Ręka mistrza

Znacie to uczucie gdy po raz pierwszy kosztujecie jakiś smakołyk (trunek, jeśli wolicie)? Mówiono Wam o nim, że to rarytas więc czekacie z niecierpliwością na pierwszy kęs. A oto nadchodzi upragniona chwila i wreszcie talerzyk z przysmakiem (lub kieliszek) trafia do Waszych rąk a Wy powoli nabieracie łyżeczką kawałeczek, z namaszczeniem wkładacie go do ust i z błogością na twarzy delektujecie się jego długo wyczekiwanym smakiem... Frykas rozpływa się po Waszym języku atakując kubki smakowe gamą doznań tak rozkosznych, że niemal orgiastycznych. To dziwne porównanie przyszło mi do głowy gdy tylko sięgnęłam po "Rękę mistrza" Stephena Kinga. Nie sądziłam, że można "smakować" książkę, rozkoszować się jej treścią i delektować stylem. Bo właściwie niby czym? Z pozoru prosta historia: Edgar Freemantle, właściciel firmy budowlanej zostaje, w starciu z dźwigiem znokautowany w pierwszej rundzie, 1:0 dla dźwigu. Nasz bohater traci rękę, pamięć i żonę, która ma dość jego napadów furii. W zamian Edgar zyskuje talent: maluje genialne obrazy. Robi to w uroczym domu usytuowanym przy plaży na maleńkiej florydzkiej wyspie Duma Key. Słoneczna wyspa nie jest jednak rajem. Edgar będzie zmuszony odkryć wszystkie jej mroczne sekrety i stawić czoło niebezpieczeństwu...
Aż wstyd przyznać ale to moja pierwsza przygoda z twórczością Pana Kinga. Teraz jednak już wiem, że nie będzie ostatnia. Sięgnęłam po tę powieść z ciekawości. Zaintrygował mnie fenomen jakim jest niesłabnąca od lat popularność autora. Sam autor, już na początku książki zdaje się prosto i rzeczowo odpowiadać na moje pytanie: czemu jest tak popularny? Robi to jednym stwierdzeniem: "prawda (diabeł) tkwi w szczegółach".
I ma w 100% rację! W "Ręce mistrza" nie ma znaczenia CO autor chce opisać ale JAK to robi! A robi to w sposób iście mistrzowski dbając o każdy szczegół. Świetnie opisane stany emocjonalne Edgara, jego mozolne dochodzenie do siebie po wypadku, tworzenie obrazów tak plastyczne jakby samemu się je malowało no i opisy Florydy tak realistyczne, że człowiek dosłownie czuje pod stopami piasek "koloru starych kości"...
Wyśmienite połączenie powieści psychologicznej z niezłym dreszczowcem. W skali 1-6 stanowczo zasługuje na 10 :)

Polecam i pozdrawiam

Edgar Freemantle, właściciel dobrze prosperującej firmy budowlanej, ulega bardzo ciężkiemu wypadkowi. Na budowie w jego samochód wjeżdża dźwig, który miażdży pojazd. Edgar doznaje wielu obrażeń, traci między innymi prawą rękę, sprawność chodzenia i doznaje dużego uszczerbku umysłowego. Edgar cudem uszedł z życiem, ale jego droga do zdrowia jest długa. Nasz bohater wpada w depresję, męczą go ciągłe bóle głowy, przez które staje się nieznośny, a może nawet niebezpieczny dla otoczenia. Na domiar złego odchodzi od niego żona. Aby uporać się ze wszystkimi problemami, Edgar za namową swojego psychologa postanawia zmienić otoczenie. W tym celu wynajmuje na rok domek na niewielkiej wyspie Duma Key na Florydzie. Tam odkrywa swoją nową pasję – malarstwo, która zaczyna go bardzo pochłaniać. Trans w jakim tworzy jest jednak bardzo dziwny, nienaturalny, jakby coś kierowało jego ręką, jakby Edgar był tylko narzędziem w rękach innego malarza. Natomiast patrząc na jego dzieła, trudno nie dostrzec czegoś niepokojącego. Chociaż Edgar maluje piękne obrazy, to gdzieś w ich głębi kryje się zło...

