Ogar piekielny ściga mnie. Zamach na Martina Luthera Kinga i wielka obława na jego zabójcę
- Kategoria:
- reportaż
- Seria:
- Seria Amerykańska
- Tytuł oryginału:
- Hellhound on His Trail: The Stalking of Martin Luther King, Jr. and the International Hunt for His Assassin
- Wydawnictwo:
- Czarne
- Data wydania:
- 2017-09-06
- Data 1. wyd. pol.:
- 2017-09-06
- Liczba stron:
- 520
- Czas czytania
- 8 godz. 40 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788380495654
- Tłumacz:
- Tomasz Bieroń
- Tagi:
- Tomasz Bieroń zamach M.L.King Memphis non-fiction
Zamach na Martina Luthera Kinga i wielka obława na jego zabójcę
W kwietniu 1968 roku James Earl Ray przyjechał do Memphis. Wynajął obskurny pokój ze świetnym widokiem na motel Lorraine, kupił karabin snajperski i wziął na cel historię. Po oddaniu śmiertelnego strzału do Martina Luthera Kinga porzucił broń, wsiadł do białego mustanga i spokojnie odjechał. Policja, która już parę minut po zabójstwie pojawiła się na miejscu zdarzenia, minęła się z nim o kilka chwil. Śledztwo wkrótce przejęło FBI, rozpoczynając największy pościg w historii Ameryki, w którym udział wzięło ponad trzy i pół tysiąca agentów, który kosztował prawie dwa miliony dolarów i który zakończył się daleko poza granicami USA.
Sides stworzył pasjonujący thriller non-fiction, konstruując równoległe portrety dwóch bardzo różnych mężczyzn, ofiary i zabójcy: charyzmatycznego lidera ruchu na rzecz walki z dyskryminacją rasową i zaburzonego samotnika z zagmatwaną i brutalną przeszłością, którego motywy były równie mętne jak jego tożsamość.
Książka nominowana do Nagrody Edgara.
Jedna z najlepszych książek roku według „Time”, „The Washington Post”, „The Christian Science Monitor”, „The Oprah Magazine”, „St. Louis Post-Dispatch” i „San Francisco Chronicle”.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Koniec pięknego snu
Lata 60. XX wieku wstrząsnęły Stanami Zjednoczonymi z niespotykaną siłą. Najpierw przyszedł rok 1963, w którym Lee Harvey Oswald zamordował prezydenta Johna Fitzgeralda Kennedy’ego, potem 1968, kiedy James Earl Ray zastrzelił Martina Luthera Kinga, a Sirhan Sirhan uśmiercił Roberta Kennedy’ego. I choć nikt przy zdrowych zmysłach tych mrocznych czasów nie wspomina z rozrzewnieniem, to trudno nie uznać ich za fascynujące – dlatego też rozpalają umysły pisarzy nawet po półwieczu.
Najkrótsze streszczenie „Ogar piekielny ściga mnie” kryje się w jego podtytule: „Zamach na Martina Luthera Kinga i wielka obława na jego zabójcę”. Hampton Sides swoją powieść non-fiction prowadzi dwutorowo: w części rozdziałów pokazuje ostatnie dni legendarnego pastora (począwszy od jego pierwszej wizyty na strajku śmieciarzy w Memphis), w pozostałych skupia się na długiej drodze jego mordercy, która rozpoczyna się od ucieczki z więzienia – i tam też kończy. W pewnym momencie, kiedy fizyczna odległość między zamachowcem i ofiarą zmniejsza się diametralnie, pisarz rezygnuje z tak wyraźnego podziału i rozpoczyna wyjątkowo dynamiczną relację z miejsca zbrodni. Obok tych fabularyzowanych fragmentów dotyczących morderstwa w książce znajduje się też bardzo szeroki opis jego tła społecznego i politycznego – swoista literacka pocztówka ze Stanów Zjednoczonych lat 60.
Kluczowym elementem „Ogar piekielny ściga mnie” jest odczarowywanie historii. W temacie samego zamachu Sides zajmuje bardzo jasne stanowisko – odżegnuje się od wszelkich teorii spiskowych, a narrację prowadzi tak, aby pokazać, że morderstwa dokonał Ray i że cała idea zrodziła się w jego spaczonym umyśle. Amerykański pisarz wykorzystuje zarówno potężny materiał dowodowy zgromadzony podczas śledztwa, jak i późniejszą literaturę narosłą wokół śmierci legendarnego pastora, aby pokazać, że rzekome zaniedbania FBI – nie wspominając nawet o udziale agencji w organizacji zamachu – to tylko plotki rozsiewane przez poszukiwaczy sensacji, a samo dochodzenie przeprowadzone zostało wzorowo. Sides wskazuje kilka rzeczy, których wyjaśnić nigdy się nie udało (jak między innymi to, kto pomagał Rayowi w trakcie dwumiesięcznej ucieczki), ale w końcowych rozdziałach i posłowiu wypowiada się wprost: twierdzi, iż wierzy w indywidualną winę Raya.
