Przemiany jakie nastąpiły w wyniku tzw. transformacji ustrojowej i odzyskanie przez Państwo Polskie pełnej suwerenności pozwoliły Wojsku Polskiemu odwołać się do innych wzorców niż tylko te, które obowiązywały w tzw. PRL. Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 1 z 2 stycznia 1991 roku stworzył współczesnym jednostkom wojskowym możliwości dziedziczenia tradycji formacji kawaleryjskich z okresu II Rzeczypospolitej oraz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Na koniec września 2005 roku w Wojskach Lądowych kultywowane są, znajdując swe odzwierciedlenie w nazewnictwie i symbolice, tradycje zaledwie 20 pułków kawalerii.

Szczególnym zbiegiem okoliczności wœród nich jest wszystkie 5 pułków kawalerii, które za czyny wybitnego męstwa w latach 1918-1920 otrzymały Order Wojenny Virtuti Militari na sztandar, a więc były pierwszymi spośród 19 pułków kawalerii, które dostąpiły tego zaszczytu. Są to: 1. pułk szwoleżerów Józefa Piłsudskiego, 1. pułk ułanów Krechowieckich im. płk. Bolesława Mościckiego, 7. pułk ułanów Lubelskich im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego, 14. pułk ułanów Jazłowieckich, 15. pułk ułanów Poznańskich.

Mając na uwadze potrzebę ocalenia od zapomnienia dokonań tych pięciu pułków autorzy niniejszej publikacji zdecydowali się przypomnieć ich sukcesy bojowe z okresu walk o Niepodległość w latach 1914-1920.