King umiejętnie dawkuje nam napięcie, którego kulminację mamy w finale. Groza początkowo gdzieś się czai, jest ledwo dostrzegalna, jednak z czasem rośnie w siłę, by w końcu pokazać się nam w całej okazałości. Fabuła książki jest bardzo interesująca, nie ma czasu na nudę. Autor po mistrzowsku prezentuje nam rzeczywistość, dopracowuje każdy najdrobniejszy nawet szczegół. Jego wyobraźnia wznosi się na szczyty, by namalować dla nas bardzo dziwny obraz, bo czy widział ktoś uśmiechniętego konia? Finał książki skojarzył mi się z bajką, ale jest to straszna bajka, której dzieci z pewnością nie powinny oglądać.

"Karty z przeszłości każdy tasuje, jak mu pasuje".

King tworzy też świetne portrety psychologiczne. Bohaterowie książki to osoby po przejściach. Trudne doświadczenia wpłynęły na nich, noszą oni w sobie tajemnice, ból i cierpienia. Po kolei King odkrywa przed nami historię ich życia, zagłębia się w ich psychikę. Jest to też opowieść o przyjaźni, miłości i o relacjach międzyludzkich. Przy okazji poznajemy też proces tworzenia obrazu oraz dowiadujemy się nieco o sztuce. Autor połączył bardzo wiele elementów w spójną całość. Nie mogę też nie wspomnieć o świetnych dialogach, bardzo żywych, często dowcipnych.

Lektura wciąga, pod koniec bardzo ciężko jest się od niej oderwać. Zawsze bardziej do literatury grozy pasowały mi mroźne klimaty, ale okazuje się, że sceneria Florydy też może zmrozić krew w żyłach. Jeżeli doskwiera Wam upał, to zachęcam do tej lektury - z pewnością skutecznie Was ona ochłodzi. A może macie ochotę na świetną lekturę? W takim razie trafiliście idealnie.

Na koniec mam dla Was jeszcze jeden cytat, o którym warto pamiętać w trudnych momentach:

"Każde zmartwienie w końcu się zużywa".

Zapraszam na:
http://korcimnieczytanie.blogspot.com/2013/07/stephen-king-reka-mistrza.html

Stephen King w tej książce potwierdził, że jest nie tylko mistrzem grozy ale też znawcą ludzkiej psychiki. "Ręka mistrza" to wspaniały horror a za razem godna polecenia powieść psychologiczna.
Właściciel firmy budowlanej Edgar Freemantle ulega poważnemu wypadkowi na skutek którego traci prawą rękę. Po wyjściu ze szpitala wynajmuje dom z widokiem na morze na wyspie Duma Key i rozpoczyna nowy etap w swoim życiu. Na wyspie odkrywa w sobie nowe umiejętności a nawet niespodziewany talent do malowania. Początkowo są to tylko szkice i rysunki, ale z biegiem czasu jego prace stają się prawdziwymi dziełami sztuki. Edgar jeszcze nie wie,że na wyspie nie znalazł się przypadkiem i będzie miał ważną misję do spełnienia, przyjdzie mu walczyć z nadprzyrodzonymi siłami.
Edgar kontynuuje swoją artystyczną przygodę, nabiera sił i wraca do zdrowia, poznaje Wiremana, mężczyznę, który opiekuje się panią Elizabeth Eastlake, chorą na Alzheimera właścicielką wyspy. Obaj panowie mają problemy ze zdrowiem, życie ich nie rozpieszczało a jak wiadomo podobne doświadczenia zbliżają ludzi. Wspólnie zaczynają odkrywać tajemnice wyspy a Edgar wykorzystuje nadzwyczajne moce swoich obrazów, które już niebawem objawią swe coraz bardziej przerażające i niszczycielskie możliwości.

Stephen King po mistrzowsku buduje napięcie, zmusza czytelnika do myślenia i oczekiwania na dalszy rozwój wydarzeń. "Ręka Mistrza" to powieść dla cierpliwych, autor przez 2/3 książki zapoznaje czytelnika z bohaterami ich tajemnicami, odczuciami i wewnętrznymi rozterkami. Dopiero końcówka utworu nabiera tempa i wtedy wszystkie elementy układanki zaczynają do siebie pasować i już z zapartym tchem nie można oderwać się od czytania aż do końca.
Bardzo polecam mimo, że nie jest to książka na jeden wieczór, cierpliwego czytelnika autor nagrodzi zaskakującym, pełnym grozy zakończeniem.