Jednak mitologizacji uległ nie tylko zamach, ale także jego ofiara. Martin Luther King stał się legendą już za życia, przed czterdziestką był jednym z najważniejszych na przywódców społecznych na całym świecie, laureatem Nagrody Nobla i człowiekiem roku tygodnika „Time”, lecz to śmierć przemieniła go w czarnoskórego Mesjasza, przekształciła z człowieka w symbol. Sides, choć nie przywołuje kompletnego życiorysu pastora i zaczyna swoją opowieść krótko przed wydarzeniami w Memphis, próbuje dokonać procesu odwrotnego – zająć się nie hagiografią, a biografią. Dlatego też King w „Ogar piekielny ściga mnie” pokazany jest w chwilach zwątpienia, wahania, niepewności. Nie jest też nieskazitelny w sensie moralnym: jego rodzina zawsze musi ustępować przed działalnością społeczną, a w niekończących się podróżach towarzyszą mu liczne kochanki. Na szczęście autor zachował umiar – pokazuje słabości bohatera, ale w taki sposób, że nie przysłaniają one ogromu dobra, które przyniósł światu. Podczas lektury trudno mieć wątpliwości co do tego, iż Martin Luther King, choć zbłądził nie raz, był jednym z największych ludzi dwudziestego wieku.
„Ogar piekielny ściga mnie” to świetna książka, która dla polskiego czytelnika powinna być równie interesująca, co dla amerykańskiego. W swojej ojczyźnie Martin Luther King jest postacią powszechnie znaną i kochaną, więc zamach na jego życie wciąż budzi żywe emocje, w Polsce natomiast nie cieszy się szczególną popularnością – dlatego też fragmenty biograficzne mogą okazać się dla wielu odbiorców zupełną nowością. Tak czy inaczej warto dać Hamptonowi Sidesowi szansę, bo jego dar do przekuwania historii na pasjonujące fabuły jest jedyny w swoim rodzaju.
Bartosz Szczyżański
Oceny
Książka na półkach
- 808
- 367
- 126
- 23
- 14
- 13
- 11
- 11
- 10
- 9
Cytaty
W końcu się doczekali. Po kilku godzinach Belafonte przedstawił Corettę, która wstała i zwróciła się do ludzi spokojnym, jednostajnym głosem. Ograniczała wypowiedź do strefy osobistej. Mówiła o swojej miłości do męża i dzieci. Mówiła o tym, że życie jest krótkie. - Ważna jest nie ilość czasu, ale jego jakość. (...) - W takie dni jak Wielki Piątek czasami przychodzi refleksja...
Rozwiń
Opinia
„Ogar piekielny ściga mnie. Zamach na Martina Luthera Kinga i wielka obława na jego zabójcę” to pasjonująca relacja z zabójstwa i późniejszego pościgu za złoczyńcą. Autor książki przedstawia nam portrety dwóch osób – charyzmatycznego pastora walczącego o wolność rasową, oraz przestępcy lubującego się w kradzieżach, narkotykach i pornografii. Te dwie jednostki połączył pamiętny dzień 4 kwietnia 1968 roku, kiedy to w Memphis James Earl Ray dokonał zamachu na Martina Luther Kinga.
Hampton Sides, twórca książki „Krew i burza. Historia Dzikiego Zachodu”, swoją najnowszą opowieść toczy przy wykorzystaniu narracji dwutorowej, dbając przy tym o odpowiednie wyważenie akcentów. Losy Martina Luther Kinga zostały zilustrowane wyłącznie z perspektywy ostatniego roku jego życia. King jest tu szanowaną osobistością, laureatem Nagrody Nobla o wyrobionej pozycji i szerokim gronie zwolenników. Autor zadbał o rekonstrukcję obrazu słynnego Amerykanina zgodną z realiami, dzięki czemu poznajemy postać wielowymiarową, mającą swoje zalety oraz wady. King w opowieści Sidesa, to z jednej strony orędownik prawości i równości, z drugiej człowiek nie stroniący od romansów i posiadający słabości. Zachwyca przy tym dbałość autora o szczegóły, podkreślanie niuansów, które stworzyły wyjątkową kreację człowieka w pełni naturalnego, mimo swojej nadprzyrodzonej charyzmy i aury legendarności.
