Małomiasteczkowe społeczności - przynajmniej w literaturze - niewiele ustępują wielkim, słynnym metropoliom, bo od zawsze cieszą się niesłabnącym powodzeniem wśród pisarzy oraz czytelników. To w końcu niezastąpiona arena - lepszych i gorszych - powieści wszelakich gatunków. Jako odpowiedź na to zainteresowanie można uznać też najnowszą powieść Annie Barrows pt. „Opowiem ci pewną historię”, której ośrodkiem akcji staje się małe miasteczko na amerykańskiej prowincji wypełnione po brzegi nietuzinkowymi postaciami i niejasnymi zdarzeniami z przeszłości. Barrows posługuje się więc znanym i sprawdzonym schematem, ale jak się okazuje nie zawsze to wystarcza.

Macedonia w Wirginii Zachodniej będzie całkiem zwyczajnym miastem dopóki nie zainteresuje się nim Layla Beck, którą pojawia się tam w ramach Federalnego Projektu dla Pisarzy, by poznać, a następnie spisać, historię tego miejsca. Odkrywamy więc miasteczko i jego mieszkańców oczami osoby z zewnątrz, ale ta młoda i niedoświadczona dziewczyna będzie wkrótce musiała się zmierzyć nie tylko z niechęcią lokalsów i przełożonych, ale także z własnymi słabościami i emocjami. Rozbieżności w dziejach miasta, powszechnie przemilczane fakty dają tylko pole do popisu dla Layli, która z czasem wydaje się być coraz bardziej pochłonięta swoim nowym zadaniem. Tak oto, niemal z dnia na dzień z histeryczki przerażonej swoją pracą staje się nagle historyczką z prawdziwego zdarzenia. Zakwaterowana u wpływowej i szanowanej niegdyś rodziny zaczyna też interesować się ich udziałem w tej historii. Wkrótce Layla wywróci do góry nogami życie swoje, jak i swoich gospodarzy.

Swoje dość pokaźne rozmiary powieść zawdzięcza m.in. aż trzem rodzajom narracji w niej użytej - pierwszoosobowej, trzecioosobowej oraz tej w formie listów. Zupełnie jakby autorka nie mogła się zdecydować, co wybrać. Dopiero ta ostatnia forma stanowi najciekawszy sposób przedstawienia zdarzeń, ale też stosowany najoszczędniej - można sobie nawet pomyśleć, że to swoiste puszczenie oka do czytelników stęsknionych za „Stowarzyszeniem Miłośników Literatury i Placka z Kartoflanych Obierek”. Niemniej jednak wielka szkoda, że Barrows nie poszła właśnie drogą wytoczoną przez swoją poprzednią książki (a przede wszystkim przez swoją ciotkę). I tak zamiast przedłużających się opisów i nikomu niepotrzebnych dialogów można by po prostu oddać głos głównej bohaterce, której listy na tle całej często bezbarwnej reszty są charakterne i żywe. Właśnie te drobne epistolarne przerywniki zaliczam do najbardziej udanych fragmentów powieści.

„Opowiem ci pewną historię” przypomina trochę letnią pogodę za oknem, gdzie wszystko i wszyscy odurzeni są przez upał i rozleniwieni przez palące słońce. W takich zresztą warunkach rozgrywa się ta powieść - duszna atmosfera lata służy chyba temu, by w powietrzu zastygały zagadki przeszłości, choć minionej to wciąż obecnej, a często niedokończonej. Ma to swój urok, ale w przypadku powieści Barrows przypadałaby się jednak porządna burza by wstrząsnąć albo chociaż trochę rozruszać to towarzystwo. Jedno jest pewne, Annie Barrows Hitchcockiem na pewno nie jest, a jej wkładu w książkę „Stowarzyszenie Miłośników Literatury...” też nie należy zbytnio przeceniać.

Anna Aniszczenko