Obsesje są nam dziś bardzo bliskie. Można pomyśleć, że cały świat oczekuje od nas osiągnięcia wyżyn. Potem przeskoczenia nawet tego. Żyjemy w czasach rozwoju, wyprzedzania i odkrywania na nowo. Trudno w takim tyglu znaleźć dla siebie miejsce, utrzymać własną tożsamość i nie zlać się z przepływem tłumu. W związku z tym sami wywieramy dodatkowe naciski. Wyżymamy co tylko się da, byle na chwilę się przebić, coś z sobą reprezentować, a może przede wszystkim - coś po sobie zostawić.

Oczywiście chęć spuścizny pojawiła się już dawno temu. Świadomość ulotności życia musiała w końcu sprawić, że zechcieliśmy zapewnić sobie w jakiejś części nieśmiertelność. Możliwości ku temu jest kilka, a jedną z nich jest niewątpliwie napisanie książki. Mania ojca głównego bohatera Ziemi przeklętej, która położy się cieniem na jego życiu i nie raz utrudni mu znalezienie własnej drogi.

Muszę przyznać, że mam z debiutem Phillipa Lewisa nielichy problem. To chyba pierwsza pozycja od wielu lat, a może i jedyna, w której to, o czym pisze autor jest mi bardzo bliskie, choć mam wrażenie, że sposób w jaki to robi nie do końca jest w stanie temu sprostać. Mam wrażenie, że ta książka powstała zbyt wcześnie. To materiał nie tyle na debiut, co magnum opus tworzone przez lata.

Opisywane relacje ojca z synem czy też starszego brata z siostrą są zaskakująco znajome. Podobnie jak namiętności głównego bohatera. Swoiste zawieszenie między tym, co powinien zrobić, a to czego się podejmuje. Chęć odcięcia się od prowincjonalnej codzienności, postawienia na nowy start, bez obciążenia tym, co było. Zrzucenie ciężaru przeszłości, zamazanie pamięci bez zmierzenia się z tego konsekwencjami. Egoizm, który wskutek pewnych wydarzeń trudno nazwać jednoznacznie wadą.

Można odnieść wrażenie, choć trudno powiedzieć ile jest w tym prawdy, że z pewnymi wydarzeniami Lewis miał do czynienia osobiście. Jest tu całkiem sporo sytuacji, które tchną autentyzmem. Jest w nich jakaś prawda, która przemawia z kart książki i którą trudno zlekceważyć. Wtedy wydarzenia lektury uruchamiają wspomnienia własne odtwarzające znajome tony i ukazujące, że pewne emocje mają wymiar uniwersalnych, bez względu na opisywaną rzeczywistość.

Spektrum tematów jest doprawdy interesujące, podobnie jak niejednoznaczne portrety postaci. Wspomniana już obsesja, skomplikowane więzi rodzinne, dylematy młodego człowieka zawieszonego między własną ścieżką, a rozliczeniem z przeszłością. Jest tu wszystko, co powinna mieć wielka powieść i znajdą się tu momenty do tego predestynujące. Jednakże brakuje tu jednego – wybitnego literata. Lewis to twórca sprawny i pieczołowity, ale nie da się ukryć, że język i narracja w jego wydaniu, nie jest w stanie współgrać z poszczególnymi treściami. To wyuczona, poprawna forma, której brakuje wielkości. Chwilami to kwestia wstrzemięźliwości, gdy wyziera kaskada niepotrzebnych słów. Innym razem polotu, ożywienia tego, co statyczne i zleżałe.

„Ziemia przeklęta” z pewnością jest pozycją wartą uwagi. Nawet jeśli to, o czym pisze Phillipe Lewis nie dorównuje temu, w jaki sposób to robi, wciąż mamy do czynienia z kompleksową i rzetelną lekturą. Uczuciami, które wielu z nas przypomną znajome sytuacje i wydarzenia. Emocje, z którymi potrafiliśmy się uporać, ale także takie, które wciąż tkwią w nas głęboko nierozwiązane i może warto ponownie im się przyjrzeć, w nadziei na ich rychłe oswobodzenie.

Patryk Rzemyszkiewicz