Bardzo dobry, wyważony reportaż, napisany przez człowieka, który zna RPA "od podszewki". Cenię autorów, którzy piszą o czymś czego rzeczywiście "dotknęli" - jadą gdzieś, przyglądają się z bliska i zdają relacje (niby oczywiste, ale wielu współczesnych reportażystów robi to "na pół gwizdka"). Książka Hochschilda jest tym bardziej wyjątkowa, bo autor wracał do RPA wielokrotnie (poczynając od lat 60. XX) i za każdym razem trafiał na inny moment dziejowy, potrafił ocenić zmiany i nabrać dystansu.

Historia RPA jest niezwykle fascynująca i rzeczywiście przypomina tytułowe "lustro o północy" - przerażająca twarz, ale Twoja. Na swój sposób podobna jest do Stanów Zjednoczonych, ale wcale nie w zakresie relacji między białymi a czarnymi, ale między białymi a Indianami. To Indianie zamieszkiwali Amerykę Północą przed przybyciem Europejczyków, to ich Europejczycy zabijali i ujarzmiali w imię chrześcijaństwa, cywilizacji i postępu, to ich społeczeństwo zostało wykorzenione.

Trudno zrozumieć tę historię o holenderskich imigrantach, którzy w XVII w. wpadli na pomysł, że właśnie w czarnej Afryce będzie ich miejsce na ziemi. Co więcej, byli przekonani, że to miejsce należy im się z "woli Boga". Historia Burów kojarzy mi się po trosze z Amiszami, z Ku-Klux-Klanem i Pasem Biblijnym w środkowych stanach USA, po trosze z nacjonalizmem i Hitlerem (symbol a'la swastyka jest wykorzystywany przez skrajnych prawicowych Afrykanerów, podobnie jak mundury nawiązujące do SS). Hochschild pokazuje ten kocioł na rożnych płaszczyznach - historycznej, społecznej, gospodarczej i nie sili się przy tym na nachalne oceny.

Rzecz godna polecenia.

Bardzo dobry, wyważony reportaż, napisany przez człowieka, który zna RPA "od podszewki". Cenię autorów, którzy piszą o czymś czego rzeczywiście "dotknęli" - jadą gdzieś, przyglądają się z bliska i zdają relacje (niby oczywiste, ale wielu współczesnych reportażystów robi to "na pół gwizdka"). Książka Hochschilda jest tym bardziej wyjątkowa, bo autor wracał do RPA...