Autor świetnie przygotował się do wywiadów i prezentuje szerokie spektrum twórców polskiego kina niezależnego. Choć każdy z nich jest inny, często ich światy przenikają się. Ciekawie czyta się o ich inspiracjach i drodze do sukcesu. Porządna książka.

Autor świetnie przygotował się do wywiadów i prezentuje szerokie spektrum twórców polskiego kina niezależnego. Choć każdy z nich jest inny, często ich światy przenikają się. Ciekawie czyta się o ich inspiracjach i drodze do sukcesu. Porządna książka.

Na pewno nie jest to książka dla wszystkich. Jej lektura sprawi jednak dużo przyjemności czytelnikom interesującym się polskim kinem i twórczością offową w stopniu nieco wyższym niż przeciętny. Ale - i to trzeba Piotrowi Mareckiemu zapisać "in plus" - autorowi udało się uniknąć pułapki hermetyczności. Jeśli ktoś nie jeździ na festiwale kina offowego, nie ogląda Kinoffteki w Kinie Polska, nie przeczesuje internetu w poszukiwaniu offowych nowinek i tak czasu poświęconego "Kinu niezależnemu..." nie uzna za stracony. Choć oczywiście pewne pojęcie o offie trzeba mieć i wiedzieć, że Bodo Kox to nie nazwa narkotyku, a Łyżka czyli Chilli to nie nowa seria przypraw.

Kolejny plus zbioru wywiadów Mareckiego to uniknięcie uogólnień. Właściwie historia każdego z twórców jest osobna. Autor nie klasyfikuje, nie wytycza nurtów, kierunków, nie tworzy syntezy. Wprawdzie próby znalezienia wspólnego mianownika polskiego offu znajdują się we wstępie do książki, ja jednak odczytuję je raczej jako propozycję niż aksjomat. Marecki stawia sowim gościom proste pytania: "skąd miałeś pieniądze?", "skąd kamerę?", "czy muzyka była piracka?", "jak montowałeś film?", "dlaczego go nakręciłeś?".
Tak, zdanie po zdaniu, strona po stronie czytelnik buduje sobie obraz polskiego kina niezależnego. Robionego chałupniczymi metodami, bez pieniędzy, ale tworzonego przez ludzi pełnych entuzjazmu i niespotykanie zdeterminowanych.

Na koniec jednak trochę się poprzyczepiam. Czytając "Kinie niezależnym..." miałem nieodparte wrażenie, że niektórych twórców Marecki potraktował po macoszemu. Tak stało się np. w przypadku Abelarda Gizy. Po lekturze rozmowy z nim odczuwałem duży niedosyt, tym bardziej, że produkcje lidera kabaretu Limo bardzo sobie cenię.
Przesyt z kolei odczuwałem po długiej rozmowie z Mariuszem Pujszo. Tym bardziej, że jego poglądy można rozpatrywać raczej jako fenomen psychologiczny niż artystyczny.

Zauważyłem, że część wywiadów Marecki przeprowadził wspólnie z Martą Ambrosiewicz. Ciekawe dlaczego nie został ona wymieniona jako współautorka książki. Tak byłoby uczciwiej.

Zastanawiam się, co będą robić offowcy z książki Mareckiego za, powiedzmy, 10 lat. Trafią do mainstreamu? Zostawią swoją pasję, bo czynsz, rachunki, kredyt? A może będą robić to, co do tej pory - kręcić filmy? Wbrew wszystkim i wszystkiemu.
Jeden z możliwych scenariuszy znajduje się w wywiadzie ze Sławomirem Shuty. Wszystkie jego filmy miały niski budżet, powstawały często bez scenariusza. Wystarczył entuzjazm i zaangażowanie grupy kumpli. Aż nagle znalazły się pieniądze - Shuty dostał z TVP 100 tys. złotych. Postanowił nakręcić za nie film. Na planie był oświetleniowiec, charakteryzatorka etc. Słowem - mainstreamowy, realizacyjny wypas. Ale - w związku z pieniędzmi - pojawiły się też konflikty, które doprowadziły do rękoczynów między członkami ekipy.
Smutna i pouczająca historia.

Na pewno nie jest to książka dla wszystkich. Jej lektura sprawi jednak dużo przyjemności czytelnikom interesującym się polskim kinem i twórczością offową w stopniu nieco wyższym niż przeciętny. Ale - i to trzeba Piotrowi Mareckiemu zapisać "in plus" - autorowi udało się uniknąć pułapki hermetyczności. Jeśli ktoś nie jeździ na festiwale kina offowego, nie ogląda Kinoffteki w...