Zapewne "Ręka Mistrza" uznana już wkrótce zostanie za jedno z klasycznych dzieł Stephena Kinga, obok słynnych "Lśnienia", "Carrie", czy "Miasteczka Salem", wszelako, mimo silnie introspektywnej oraz niezmiernie interesującej linii fabularnej, nie uniknął autor pewnych wpadek i potknięć, zwłaszcza w końcowej części powieści, które wywołują konsternację, bądź dość komiczne efekty.
Polski wydawca definiuje dzieło Kinga, jako utwór synkretyczny, zawierający elementy horroru oraz dramatu psychologicznego. Zaiste, pierwszy rozdział "Ręki Mistrza" stanowi poddane modyfikacji, krótkie opowiadanie autorstwa Stepehena Kinga, pod tytułem "Memory", które opublikowane zostało dwa lata wcześniej. Jego bohaterem, analogicznie do późniejszej powieści, jest Edgar Freemantle, powracający do regularnego życia po straszliwym wypadku, który spowodował poważne obrażenia ciała, uszkodzenie mózgu i rozpad jego małżeństwa. Ów przejmujący dramat egzystencji człowieka okaleczonego, niepełnosprawnego, dotkniętego przez afazję i depresję został jeszcze bardziej rozwinięty i wzbogacony na kartach książki.
Wątek psychologiczno-obyczajowy wyznacza jeden z dwóch głównych nurtów powieści Kinga i opiewa niespełna połowę całego dzieła. Autor ogniskuje tu uwagę czytelnika na codziennych, wynikających z kalectwa problemach Edgara, a także na sprzężonych z nimi przeżyciach wewnętrznych, stanach emocjonalnych oraz reakcjach behawioralnych. Dzięki zjawiskowej empatii Stephena Kinga współodczuwamy z Edgarem jego zagubienie, powikłaną relację z żoną, frustrację, wskutek niemożności poprawnej artykulacji rozmaitych słów i zwrotów, trud rehabilitacji, ciężar codziennych czynności po amputacji ręki, potem motywację do spacerów brzegiem plaży na wyspie Duma Key, sprzyjających wtórnej nauce chodu, wreszcie jego zapał twórczy, brzemienny w stabilizację sfery psychologicznej. Proces powrotu do zrównoważonej egzystencji po burzliwym okresie traumy przedstawiony został przez Stephena Kinga introspektywnie, konsekutywnie i spójnie bez utraty wiarygodności głównego protagonisty.
Drugi filar powieści "Ręka mistrza" stanowi sfera "magiczna", nadprzyrodzona. Po raz kolejny Stephen King podejmuje temat ekstraordynaryjnych, paranormalnych zdolności przewodniego bohatera. W przeciwieństwie do telekinezy, którą dysponuje Carrie, czy telepatii, tudzież "lśnienia" Danny'ego Torrance, tutaj są one nabyte, a nie wrodzone, jako iż "dary" Edgara: jasnowidzenie, znajomość rzeczy ukrytych, niesamowity talent malarski, wykrystalizowane zostały u niego po katastrofie na placu budowy, brzemiennej w utratę całego przedramienia. Znów, podobnie do "Carrie" oraz "Lśnienia" stanowią one zarówno błogosławieństwo, jak i zagrożenie. Edgar zyskuje sławę niezwykłego artysty, lecz jego obrazy wykorzystuje przebiegła, zła istota.
Narracja przebiega w formie retrospekcji, w cztery lata po wydarzeniach na wyspie. Takowy zabieg literacki nawiązuje do maniery Edgara Allana Poe, uwypuklonej przykładowo w opowiadaniu pod tytułem "Złoty żuk". Wskutek znakomitej organizacji fabuły w początkowej części utworu obydwa wątki są znakomicie komplementarne. Doczesne zdarzenia i aktywności Edgara koherentnie dopełniają różnorodne przeżycia metafizyczne. Jeszcze przed przyjazdem bohatera na wyspę Duma wyczuwamy pewną tajemnicę, wszakże początkowo wszelkie nadprzyrodzone zjawiska wykazują znamiona iluzji oraz halucynacji, wywołanych pejoratywnym stanem zdrowia Edgara. Dopiero z czasem coraz bardziej narasta przeczucie obecności enigmatycznej pneumy, utajonej siły, która nie manifestuje partykularnej postaci, lecz ujawnia własną moc w obrazach i skrycie determinuje wszelkie zdarzenia. King biegle dozuje napięcie, podtrzymuje klimat tajemnicy, w konsekwencji wszelkie posunięcia mistycznej, bezimiennej istoty generują wpierw coraz więcej pytań, amplifikują ciekawość oraz głód lektury kolejnych stron.
