„Legenda Żeglujących Gór” Paolo Rumiza jest napisaną przepięknym językiem wielowątkową opowieścią o dwóch włoskich krainach: alpejskim pograniczu i apenińskim interiorze. Każde z tych górskich pasm stanowi oś narracyjną wokół których zbudowane są dwie części książki: pierwsza jest zbiorem reportaży osadzonych w alpejskiej scenerii, druga zaś jest zapisem z podróży niewielkim fiatem 500 Topolino wzdłuż Apenin. Styl spisanych przez autora historii ma janusowe oblicze – są bardzo głęboko osadzone w przeszłości, ale i silnie zorientowane na ukazanie niezwykłego charakteru ludzi zamieszkujących te dwa łańcuchy górski. Autor lubi prowadzić czytelnika do mniej znanych, a czasem wręcz zapomnianych miejsc, i z ogromny pokładem erudycji ukazuje ogrom wydarzeń i postaci z przeszłości, które odciskały swoje piętno na italskiej ziemi nieraz w najmniej oczekiwany sposób. Jednak Paolo Rumiz nie jest li tylko miłośnikiem historycznych i kulturowych ciekawostek oraz kuriozów. To przede wszystkim pozbawiony uprzedzeń reporter, nad wyraz otwarty na drugiego człowieka. Pozwala mu to wniknąć w kolejne społeczności, które napotyka na swojej drodze i zrozumieć ich spojrzenie na świat. „Legenda żeglujących gór” jest zatem również zapisem powodów do chwały oraz dotkliwych bolączek współczesnych Włochów. Po tej lekturze uświadomiłem sobie, jak niewiele wiem o górskich prowincjach tego kraju i zrozumiałem jak bardzo są one niezwykłe.
Ta pozycja jest wyjątkowa z jeszcze jednego względu – po jej lekturze nasuwa się ponura konstatacja, iż los tych niecodziennych górskich wspólnot oraz podtrzymywanych przez nich tradycji i opowieści o własnej przeszłości wydaje się mocno niepewny. Wnętrze włoskiego buta stopniowo wyludnia się i starzeje, a mieszkańców podalpejskich dolin potrzeba zarobku gna do miast, z których coraz rzadziej już wracają. Modernizacja, zwłaszcza w zakresie infrastruktury, okazuje się procesem rzucającym wyzwanie o charakterze egzystencjonalnym lokalnym społecznościom i nie wszystkie z nich je przetrwają. W takim przypadku, reportaże Rumiza będą zapisem, swoistym memento, dla zróżnicowania kulturowego Włoch. Jednak autor na swojej drodze spotkał szereg pozytywnie zakręconych wariatów, których postawa życiowa nakierowana jest na obronę wydałaby się straconych spraw prowincjonalnej Italii. Być może dzięki takim, jak oni świat zapisany na stronach tej książki nie przeminie zupełnie.
Ponad pół tysiąca stron lektury minęło mi naprawdę szybko i wciągnęło tak, że chce się na wzór autora ruszyć w niełatwą podróż poza utartym szlakiem...

„Legenda Żeglujących Gór” Paolo Rumiza jest napisaną przepięknym językiem wielowątkową opowieścią o dwóch włoskich krainach: alpejskim pograniczu i apenińskim interiorze. Każde z tych górskich pasm stanowi oś narracyjną wokół których zbudowane są dwie części książki: pierwsza jest zbiorem reportaży osadzonych w alpejskiej scenerii, druga zaś jest zapisem z podróży...