiste podejście, ale może warto byłoby się dowiedzieć jak leczenie wygląda z ich perspektywy. Między innymi dlatego warto sięgnąć po książkę „Prawa medycyny. Zapiski z niepewnego terenu”, w której Siddhartha Mukherjee lekarz chorób nowotworowych pokazuje jak skomplikowana jest praca lekarza, jak trudnym zadaniem jest wdrożenie teorii w praktykę w medycynie, gdzie wciąż wszystko jest niepewne. Uwierzcie mi spojrzycie zupełnie inaczej na ludzi, którzy Was leczą.


Siddhartha Mukherjee stworzył trzy - zaznaczam subiektywne – prawa medycyny, które pozwoliły mu patrzeć w sposób innowacyjny na swoją pracę:

- „Silna intuicja znaczy więcej niż słaby wynik badania.”

- „Normy uczą nas zasad – ale praw uczymy się od elementów odstających.”

-„Każdemu doskonałemu eksperymentowi medycznemu towarzyszy ludzka stronniczość.”

Autor objaśnia w kolejnych rozdziałach na czym dokładnie polegają. Powiem szczerze, że nie zdawałam sobie sprawy jak ważna jest intuicja lekarza, jego wnikliwe pytania. Okazuje się, że jest coś takiego jak fałszywie pozytywny i fałszywie negatywny wynik badania. Kto z Was zdawał sobie sprawę z tego, że nie tylko w medycynie, ale też w innych dziedzinach najwięcej można się dowiedzieć dzięki wyjątkom ? Czy często zdarzało Wam się zderzać z „murem niezrozumienia”, kiedy próbowaliście przeforsować swoje zdanie ( do tego trafne),tylko dlatego, że nie zgadzało się z poglądami większości? Sięgnijcie po pozycję "Prawa medycyny. Zapiski z niepewnego terenu", by dowiedzieć się czegoś więcej. Przeczytałam ją jednym tchem. Jest niesamowita, tak jak nietuzinkową postacią jest Siddhartha Mukherjee ! Na koniec przytoczę Wam fragment z książki, który świetnie podsumowuje pracę lekarza i powinien dać Wam do myślenia: „ Łatwo jest podejmować doskonałe decyzje, kiedy mamy dostęp do doskonałej wiedzy. Medycyna żąda od nas, abyśmy podejmowali doskonałe decyzje, opierając się na wiedzy niedoskonałej.”

„Lekarze” - pisał Wolter - „ zapisują lekarstwa, o których niewiele wiedzą, na choroby, o których wiedzą jeszcze mniej, ludziom, o których nie wiedzą nic”. Czy to nie brzmi niepokojąco i strasznie ? Dla mnie bardzo, bo o nic tak się nie boję, jak o zdrowie mojej rodziny i moje. Patrząc na powyższe słowa nietrudno zdać sobie sprawę, że kluczowa w tym przypadku jest „...

"Ale czy „najmłodsza nauka” ma swoje prawa? Dziś wydaje się to dziwnym sposobem spędzania czasu, ale ja poświęciłem znaczną część rezydentury lekarskiej, poszukując właśnie praw medycyny."

„Prawa medycyny” to już druga książka z serii TED Books, z jaką miałam do czynienia i druga, która pozytywnie mnie zaskoczyła. Sądząc po dziedzinie, w jakiej specjalizuje się autor, oczekiwałam naukowego wywodu okraszonego wyszukanym słownictwem. Okazuje się, że pozycja ta nie ma tak naprawdę wiele wspólnego z naukową stroną medycyny.

Siddhartha Mukherjee znany jest nie tylko jako onkolog, lecz także jako pisarz – za książkę „Cesarz wszech chorób. Biografia raka” otrzymał w 2011 roku Nagrodę Pulitzera.

Podobnie jak pozostałe książki autora, „Prawa medycyny” nie przypominają podręcznika dla studentów medycyny. Skierowane są głównie do osób, które o medycynie i chorobach nękających ludzkość dowiadują się głównie z plotek i przejaskrawionych historii „znajomej znajomego”. Dlatego też forma publikacji zbliżona jest do eseju napisanego zrozumiałym dla niewtajemniczonych językiem.

Mukherjee przywołuje trzy prawa, których obecność zauważył podczas studiów, stażu i pracy w zawodzie. Odwołują się one do tytułowej niepewności medycznego gruntu. Autor udowadnia ich działanie, powołując się na znane mu historie i przypadki. Zwraca także uwagę na współczesne problemy nękające tak lekarzy, jak i pacjentów.

Dzięki „Prawom medycyny” możemy poznać wiele ciekawostek nie tylko ze świata medycyny, ale także innych dziedzin nauki. Siddhartha Mukherjee, jako osoba wszechstronnie wykształcona, z wyczuwalną swobodą potrafi wypowiedzieć się na każdy temat.