Jamesa Earla Raya vel Erica Galta vel kilka innych nazwisk, czytelnik pozna o wiele bardziej szczegółowo. Intencją autora było przedstawienie głębi psychologicznej tego człowieka, postaci, która do końca pozostała tajemnicza i nie dająca się zakwalifikować do prostego szablonu. W tym celu pisarz dokładnie odwzoruje nam losy Raya, przyjrzy się jego zadziwiającej i krętej ścieżce życia wiodącej przez kolejne wykroczenia, aresztowania i ucieczki. Z tego społecznego bałaganu wyłoni nam się postać zła do szpiku kości, ale przy tym inteligentna i precyzyjna, dążąca za wszelką cenę do zdobycia rozgłosu. To właśnie pożądanie zdobycia sławy oraz nienawiść do osób innego koloru skóry przywiodła Raya do pomysłu i późniejszej realizacji ataku snajperskiego na Martina Luther Kinga.
Opowieść o tych dwóch postaciach jest więc jak rewers i awers tej samej monety, jak dwa różne bieguny ziemi. Hampton Sides od początku wyciąga na wierzch janusowe oblicze swojej książki, przy tym stara się nie popadać w żaden demagogiczny ton. Nie usiłuje wzbudzić banalnych emocji i wzruszeń. Przygląda się codziennym czynnościom i mrocznym procederom rzeczowo i równie rzeczowo sugeruje określone tezy. To nie jest reportaż, który ma kogoś zniesławić, czy tekst powstały w wyniku potrzeby podążania za sensacją, wyszukiwania niewygodnego, medialnego i elektryzującego społecznie tematu. Nie. „Ogar piekielny ściga mnie” to wstrząsająca książka o tym, jak zło kiełkując w duszy jednego człowieka, może rozprzestrzenić się na świat. To także mroczne memento o pokładach ludzkiego okrucieństwa i wnikliwe studium rodzącego się grzechu. Autor snuje także rozmyślania o tym, czy za bestialstwo czynów danego człowieka nie odpowiada w dużym stopniu okrutny świat wokół niego. Bo choć Ray działał sam, to cała Ameryka pełna była fanatyków, którzy wodzowi ruchu nieagresji życzyli właśnie takiego końca. Hides zbudował narrację oszczędnymi środkami, ale jednocześnie wrzuca czytelnika w świat tak wielkiej opresji, że po lekturze odnosi się wrażenie, iż sprawa zamachu na Martina Luther Kinga to dramatyczna konsekwencja chaosu i rasizmu, nad którym prawo nie było w stanie zapanować.
Być może ta książka nie byłaby tak wartościowa, gdyby nie rzetelne i barwne opisy amerykańskiego społeczeństwa drugiej połowy lat 60 XX wieku. Hampton Sides informuje nas o nastrojach, zwraca uwagę na otoczenie, portretuje także kluczowych bohaterów tamtej epoki – Lyndona B. Johnson’a, Roberta F. Kennedy’ego czy J. Edgara Hoover’a. Autor łącząc fakty pokazuje, jak barometr społeczny wpływał na decyzję Akademii przy wyborze Oscarowych filmów, jak przeciętni mieszkańcy ignorowali wezwania policji do ujawniania informacji o Rayu, wreszcie jak łatwo w tamtych czasach było zdobyć broń, miejsce w hotelu czy nową tożsamość.
„Ogar piekielny ściga mnie. Zamach na Martina Luthera Kinga i wielka obława na jego zabójcę” to niezwykle wciągająca i bogata w treść książka, o miejscach, z których wydobywa się ludzkie zło, i o tym, w jaki sposób człowiek się mu poddaje. To także relacja o niezawinionym cierpieniu, czynieniu innym zła oraz konsekwencjach jakie z tego wynikają. To powieść wielopłaszczyznowa o wszystkich mrocznych, ale też i ludzkich sprawach, o których staramy się nie myśleć, oceniając każdą ludzką bestię jednoznacznie przedstawianą przez media w kontekście okrucieństwa jej zbrodni. Także o tym, że nie da się opisać zła jednoznacznie, ani właściwie zdefiniować metod walki z nim. To też opowieść o niezwykłych ludziach i ich pospolitych skazach. Hampton Sides dokonał rzeczy praktycznie niemożliwej. Na podstawie zrekonstruowanych dokumentów, wywiadów i własnych kwerend, zbudował pasjonujący reportaż non-fiction, który mimo wiadomego rozwoju i zakończenia, czyta się z większym zacięciem niż stworzony na wielopoziomowej intrydze kryminał. Bez dwóch zdań jedna z tych książkach, obok których nie powinno się przechodzić z obojętnością.
Recenzja ukazała się na stronie https://melancholiacodziennosci.blogspot.com/2018/02/recenzja-ogar-piekielny-sciga-mnie.html
„Ogar piekielny ściga mnie. Zamach na Martina Luthera Kinga i wielka obława na jego zabójcę” to pasjonująca relacja z zabójstwa i późniejszego pościgu za złoczyńcą. Autor książki przedstawia nam portrety dwóch osób – charyzmatycznego pastora walczącego o wolność rasową, oraz przestępcy lubującego się w kradzieżach, narkotykach i pornografii. Te dwie jednostki połączył...
więcej Pokaż mimo to