Dysponujemy po polsku dwiema biografiami Lukullusa (Keaveney i Mrozek) i ta książka - wiele z tych dwóch czerpiąca - rozwija jeden, najbardziej znany moment jego życia: wojnę, jaką prowadził w Anatolii z Pontem oraz Armenią. Praca wygląda na rozszerzoną wersję magisterki pisanej u prof. Olbrychta (jeśli Autor pisał ją w Rzeszowie, to musiał być ten promotor). Jako taka oparta jest przede wszystkim na dwóch głównych źródłach do wojen toczonych przez Lukullusa na Wschodzie: Plutarcha i Appiana. Inni autorzy są wzmiankowani odpowiednio rzadziej. Jeśli idzie o dobór bibliografii, to jest on miejscami mocno przypadkowy, miejscami jednak pokazuje pewną orientację Autora w temacie. Zabrakło tu większej liczby prac o królestwach orientalnych: Poncie, Partii i Armenii.

Pewną wadą wszystkich pozycji z tej serii traktujących o starożytności jest to, że Autorzy muszą zawsze coś napisać o armii rzymskiej. I jak zwykle jest to ujęcie bardzo ogólne, zwykle bazujące na dwóch, trzech (często tych samych) pozycjach. Mało to konkretu i dogłębnej znajomości tematu. Tu jest właśnie tak. Wielka szkoda, że w tej monografii nie ma rozdziału o wojskach pontyjskich i armeńskich! To spory minus. Tło historyczne wyprawy Lukullusa zostało naszkicowane nieźle (choć cytowanie B. Nowaczyka to przesada!), a same walki w Anatolii wręcz dobrze. Muszę przyznać, że Autorowi udało się dobrze zaprezentować wydarzenia i miejscami jakoś je skomentować w oparciu o literaturę naukową. Tak się pisze porządne prace magisterskie na historii.

Można by więc powiedzieć, że książka jest całkiem dobra, że podejmuje dość oryginalny temat i miejscami jest dość szczegółowa. Na dobrą sprawę można by tak powiedzieć. Czegoś jednak brak. Wspomniałem już o nieuwzględnieniu spraw wojskowości państw wschodnich. Oprócz tego brak lepszego przedstawienia państwa partyjskiego, które swoją przyjazną neutralnością umożliwiło Tigranesowi przystąpienie do wojny z Rzymianami. Liczyłem na to, że Autor powie coś rozsądnego o relacjach między Arsakidami a Rzymem, ale tak nie było: temat został w zasadzie pominięty. Praca jest bardzo bliska biografii, ale to nic dziwnego, skoro trzeba się oprzeć przede wszystkim na żywocie pióra Plutarcha.

Podsumowując trzeba przyznać, że Ł. Bazentkiewicz wziął na warsztat ciekawy, choć niełatwy temat i opracował go rzetelnie, acz bez fajerwerków. Autor poświęcił zbyt mało miejsca wschodnim nieprzyjaciołom Rzymu - ten temat potrzebuję więc wciąż opracowania. Średni poziom prezentuje bibliografia, poszczególne rozdziały są zaś mocno nierówne. Trzeba jednak przyznać, że tytułowe kampanie zostały opowiedziane całkiem dobrze i dzięki lekturze tej książki można się sporo dowiedzieć o ekspansji Rzymu na Wschód i o postaci Lukullusa, który nie był bynajmniej tylko i wyłącznie smakoszem. Ale nie ukrywam, że liczyłem na więcej w warstwie analizy polityczno-militarnej.

Tomasz Babnis

Dysponujemy po polsku dwiema biografiami Lukullusa (Keaveney i Mrozek) i ta książka - wiele z tych dwóch czerpiąca - rozwija jeden, najbardziej znany moment jego życia: wojnę, jaką prowadził w Anatolii z Pontem oraz Armenią. Praca wygląda na rozszerzoną wersję magisterki pisanej u prof. Olbrychta (jeśli Autor pisał ją w Rzeszowie, to musiał być ten promotor). Jako taka...