Dodatkową zaletą jest cecha wspólna cecha wszystkich książek z serii TED Books – zwięzłość. Pozycja zawiera ogromną ilość wiedzy skondensowanej w taki sposób, by czytelnik mógł zapoznać się z nią w ciągu kilku godzin. Z tego względu „Prawa medycyny” to książka dobra nie tylko dla moli książkowych, ale też osób zabieganych, poczytujących w autobusie, lub po prostu takich, które nie znajdują przyjemności w czytaniu, a jednak chcą dowiedzieć się czegoś interesującego.

Dziękuję wydawnictwu Relacja za egzemplarz tej cudownej książki! Zapraszam do przeczytania innych moich recenzji na blogu: plantyofbooks.tumblr.com oraz na media społecznościowe: FB - Planty of Books IG - @plantyofbooks

"Ale czy „najmłodsza nauka” ma swoje prawa? Dziś wydaje się to dziwnym sposobem spędzania czasu, ale ja poświęciłem znaczną część rezydentury lekarskiej, poszukując właśnie praw medycyny."

„Prawa medycyny” to już druga książka z serii TED Books, z jaką miałam do czynienia i druga, która pozytywnie mnie zaskoczyła. Sądząc po dziedzinie, w jakiej specjalizuje się autor,...

https://wdomowejbiblioteczce.blogspot.com/2019/11/siddhartha-mukherjee-prawa-medycyny.html

Książka jest generalnie efektem odkrycia przez lekarza onkologa, w ciągu wielu lat swojej praktyki zawodowej, kilku praw rządzących medycyną. Czy w ogóle możemy w jej kontekście mówić o nauce? Czy wystarczająco rozwinęła się przez ostatnie stulecia, a może na jej drodze pojawiły się kolejne kłody, ciężkie do przeskoczenia? Czy jest możliwe opanowanie tej sztuki na tyle, by całkowicie zastąpić ludzi maszynami, a praktykujących lekarzy wrzucić za ich stery? Każda nauka ma swoje prawa, ale w medycynie nie zawsze jeden plus jeden równa się dwa... Dlatego nie uda się całkowicie zautomatyzować tej dziedziny - wszak czy możliwe jest zaopatrzenie robota w intuicję?

Autor przytacza badania, rozmaite przypadki, nawet eksperymenty z dziedziny medycyny, a gdzieś pośród tego wszystkiego pojawia się nawet nawiązanie do astronomii, co czyni lekturę wyjątkowo ciekawą. Zestawiając oczekiwania czy niepokoje, jakie można było wysnuć nieco dawniej wobec medycyny, z tym, co dostrzegamy dzisiaj, okazuje się, że nadal stoją przed nią pewne wyzwania. W jej obszarze, mimo rozwoju badań, nowych technologii i całego bogactwa leków, nadal można stąpać po niepewnym gruncie. Lekarze powinni mieć gdzieś z tyłu głowy tę świadomość, a w razie popełnienia błędu - przyznać się, wyciągnąć wnioski, obserwować. Czasem całkowicie przez przypadek można odkryć coś, co pozwoli na właściwe postawienie diagnozy.

Krótka jest to książka, zatem i krótko o niej. Szczególnej uwadze poświęcam ją studentom kierunków związanych z medycyną!

https://wdomowejbiblioteczce.blogspot.com/2019/11/siddhartha-mukherjee-prawa-medycyny.html

Książka jest generalnie efektem odkrycia przez lekarza onkologa, w ciągu wielu lat swojej praktyki zawodowej, kilku praw rządzących medycyną. Czy w ogóle możemy w jej kontekście mówić o nauce? Czy wystarczająco rozwinęła się przez ostatnie stulecia, a może na jej drodze pojawiły się...

1. Krótkie 3 eseje o rozwoju medycyny jako nauki.
2. Ciekawe spostrzeżenia wybitnego lekarza.
3. Ukazanie medycyny jako nauki niedoskonałej, otwartej na niepowodzenia i błędy - choć często jej tego odmawiamy.
4. Krótkie i skondensowane przedstawienie założeń filozofii praktyka - warta uwagi choć nie przełomowa.

1. Krótkie 3 eseje o rozwoju medycyny jako nauki.
2. Ciekawe spostrzeżenia wybitnego lekarza.
3. Ukazanie medycyny jako nauki niedoskonałej, otwartej na niepowodzenia i błędy - choć często jej tego odmawiamy.
4. Krótkie i skondensowane przedstawienie założeń filozofii praktyka - warta uwagi choć nie przełomowa.

Ta malutka książeczka to jedna z najlepszych rzeczy dotyczących medycyny, jakie czytałam w życiu.

Ta malutka książeczka to jedna z najlepszych rzeczy dotyczących medycyny, jakie czytałam w życiu.

Krótka i szybka książka odnośnie reguł medycznych. Warto przeczytać w jeden wieczór :)

Krótka i szybka książka odnośnie reguł medycznych. Warto przeczytać w jeden wieczór :)