Antoniusz z "Juliusza Cezara" i Antoniusz z "Antoniusza i Kleopatry" to dwaj różni ludzie. Choć obaj odważni, waleczni i honorowi, to jednak kierują nimi inne namiętności. W pierwszym z wymienionych dramatów jest to niemal bałwochwalczy podziw i oddanie Juliuszowi, a po jego śmierci dążenie do zemsty, w drugim - wręcz chorobliwa miłość do Kleopatry. I chyba to jest główną nicią, łączącą poczynania wielkiego wodza.
A wszystko jak to u Szekspira - gwałtowne uczucia, bogactwo charakterów, galeria nietuzinkowych, wyrazistych postaci, bogactwo wydarzeń. W dodatku to długi dramat. Czy tragedia? Tak. Lecz przecież to jednocześnie kawałek historii i to tej dobrze znanej.
Jeśli o Antoniuszu możemy powiedzieć, że żądza i miłość do Kleopatry kierują jego poczynaniami, to inaczej jest w przypadku głównego antagonisty wodza, Oktawiana Augusta, tu nazywanego (zresztą słusznie) Cezarem. To sprawny polityk, ukrywający emocje, powoli budujący intrygi, skuteczny choć nie efektowny w działaniu. Zawsze jednak efektywny. Takim go widział Szekspir, takim widzą go także naukowcy. Inaczej z Kleopatrą. Poza romansem i chęcią związania ze sobą na zawsze Antoniusza, niczego zdaje się nie dostrzegać. "Po nas choćby potop" - też można by jej przypisać, choć to podobno słowa Ludwika XV. To zaprzeczenie lady Makbet - Kleopatra szuka tylko swoich rozkoszy, zysków, przywiązania kochanka, lady Makbet dąży do pełni władzy, którą Kleopatra ma i wykorzystuje.
Nie sposób zinterpretować bohaterów i ich poczynania, zwłaszcza, że przecież wyrażam tylko swój punkt widzenia. Może inni czytelnicy, nie mówiąc już o badaczach literatury, inaczej widzą to, co wyżej opisałem. mam jednak prawo do własnej interpretacji i oceny. Za dramat należy się może nawet komplet gwiazdek. Uważam, że jest to znakomite dzieło. Niestety, wydanie odbiega od oczekiwań. Na pewno nie dostrzegłem wielu literówek, więc tylko dla zasady podam, co jest nie tak:
s. 8 - wchodzi sługa (ni stupa (didaskalia);
s. 44 - nie zamiast me (6. wers od góry);
s. 56 - gałki, nie gaiki (7. wers od góry);
s. 69 - byleś, nie byłeś (8. wers od góry);
s. 81 - liczy, nie Uczy (2. wers od dołu);
s. 88 - że zamiast ze (1. wers od góry);
s. 91 - w zamiast tu (didaskalia);
s. 98 - że zamiast 2e (6. wers od góry);
s. 119 - granie, nie oranie (chodzi o oboje! - trzecie didaskalia);
s. 122 - żegnam, nie zegnam (5. wers od góry);
s. 124 - list zamiast Ust (1. wers od góry);
s. 130 - że zamiast ze (3. wers od góry);
s. 132 - "bylem się na tej pomścił czarownicy" zamiast "byłem się na lej pomścił czarownicy" (2. wers od dołu);
s. 137 - "i umrzeć" to nie postać. lecz dokończenie tekstu Antoniusza;
s. 143 - Ze, nie ze (3. wers od góry);
s. 160 - byle, nie byłeś (13. wers od dołu);
s. 171 - Śladu zamiast siadu (10. wers od dołu).
Na pewno wiele innych nie dostrzegłem, niektóre z premedytacją zostawiłem innym czytelnikom do poprawiania - i tak lista pokaźna.
Nie wiem, kogo winić za zdanie na końcu aktu IV - "Została rezolucja i śmierć szybka". Może tłumacz, może redakcja. Dla jasności tekstu lepiej było napisać: "zostało rozwiązanie/postanowienie/rewolucja [to ostatnie niekoniecznie zgodnie z oryginałem] i śmierć szybka".
Nie wiem, kto wprowadził zmiany w układzie scen - w wersji angielskiej akty trzeci i czwarty mają po dwie sceny więcej niż w polskiej (w akcie III scena VIII wersji polskiej to VIII, IX i X wersji angielskiej, analogicznie w akcie IV scena X to sceny X-XII), wobec czego zmienia się także żywa pagina. Nie wiem, czy to nie dzieło redakcji, by zmniejszyć nieco i tak pokaźne dzieło...
Te wszystkie mankamenty sprawiają, że kompletu gwiazdek nie będzie.
PS. Ale utwór przeczytać warto, a scena VII aktu II to majstersztyk - bankiet, a właściwie pijatykę Szekspir oddał tak naturalnie, rozmowy są tak oczywiste, zachowania typowe, że aż się prosi zobaczyć to na scenie.

Antoniusz z "Juliusza Cezara" i Antoniusz z "Antoniusza i Kleopatry" to dwaj różni ludzie. Choć obaj odważni, waleczni i honorowi, to jednak kierują nimi inne namiętności. W pierwszym z wymienionych dramatów jest to niemal bałwochwalczy podziw i oddanie Juliuszowi, a po jego śmierci dążenie do zemsty, w drugim - wręcz chorobliwa miłość do Kleopatry. I chyba to jest główną...