"W domu niewoli" to jedno z najważniejszych i najlepiej udokumentowanych świadectw sowieckich zbrodni. Książka napisana została "na gorąco", jeszcze podczas wojny, gdy wspomnienia Beaty Obertyńskiej były całkiem świeże. Mimo upływu wielu lat od jej pierwszego wydania, wciąż nie jest powszechnie znana, nad czym należy ubolewać.

Autorka opisuje przede wszystkim swoją ciernistą drogę przez radzieckie więzienia i łagry, z ostatnim etapem na okrytej czarną sławą Workucie. Także droga powrotna, gdy wydawać by się mogło, że uwolnieni z obozów Polacy byli już wolnymi ludźmi, okazała się gehenną, podczas której zmarło wielu więźniów.

Obertyńska szczegółowo przedstawia oparty na bestialstwie system sowieckiego więziennictwa. Jej opisy przesłuchań, warunków w kazamatach, bydlęcych wagonach i wreszcie w łagrach porażają i na długo pozostają w pamięci.
Autorka nie skupia się jedynie na własnych doświadczeniach. Wiele miejsca poświęca współwięźniom, zwłaszcza kobietom, wśród których, obok Polek, były Rosjanki, Ukrainki, Czeszki, Węgierki, Cyganki, Żydówki... Najczęściej padały one ofiarami absurdalnych oskarżeń, trafiając do obozów np. za spreparowane donosy, rzekome kradzieże i obrazę systemu. Często bywało i tak, że ofiary nie miały pojęcia, o co się je oskarża i jaką rzekomą zbrodnię popełniły.

Wśród towarzyszy niedoli nie brakuje ludzi uczciwych, prostodusznych i niezłomnych, którym udało się zachować człowieczeństwo w najbardziej ekstremalnych warunkach. Pamięć o nich ocala Obertyńska, opisując akty humanitaryzmu i bohaterstwa.
Niestety, znacznie częściej autorka miała do czynienia z upodleniem i zezwierzęceniem, chociaż - jak wiele razy podkreśla - to, co robili sobie nawzajem ludzie i do czego byli zdolni, obraża nawet kierujące się instynktem zwierzęta.

Książka Beaty Obertyńskiej to zbiorowy portret ludzi zniewolonych, ale nie zawsze pokonanych. To także wolna od tak modnej dziś politycznej poprawności charakterystyka ich oprawców oraz metod, jakimi się posługiwali.
Pierwsze części opowieści to również nostalgiczny obraz przedwojennych Kresów i pierwszych miesięcy sowieckiej okupacji w rodzinnym gnieździe.

Całość jest nie tylko dokumentem, ale również dziełem o dużej wartości literackiej, gdyż Obertyńska pisze wysokim stylem. Raz jej relacja jest powściągliwa, pełna prostoty, innym razem obfituje w rozbudowane opisy, które oddają i piękno przyrody, i szpetotę różnych miejsc. Bardzo zwracają uwagę próby opisania wszechobecnego głodu, który był jednym z najgorszych wrogów więźniów.

Polecam tę książkę wszystkim, bo dziś największą zbrodnią byłoby zapomnienie o ludobójstwie i czasach pogardy.

"W domu niewoli" to jedno z najważniejszych i najlepiej udokumentowanych świadectw sowieckich zbrodni. Książka napisana została "na gorąco", jeszcze podczas wojny, gdy wspomnienia Beaty Obertyńskiej były całkiem świeże. Mimo upływu wielu lat od jej pierwszego wydania, wciąż nie jest powszechnie znana, nad czym należy ubolewać.

Autorka opisuje przede wszystkim swoją...