Szwedzcy pisarze potrafią w swoich książkach utrzymywać czytelnika w napięciu. I to takim, przy którym ani na moment nie można oderwać się od lektury, dodatkowo masa pytań dotycząca rozwoju danej fabuły oraz zaskakujące zwroty akcji tylko zachęcają do czytania kolejnych tytułów z kraju sagi Millennium. Czy w przypadku Steve'a Sem-Sandberga, rodaka Stiega Larssona, jest ta sama sytuacja? Autor zdobył uznanie odbiorców dzięki książce „Biedni ludzie z miasta Łodzi" (nagroda Augustpriset), a jak będzie z „Burzą", jego najnowszą powieścią?

Bohater i jednocześnie narrator, Andreas Lehmann, wychowywał się razem z siostrą Minną na wyspie należącej niegdyś do tajemniczego pana Kaufmanna. Ich opiekunem został Johannes, specyficzny człowiek, który przygarnął rodzeństwo tuż po tajemniczym zniknięciu rodziców. Jako dorosły mężczyzna Andreas wraca do domu na wyspie – pozornie tylko po to, aby dokonać formalności związanych ze śmiercią opiekuna i przeprowadzić postępowanie spadkowe. Jednak wizyta na „starych śmieciach" sprawia, że bohater zaczyna wspominać swoje dzieciństwo oraz czas dorastania, ale zaczyna też zwracać uwagę na szczegóły, które wówczas mu umknęły, a miały, jak się okazuje, ogromny wpływ na życie nie tylko jego, siostry, Johannesa, ale też i wszystkich mieszkańców wyspy, nawet do rodziny Kaufmannów...

„Burzę" opisałabym jednym kolorem – szarość. Dominuje ona nie tylko na okładce książki, ale też w fabule. Historia widziana oczami Andreasa pozbawiona jest jakichkolwiek radosnych wspomnień, bohater widzi ponury świat na wyspie, gdzie ludzie napiętnowani są albo chorobą i tajemniczą przeszłością (Kaufmannowie), albo dostają określoną łatkę, jaką nada im społeczeństwo (jak Andreas i Minna, czyli „bękarty"). Steve Sem-Sandberg nakreślił bardzo smutną i przygnębiającą rzeczywistość na wyspie, gdzie nikt nie jest szczęśliwy, przez co chce się stąd uciec jak najdalej. Zwłaszcza, że swoje piętno na historii wyspy i ich właścicieli odcisnęła II wojna światowa – powiedziałabym, że to istotna kwestia w zrozumieniu „Burzy". Podczas czytania jednak nie wiadomo, co tak naprawdę się wydarza na kartach powieści – narrator, a jednocześnie człowiek z trudną przeszłością, zatraca się we wspomnieniach, przez co granica między tym, co prawdziwe, wyidealizowane lub zmyślone, zanika. Co najdziwniejsze, właśnie to wszystkie daje wyczekiwane napięcie, jakie czytelnik odczuwa przy czytaniu. Nazwałabym to nawet psychologiczną grą z odbiorcą, ponieważ Andreas nie jest bohaterem, któremu od razu się ufa i wierzy bezgranicznie, a taka postać wzmacnia całą historię. W końcu czy musimy mieć wszystko dokładnie opisane i podane na tacy?

Wszystko zależy jednak, co oczywiste, od czytelnika – jeżeli ktoś nie lubi takiej zabawy w kotka i myszkę, to rozczaruje się „Burzą". Dla mnie to była lektura bardzo wymagająca, ponieważ cały czas musiałam być czujna i decydować o tym, w jakich kwestiach mam wierzyć Andreasowi, a gdzie zobaczyć jego szaleństwo. Dlatego też Steve Sem-Sandberg pozwolił mi inaczej spojrzeć na opisaną w książkach historię – w „Burzy" nie szuka się prawdy, ale pozorów normalności. Jak widać, nie tylko szwedzki kryminał czy thriller potrafi zaskakiwać czytelnika.

Anna Wolak