Sekretów w powieści "Ręka mistrza" występuje bardzo dużo, m.in. Statek, Pierwsze Czaple Siedlisko, skarb wyłowiony przez ojca Elizabeth, lalka Noveen, śmierć bliźniaczek, charyzmaty twórcze Edgara i małej Libbit. Wszystkie zostały połączone w iście wirtuozerskiej manierze konstrukcji osi fabularnej. W pewnym momencie niemal każde wydarzenie jest mniej, lub bardziej podejrzane.
Klucz do wielowątkowej zagadki postawionej przed czytelnikiem stanowią dzieła Edgara, przede wszystkim serie "Dziewczynka i statek" oraz zachody Słońca. Wynikają one częściowo z ponadprzeciętnych umiejętności bohatera, lecz przede wszystkim są kanałem oddziaływania owej enigmatycznej potęgi, złej istoty, która podpowiada Edgarowi coraz bardziej niepokojące, a później przerażające wizje, ujawniając stopniowo własną tożsamość.
Moment przełomowy w rozwoju akcji stanowi wielka wystawa dzieł Edgara Freemantle w galerii Scoto. Po tym wydarzeniu King popełnia coraz więcej błędów w konstrukcji fabuły i niejednokrotnie burzy, moim zdaniem, znakomicie zbudowany uprzednio nastrój grozy i ukrytego niebezpieczeństwa.
Zbyt wiele postawionych uprzednio pytań nagląco wymaga odpowiedzi, które autor udziela za szybko i nader obficie, jakby dopinając "na siłę" luki pomiędzy koncepcją zakończenia powieści, a bieżącym etapem akcji. Krótka analiza praxis protagonistów wyświetla całkiem komiczne sytuacje wykreowane przez Kinga, zapewne wbrew jego woli.
Pierwszą karykaturalną impresję stanowi wizyta pokrytego wodorostami zombie ze Statku Umarłych przy lodówce Edgara w Wielkim Koralu. Czyżby nie całkiem zdechły Jack Sparrow sprawdzał jaki rum produkowany jest w dobie odrzutowców oraz implantów? Takim obrotem spraw zaskoczony jest chyba sam King, ponieważ Edgar nie wykazuje żadnego konkretnego odruchu samoobrony, nawet gdy Jack Sparrow zakłada mu kajdany i ciągnie na statek. Wyobraźnia Freemantle, tak prężna i bujna przed sztalugami, teraz zupełnie go zawodzi, chociaż malował ten statek od dłuższego czasu i suponował skład jego załogi. Powstały w efekcie impas ratuje Wireman, który znikąd przybywa do Koralika, aby uderzyć zombie srebrnym kandelabrem zabranym z jakiegoś powodu ze sobą.
Niektóre zachowania postaci oraz zdarzenia są nad wyraz niespójne, niejako naciągane, niewiarygodne, szkodliwe dla klimatu utworu i niepotrzebne. Zakończenie powieści coraz bardziej determinuje tok zdarzeń jeszcze na blisko dwieście pięćdziesiąt stron przed wielkim finałem. Przykład stanowi interwencja zmarłego doktora Kamena, który w myślach podpowiada Edgarowi numer telefonu do jego córki, Ilse. Skąd go znał? Czyżby ona też była jego pacjentką, a jeśli nie, to może "kimś więcej"? Co ciekawe, Kamen tylko raz zabiera głos po śmierci, akurat gdy Edgar wpada w kolejny impas, nierozwiązywalny dla Kinga. Równie dobrze jego pomoc byłaby użyteczna też później, na przykład, gdy Edgar poszukuje po omacku wieczka od latarki w ciemnej studni Pierwszego Czaplego Siedliska. "Ej Edgar, leży pod twoim tyłkiem!".
Pod presją nagłego rozwoju wydarzeń autor gubi własny wątek i nerwowo poszukuje rozwiązania. A gdyby Edgar nie odgadł numeru do swojej córki pod wpływem frustracji i wściekłości? Czy taki tok wydarzeń zaowocowałby jakimikolwiek zmianami? Ostatecznie umarłaby dla pożądanego końca utworu. A gdyby zamiast Kamena pomógł mu powiedzmy Jack Cantori, który w innej wersji zdarzeń po prostu wziąłby wcześniej numer do Ilse, rozważającej już i tak rozstanie ze swoim "Słowikiem"? Przecież on również uczestniczył owej sytuacji. Czy jej śmierć była konieczna?
Inny zabawny przykład stanowi kuszenie Ilse poprzez syfon w zlewie. Na szczęście King wybiera umywalkę, a nie toaletę. Wtedy Perse mówiłaby raczej: "Nie na twarz do cholery"!
