Po latach od skończenia liceum – „Lalka” zachwyca jeszcze bardziej – mimo, że już w liceum – zachwycałam się Wokulskim – i nadal pamiętam rozprawki o idealizmie:).

Po pierwsze – ze zdziwieniem stwierdziłam – że Izabela Łęcka – jako heroina powieści nabrała charakteru. Spojrzałam na nią - nie z punktu widzenia Wokulskiego (czyli obrazu ideału od skrajności ubóstwienia do skrajności upadku) i nie z punktu widzenia Rzeckiego – który Izabeli wprost nie lubił (pewnie ze względu na własne uczucia do Wokulskiego lub do pani Stawskiej:)! I nagle, rozpieszczona, wygodna i samolubna Izabela stała się żywą osobą. Było coś zrozumiałego w jej niechęci względem Wokulskiego – gdy czuła, że ten chce ją kupić. Nie ma co się obrażać na pannę Izabelę – że nie widziała wartości Wokulskiego. Nie ona pierwsza, i nie ostatnia, nie dostrzegła wartości zakochanego w niej człowieka i nie w porę zdołała odróżnić wyobrażenia od rzeczywistości. Żal mi się jej zrobiło, na koniec.

Po drugie – olśniło mnie w końcu – że Rzecki i Wokulski byli w prawie równym wieku – co naprawdę trudno wychwycić – dopiero, gdy zacznie się sprawdzać daty z pamiętnika z wiadomościami od narratora. Rzecki to figlarz – w pamiętniku tak często określał siebie jako „starego”, a na wyżyny wynosił energię Wokulskiego – że czytelnik ma poczucie, że Wokulski jest dużo młodszy niż Rzecki. Inaczej zarysował mi się też dramat Rzeckiego i jego uczucia do Wokulskiego – ta cała tęsknota na końcu, niepokój, wiara, że przyjaciel ocalał. Poczułam się tak – jakbym zobaczyła Rzeckiego z innej strony, od strony zawiedzionego i bardzo samotnego mężczyzny, który z monotonii życia – utkał tarczę ochronną przed wszystkimi uczuciami.

Po trzecie - inaczej odczułam zakończenie powieści – i odwrotnie niż liceum – nie mogę już pocieszać się nadzieję, że Wokulski ocalał (co wcale nie jest spojlerem – bo są co najmniej trzy możliwości zakończenia:).

I na koniec - tak jakoś uderzyło mnie, że wszyscy bohaterowie są samotni i wyobcowani – nie tylko Wokulski czy Rzecki, ale i Izabela, i Ochocki, i pani Stawska, i doktor Szuman i Szlangabaum. Tak jakby każdy z bohaterów mierzył się z poczuciem, że nie jest rozumiany w środowisku w którym żyje. I może tu właśnie leży podstawa uniwersalności „Lalki” – bo kto z nas, nie poczuł, choć raz, tej specyficznej samotności w tłumie ludzi, bezradności, chwili, gdy brak nam energii, by bronić swego zdania lub by coś zmienić. Ciekawe, czy Prus myślał tak o sobie samym?

Po latach od skończenia liceum – „Lalka” zachwyca jeszcze bardziej – mimo, że już w liceum – zachwycałam się Wokulskim – i nadal pamiętam rozprawki o idealizmie:).

Po pierwsze – ze zdziwieniem stwierdziłam – że Izabela Łęcka – jako heroina powieści nabrała charakteru. Spojrzałam na nią - nie z punktu widzenia Wokulskiego (czyli obrazu ideału od skrajności ubóstwienia do...