Historię doktora Jekylla i pana Hyde'a zna chyba każdy. To już właściwie swego rodzaju topos literacki, motyw podwójnej osobowości który przeniknął do kultury i popkultury. Zetknięcie się z oryginalnym utworem Stevensona było dla mnie pewnym zaskoczeniem. Podobnie jak podczas czytania "Frankensteina" Mary Shelley zmuszony byłem zweryfikować swoje dotychczasowe wyobrażenia o tej historii. Sądziłem bowiem że głównym bohaterem i narratorem jest tytułowy doktor Jekyll, tymczasem podobnie jak w "Draculi" Brama Stokera tytułowy bohater pozostaje raczej w tle opowieści, a narracja prowadzona jest z punktu widzenia osób postronnych.

Ale mam też pewien kłopot z tym klasycznym tytułem. Znacznie więcej od tej lektury dostanie czytelnik nie znający zupełnie tej historii (a jest dziś ktoś taki?), cała reszta czytelników jest pozbawiona elementu zaskoczenia. Żadnym spoilerem jest bowiem powiedzenie że Jekyll i Hyde to właściwie jedna osoba, tymczasem nowela ta przez większość jej trwania pisana jest z założeniem że czytelnik nie wie kim jest ów tajemniczy Hyde! Pierwsi czytelnicy Stevensona z pewnością chłonęli te opowiadanie niczym zagadkowy kryminał w stylu Conana Doyle'a który na końcu powinien mieć racjonalne wyjaśnienie a tu nagle takie zaskoczenie! Na nas współczesnych oczywiście to już nie zadziała, a szkoda. Niemniej wciąż pozostaje nam mroczny klimat ponurego Londynu, wytworny dziewiętnastowieczny język oraz poskładanie wszystkich elementów w całość.

Bez wątpienia najciekawszy jest ostatni rozdział tej opowieści, czyli wyznania samego doktora Jekylla. To właściwie clue całego utworu. Fascynujący wgląd w psychikę tej rozdwojonej postaci i pole dla czytelnika do własnych interpretacji. Gdyby tak można było wydestylować jedynie złą cząstkę nas samych? Każdy bowiem ma w sobie Edwarda Hyde'a (też go czasem w sobie dostrzegam). Nasze ukryte i nie zawsze moralnie właściwe pragnienia i żądze (tutaj Freud się kłania). Odwieczna wewnętrzna walka dobra ze złem. Z pewnością jest to ciekawy literacki utwór zgłębiający ludzką moralność, sumienie, naszą podświadomość i ukrytą naturę.

(Co do ekranizacji to jest ich bez liku ale brakuje jednej wyraźnie najlepszej. Osobiście polecam wersję z 1931 roku lub tą z 1989 z Anthonym Perkinsem, słynny Norman Bates z "Psychozy", w roli przerażającego Hyde'a)

Historię doktora Jekylla i pana Hyde'a zna chyba każdy. To już właściwie swego rodzaju topos literacki, motyw podwójnej osobowości który przeniknął do kultury i popkultury. Zetknięcie się z oryginalnym utworem Stevensona było dla mnie pewnym zaskoczeniem. Podobnie jak podczas czytania "Frankensteina" Mary Shelley zmuszony byłem zweryfikować swoje dotychczasowe wyobrażenia o...