Wielka himalaistka. Polka. Wybitna Polka. Piękna, ba! przepiękna kobieta. Klasa, urok, czar, nienaganne maniery, ujmujący sposób bycia, kojący głos, doskonała dykcja i perfekcyjna polszczyzna. Czy to możliwe, aby w jednej osobie zmaterializowało się aż tyle przymiotów w ich niemal ekstremalnej formie…? Może biografia Wandy Rutkiewicz to apologia ideału kobiety, który nie istnieje i nigdy nie istniał jako „nasza Wanda”?

Autorka – Anna Kamińska – nad wyraz rzetelnie podeszła do swojej kolejnej biografii. Wielkie brawa należą się wydawcy – krakowskiemu Wydawnictwu Literackiemu za to, że podjął ów temat, niezwykle, myślę, ważny dla każdego Polaka, aby mianowicie przybliżyć czytelnikom osobę, która tak wiele dokonała, którą znał cały świat.

(Na marginesie dodam, że Wydawnictwo Literackie od kilku ostatnich lat jest moim ulubionym spośród polskiego spektrum firm zajmujących się wydawaniem książek. WL ma okres prosperity, książki są wydawane z niezwykłą starannością – nie tylko od strony kwerendy, formy, ale również, co jest dla mnie ogromnie ważne, od strony językowej. Znalazłam tylko dwa błędy natury polonistycznej:
1. na s. 371: "Bogdanowi Stefko" - powinno być: Bogdanowi Stefce;
2. na s. 448 literówkę: wszytko.)

Uświadomiłam sobie w trakcie czytania owej biografii, jak niewiele wiedziałam o Wandzie Rutkiewicz. Nie miałam pojęcia, że mieszkała przez ponad 20 lat we Wrocławiu, tamże ukończyła Politechnikę. Dom, w którym się wychowała, poniemiecka rudera wciąż i wciąż potrzebująca coraz to nowych remontów – istnieje do dzisiaj, nieopodal Parku Szczytnickiego. Liceum, przy ul. Parkowej, do którego chodziła – co ciekawe, wybudowane jeszcze przed wojną na potrzeby Hitlerjugend, wówczas „prawdopodobnie na planie swastyki” (op. cit., s. 69). Współcześnie młodzież ucząca się w LO na wrocławskim Zalesiu może na jednym z trawników na terenie placówki zadumać się chwilę pod głazem upamiętniającym sławną uczennicę.

Jaka była Wanda Rutkiewicz? Z całą pewnością – niepospolita. Pełna niespożytej energii, ambitna do granic absurdu, była niemal skrajną indywidualistką, miała szerokie horyzonty myślowe. Coś, co może być w skrajnie ekstremalnych warunkach i silnie zmaskulinizowanym środowisku przymiotem, niekoniecznie takimż musi pozostać w zgoła odmiennej rzeczywistości. Stąd ze stronic książki wyłaniają się jakże ambiwalentne i niekiedy skrajnie różne oceny tego, kim i jaka była Wanda. Co znamienne – za egoistkę pozbawioną empatii uważają ją niemal wyłącznie niektóre kobiety, również himalaistki (o znikomym dorobku, wulgarne, prostackie w swym obyciu, a do tego bardzo nieurodziwe…) bądź… jej byli mężczyźni (nie wszyscy).

Z biografii Rutkiewicz wyłania się obraz kobiety, wybitnej kobiety, którą – założę się – niemal każdy z użytkowników portalu lubimyczytac.pl chciałby poznać osobiście i porozmawiać nie tylko o górach. Jeśli chcecie dowiedzieć się, co nią motywowało, dlaczego, jaka była w relacjach międzyludzkich (z kobietami i mężczyznami – w tym: swoimi dwoma mężami), co lubiła, a czego nie znosiła, jakie było jej dzieciństwo, które owiane było kirem osobistej tragedii, jaką biżuterię lubiła, czy… jaką nosiła bieliznę i dlaczego – koniecznie przeczytajcie biografię Wandy. Po prostu – Wandy. Naszej Wandy.

Wielka himalaistka. Polka. Wybitna Polka. Piękna, ba! przepiękna kobieta. Klasa, urok, czar, nienaganne maniery, ujmujący sposób bycia, kojący głos, doskonała dykcja i perfekcyjna polszczyzna. Czy to możliwe, aby w jednej osobie zmaterializowało się aż tyle przymiotów w ich niemal ekstremalnej formie…? Może biografia Wandy Rutkiewicz to apologia ideału kobiety, który nie...