www.blogbooksandbeauty.wordpress.com

Michael Herr zabiera nas w sam środek krwawego konfliktu, towarzyszy żołnierzom amerykańskiej armii na frontach, w czasie walk, nalotów, ale też w obozie w czasie wolnym. Co prawda znajdziemy tutaj opisy potyczek czy sprzętu wojskowego, ale w centrum zawsze znajduje się człowiek i jego przeżycia. Wraz z autorem poznajemy młodych chłopaków, którzy walczą, cierpią, tracą w walkach przyjaciół i marzą o powrocie do domu. Żołnierze to zwykli ludzie postawieni w niezwykłej sytuacji. Każdy z nich inaczej reaguje w ekstremalnych okolicznościach – jedni po prostu wykonują rozkazy nie zastanawiając się nad ich sensem, inni obracają zagrożenie w żart, a jeszcze inni sprawiają wrażenie, jakby postradali zmysły. Bo, jak nam wskazuje Herr, w czasie wojny trudno jest zachować normalność i wrócić do domu będąc tym samym człowiekiem, którym się było przed wyjazdem.

Książka jest doskonała pod względem języka, opisów, żywych relacji. Pojawia się mnóstwo szczegółów, które pokazują jakim świetnym obserwatorem jest autor. Herr używa mocnego, dosadnego języka – nie przebiera w środkach i wszystkie zdarzenia przedstawia dokładnie tak, jak miały miejsce. Nie zależy mu na tym, żeby upiększyć wojnę, przedstawić ją łagodniej niż w rzeczywistości. Wręcz przeciwnie – chce żeby było do bólu szczerze, zgodnie z okolicznościami. Wie, że to będzie dla czytelników trudna lektura, ale najważniejsza dla niego jest prawda. A prawda o wojnie jest brutalna. Giną na niej ludzie, którzy czasami nawet nie wiedzą, o co toczy się cały konflikt. Nie zastanawiają się nad tym, wykonują rozkazy otrzymane z góry. Wojna ukazana jest jako bezpodstawna i bezsensowna. Nie chcę tutaj rozwodzić się nad politycznymi przyczynami i skutkami tego konfliktu, bo Herr temu też nie poświęca zbyt dużo miejsca w reportażu, ale historia pokazała, że wojna w Wietnamie nie przyniosła Amerykanom niczego dobrego, jedynie głęboką rysę na wizerunku i mnóstwo ofiar.

Szczególnie fascynujący dla mnie był rozdział „Korespondenci”, w którym autor przedstawia swoich kolegów po fachu działających w tym samym czasie w Wietnamie. Opisuje nie tylko ich charaktery, sposób pracy, ale też wady i zalety. Nie koloryzuje, nie stawia ich ponad innymi, jest całkowicie szczery i autentyczny. Ale ze wzajemnych kontaktów tych reporterów wyziera ogromna zażyłość, podziw i sympatia. Mimo, że w jakimś stopniu stanowią dla siebie konkurencję (każdy chce zrobić najlepsze zdjęcie, albo „złapać” ciekawy temat, który zainteresuje czytelników już zmęczonych wieściami wojennymi), to jednak nie widać w ich stosunkach rywalizacji. Korespondenci wojenni to trochę ludzie szaleni, w pozytywnym sensie. Świetnie podsumowuje to rozmowa z żołnierzami, którzy dziwią się, jak ktoś w ogóle mógł chcieć przyjechać do Wietnamu z własnej woli. Ale tak własnie jest – ciągnie ich tam wojna, przygoda, adrenalina, również obowiązki wynikające z pracy, ale chyba przede wszystkim ciekawość i chęć zrozumienia otaczającej rzeczywistości.

„Depesze” są bardzo trudne emocjonalnie. Zaryzykuję stwierdzenie, że lektura tego reportażu nie sprawi przyjemności. To jest doskonała książka, jedna z tych, o których wspominałam na początku – taka, która wryje się w twoja pamięć i długo jej nie opuści. Ale temat, który porusza, sposób przedstawienia faktów, zaangażowanie emocjonalne sprawi, że czytanie jej może być trochę niewygodne. Ale mimo wszystko pochłonęłam ją. Były momenty, gdy musiałam zrobić krótką przerwę, zamknąć oczy, odetchnąć. Herr opisuje tych młodych chłopaków, którzy pojechali zabijać innych, i zastanawia się, czy można uodpornić się na własny ból i cierpienie oraz zobojętnieć na ból i cierpienie tych z drugiej strony barykady. Jaki jest sens wojny? Czy warto poświęcić życie tysięcy ludzi dla idei? I mówiąc o poświęceniu życia nie chodzi tylko o tych, którzy to życie stracili, ale też tych, którzy z wojny wrócili i do końca życia mieli przed oczami obrazy okrucieństwa.

Reportaż ten zmusza do myślenia, stawia trudne pytania, uzmysławia bezsens niektórych poczynań ludzi. I najsmutniejsze w tym jest to, że mimo upływu wielu lat od jej premiery i od samej wojny w Wietnamie, jest wciąż aktualna.

Pełna recenzja na:
https://blogbooksandbeauty.wordpress.com/2017/01/11/depesze-pytania-o-sens-wojny/

www.blogbooksandbeauty.wordpress.com

Michael Herr zabiera nas w sam środek krwawego konfliktu, towarzyszy żołnierzom amerykańskiej armii na frontach, w czasie walk, nalotów, ale też w obozie w czasie wolnym. Co prawda znajdziemy tutaj opisy potyczek czy sprzętu wojskowego, ale w centrum zawsze znajduje się człowiek i jego przeżycia. Wraz z autorem poznajemy młodych...