Już podczas czytania wstępu w głowie zapaliła mi się ostrzegawcza czerwona lampka. Sięgając po "Piękno bez konserwantów", spodziewałam się, oczywiście, opowieści o sposobach przedwojennych Polek na podkreślenie urody, ale myślałam, że przedstawi ona może nie tyle konkretne przepisy i sekrety, co raczej opisze realia, w jakich odbywały się te skomplikowane procedury, być może przedstawi przedwojenne marki kosmetyczne, opisze funkcjonowanie ówczesnych instytucji związanych z urodą itp.; zamiast tego, jak się okazało, trzymałam w rękach zbiór wymyślnych i nierzadko skomplikowanych receptur na domowe kosmetyki, które - jak wierzy autorka - mają z powodzeniem zastąpić drogeryjne czy nawet apteczne produkty, jakie stoją rządkiem w naszych łazienkach.

Oczywiście nie próbuję odebrać autorce racji i również nie kwestionuję ogromnego nakładu pracy, jaki musiała włożyć w przygotowanie publikacji (choć, jak sama przyznaje w zakończeniu, była to dla niej przyjemność - przeglądanie przedwojennych magazynów jest jej sposobem na spędzanie wolnego czasu). Rzecz w tym, że "Piękno bez konserwantów" zbyt mocno ciąży w kierunku złotej legendy dwudziestolecia międzywojennego jako świata elegancji, wyrafinowania i klasy - świata, w którym nawet kosmetyki są lepsze od dzisiejszego "targowiska próżności", jaki fundują nam koncerny kosmetyczne.

Nikomu chyba nie trzeba uświadamiać, że rzeczywistość znacznie odbiegała od obrazu naszkicowanego przez Zaprutko-Janicką i zwłaszcza ona sama, jako historyk, powinna o tym dobrze wiedzieć. Tym bardziej niezrozumiałe wydaje się dla mnie ucięcie pewnych ważnych (i ciekawych!) kwestii zaledwie po zdaniu czy dwóch. Jak z dbaniem o urodę i higienę radziły sobie wiejskie dziewczyny (z kart książki dowiemy się tylko tyle, ile powiedział mi kiedyś... mój dziadek - że czerniły brwi węgielkiem, a usta szminkowały burakiem), jak wyglądały te kwestie w dzielnicach robotniczych, o ówczesnych slumsach nawet już nie wspominając, kto i za jaką kwotę mógł udać się do kosmetyczki lub przedwojennego odpowiednika spa oraz jaka była oferta tych instytucji - o tym Zaprutko-Janicka nam nie powiedziała.

Pozostaje jeszcze problem samych przepisów. Jak autorka sama przyznaje, nie posiada żadnego wykształcenia chemicznego ani kosmetycznego, nie przeszkadza jej to jednak polecać sporą garść receptur, z których, jak pisze, "wiele wypróbowała na sobie" (to znaczy które? a może lepiej spytać, których nie?). Choć kusi mnie, chociażby z czystej ciekawości, ukręcenie jednej czy dwóch mikstur na przedwojenną modłę, mam opory przed zawierzeniem w tej kwestii historykowi - tym bardziej, że w przypadku kosmetyki lat 20. i 30. znacznie bardziej znane są te przypadki, które w dłuższej perspektywie jedynie urodę odbierały (jak na przykład słynny platynowy blond Jean Harlow - kolejny wątek, który autorka zaledwie leciutko naszkicowała, choć niewątpliwie byłby jednym z najbardziej interesujących). "Piękno bez konserwantów" jedynie podsyciło mój apetyt, zamiast go zaspokoić - a szkoda, bo zapowiadało się naprawdę nieźle.

Już podczas czytania wstępu w głowie zapaliła mi się ostrzegawcza czerwona lampka. Sięgając po "Piękno bez konserwantów", spodziewałam się, oczywiście, opowieści o sposobach przedwojennych Polek na podkreślenie urody, ale myślałam, że przedstawi ona może nie tyle konkretne przepisy i sekrety, co raczej opisze realia, w jakich odbywały się te skomplikowane procedury, być...