Książka niesamowita.... Dotyka tak boleśnie tematu przemilczanego przez historię, bo przecież nikt nas w szkołach nie uczył, że w 1915 roku rozpoczęła się gehenna kilku milionów ludzi różnej narodowości, różnego wyznania, głownie zamieszkującej tereny Zaboru Rosyjskiego. Nikt nie wspomniał słówkiem chociażby, że całymi wioskami wysiedlano, palono, grabiono, kłamano, ale przecież czego można spodziewać się po cofającym wojsku rosyjskim i propagandzie na taką skalę, z jaką tylko tam spotkać się można, no, może poza Koreą...
Pozycja ta sporządziła niesamowite spustoszenie w moim wnętrzu. Nie mogę się otrząsnąć, nie mogę podnieść po niej, wciąż wraca do mnie i każda inna, po którą teraz sięgam, jest skazana na porażkę. W tej chwili jest najważniejszą książką w moim sercu i księgozbiorze, potem długo, długo nic, zdetronizowała nawet poezje Tuwima, trzymające się ponad dwie dekady na szczycie, będące nie do pokonania.
Pustka, cisza i zaduma, które mnie ogarnęły są zapewne spowodowane poza lekturą tym, że to też historia moich pradziadków Paraskiewy i Cyryla. Cyryla, który jak wielu innych został zostawiony martwy przy torach, bo nie było czasu na pogrzebanie zwłok, pociąg odjeżdżał.... a był tak blisko, był w drodze powrotnej...

Książka niesamowita.... Dotyka tak boleśnie tematu przemilczanego przez historię, bo przecież nikt nas w szkołach nie uczył, że w 1915 roku rozpoczęła się gehenna kilku milionów ludzi różnej narodowości, różnego wyznania, głownie zamieszkującej tereny Zaboru Rosyjskiego. Nikt nie wspomniał słówkiem chociażby, że całymi wioskami wysiedlano, palono, grabiono, kłamano, ale...