Wiesław Weiss, dziennikarz muzyczny i autor cenionych książek o muzyce rockowej, debiutuje w kategorii powieści kryminalnej książką „Biała wódka, czarny ptak”. Jest to godny uwagi kryminał historyczny, którego akcja toczy się w czasie stanu wojennego, ale sięga też wstecz, do wydarzeń II wojny światowej.

Warszawski dziennikarz z dnia na dzień przeistacza się w detektywa-amatora, usiłując rozwikłać sprawę zaginięcia niemieckiej pisarki w napiętej atmosferze stanu wojennego. Próby dotarcia do sedna tajemnicy utrudnia fakt, że władzom nie na rękę jest jakiekolwiek zainteresowanie sprawą. Trop wiedzie do małego miasteczka na zachodzie Polski, gdzie okazuje się, że zaginięcie wiąże się z kolejnymi zabójstwami i każdy, kto zadaje zbyt dużo pytań, ryzykuje własnym życiem…

Główną zaletą powieści jest zdecydowanie drobiazgowo oddany klimat stanu wojennego, ożywiony przez opisy ulic, mieszkań, ubrań, dań dostępnych w restauracji, fragmentów piosenek czy artykułów z gazet. Wszystkie te elementy dają czytelnikowi szansę cofnąć się w czasie i przypomnieć sobie – bądź poznać – jak toczyło się wtedy życie.

Niestety to, co jest ogromną zaletą powieści historycznej, nie jest do końca korzystne dla kryminału – przez barwne opisy czy wypowiedzi na temat sytuacji w kraju, akcja siłą rzeczy zwalnia, staje się mniej dynamiczna, a nieco przesadzone opisy snów, transparentów i kolejnych posiłków odciągają uwagę od sedna sprawy. Podobny skutek mają kolejne przerysowane perypetie uczuciowe bohatera. Jednak rekompensują to nagłe zwroty akcji, ucieczki i pogonie, niesamowite kryjówki, kolejne zagadki i nowe zbrodnie – wszystko to prowadzi do rozwiązania, które każe się na nowo zastanowić nad ciągle aktualnym motywem zbrodni, kary, a przede wszystkim zemsty.

Momentami lekko naciągany, ale mimo wszystko mocny i niezwykle klimatyczny kryminał retro.

Agnieszka Kruk