Bywa prymitywny, pasjonujący, brutalny, a niekiedy nawet nudny. Istnieje w nim coś pierwotnego, co nie pozwala nam oderwać od niego wzroku. Dwóch facetów, krótki czas i zwarte pięści. Mowa rzecz jasna o boksie, który choć oglądam okazjonalnie, to za każdym razem mnie fascynuje. Być może to kwestia wychowania się na filmach z Rockym, albo kwestia, że jak w mało którym sporcie choć są faworyci, to pewniaków nie ma. Jeden cios może wszystko zmienić, Dawid stać się Goliatem, a dziesięć sekund najdłuższym odliczaniem w życiu.

Nie powinno więc dziwić, że sięgnąłem po „Walki stulecia” opowiadające o wybranych pojedynkach i pięściarzach, którzy przeszli do historii. Jakby zachęty było mało, autorem tej pozycji jest nie kto inny, jak Andrzej Kostyra. Tego pana nikomu przedstawiać nie trzeba. Jeśli zanosi się na wielkie widowisko, on już tam jest. Na komentatorskim stołku jak nikt inny relacjonuje wydarzenia z strefy wojny, sprawiając, że nabierają one dodatkowego smaku.

Jednak komentować na żywo, a przenieść na papier to zupełnie inna bajka. Tam o emocje nietrudno, w związku z czym ich oddanie jest prostsze. Tymczasem pisanie w domowym zaciszu, nawet po nieodległym seansie wybranej walki, charakteryzuje się zupełnie inną dynamiką. Stało więc przed Kostyrą ogromne wyzwanie, choć przecież już sama selekcja bokserów i ich wielkich momentów musiała stworzyć spore trudności.

Obyło się bez klinczowania, brudnych sztuczek i grania na czas. Autor po prostu czuje o czym pisze. Dla niego nie ma znaczenia, czy znajduje się za mikrofonem w studiu, czy wypisuje swoje doznania na kolejnych stronach. W każdej funkcji jest niezrównany. Nie ma znaczenia czy przytacza pojedynki Muhammada Alego z Joe Frazierem czy mało znanych bokserów z lat dwudziestych. Obie walki brzmią tak, jakby człowiek siedział w jednym z pierwszych rzędów i napawał się ich przebiegiem.

Barwny język komentatora i tutaj zbiera swoje żniwo. Nie traci ani grama z swojej siły i atrakcyjności. Tworzy soczyste haki, proste i sierpowe, którym nie sposób się oprzeć. Swoimi porównaniami mógłby obnażyć wielu autorów z doświadczeniem. Znakomicie oddaje, że nie ma dwóch tych samych starć. Każdy cios, liczenie i nokaut wyzwala inną temperaturę. Wydawałoby się, że nie sposób w tej tematyce uniknąć powtórzeń czy pewnych uproszczeń. Kostyra to potrafi dzięki swojej pasji i oddaniu dla ukochanej dyscypliny sportowej.

„Walki stulecia” to zastrzyk wiedzy i emocji, od którego trudno się oderwać. Zarówno dopiero poznani herosi, jak i dobrze znani tytani są tu wyjątkowi. Z pokrętnymi losami, niespodziewanymi szansami i kryzysami są bardzo ludzcy, a śledzenie ich pięściarskich, ale także życiowych zmagań to zwyczajnie kapitalna rozrywka. Niniejszym trzymam kciuki za możliwą część drugą, bo do opowiedzenia jest jeszcze sporo i nie wyobrażam sobie do tego lepszego przewodnika niż Andrzej Kostyra.