Po śmierci ukochanej córki Edgar okazuje osobliwy i dość kuriozalny spokój, zwłaszcza przed podróżą do zapomnianego Pierwszego Czaplego Siedliska, obecnie upiornej siedziby demona. Nieuchronna konfrontacja ze spiritus movens morderstwa jego najdroższego dziecka, a także wszystkich tragedii na wyspie raczej generuje pewien stres i napięcie, tymczasem Edgar wpierw przesypia zaplanowany uprzednio moment wyjazdu, następnie beztrosko gawędzi z kumplami, rysuje i popija kawkę, niemalże wyciąga ich na piwo i mecz, zamiast zagrzewać do nadchodzącej walki z demonem.
Przykładów jest jeszcze wiele. Po długiej i bezcelowej eksploracji zrujnowanej rezydencji Freemantle, Wireman i Cantori odnajdują Noveen. Ponieważ znów następuje impas, skonsternowani bohaterowie nie mają żadnej wizji dalszego działania, nagle King obdarza Jacka Cantori zdolnościami brzuchomówcznymi, choć nigdy uprzednio o takich nie wspominał. Oto kolejne doraźne rozwiązanie autora w przypadku fabularnego zatoru. Z dużym prawdopodobieństwem zobaczyłby on Laleczę Rebę w Wielkim Koralu, pomagając Edgarowi przy przeprowadzce. Już wtedy istniała dobra okazja ku prezentacji tak osobliwej umiejętności, tymczasem wspomniana została dopiero u kresu powieści, gdy King potrzebował spinacza dla bieżącego stanu fabuły z zakończeniem.
Najgorzej potraktowaną przez Kinga postacią wśród wszystkich bohaterów jest Perse. Jej krzywda, przez pryzmat znaczenia owej postaci w całej historii, przewyższa jeszcze bardziej kalectwo i afazję Edgara, który przynajmniej zyskał temporalnie niewidzialną dłoń. Najlepiej do macania tyłka Mary Ire.
Początkowo wiemy bardzo niewiele o stale obecnej na wyspie i aktywnie kształtującej bieg wydarzeń mocy. Dla nieświadomego przyszłych tragedii Edgara, Perse wcale nie istnieje. Jej imię występuje najpierw, jako nazwa tajemniczego żaglowca, a później pudełka-serca i porcelanowej figurki. W rzeczywistości jest ona złym duchem i głównym antagonistą powieści. Przez dłuższą część utworu całkowicie kontroluje postępowanie wszystkich bohaterów, w tym niezwykły dar Edgara, jakkolwiek King błyskotliwie podpuszcza i zwodzi czytelnika informacjami o nadprzyrodzonych zdolnościach osób pozbawionych kończyn. Perse wzbudza jeszcze większą grozę i postrach, bowiem działa najzupełniej swobodnie i szkodzi wszystkim bez jakiejkolwiek możliwości obrony przed jej miazmatyczną potęgą. Najprawdopodobniej powoduje upadek małej Elizabeth Eastlake z dwukółki, a następnie obdarza ją niezwykłym talentem malarskim, czyniąc instrumentem realizacji jej złowrogich zakusów. Za pośrednictwem obrazów Libbit wywołuje Perse pozasezonowy huragan o spektakularnej sile, a w późniejszym czasie zabija jej rodzeństwo. Oczywiście King nie mówi czytelnikowi niczego wprost, lecz jeśli Edgar zyskał tak niesamowite zdolności twórcze również na skutek wypadku i jeżeli owa zła istota dysponuje tak ogromną potęgą, to powstają silne supozycje wobec właściwych przyczyn owej katastrofy budowlanej. Perse z początku powieści jest bezwzględna, koszmarna, nadludzko inteligentna, przebiegła, potężna, tajemnicza i amorficzna, wyobrażana indywidualnie przez każdego czytelnika. Przypomina odrażające, demoniczne bóstwa z mitopoei H.P. Lovecrafta i spełnia wszelkie kryteria przerażającego Big Bad Bossa.
Niestety King zupełnie zrujnował tę postać pod koniec utworu, przydając jej nadmierną transparentność oraz niepotrzebny antropomorfizm. W przeciwieństwie do "Lśnienia" zło w "Ręce Mistrza" zmaterializowane zostało na długo przed kulminacyjną fazą rozwoju fabuły. King wyposażył Perse w zbyt dużo namacalnych przymiotów, w konsekwencji odarł ją z pewnej abominacyjnej tajemnicy, gargantuicznej powagi, przerażającej bezpostaciowości, niedostępnego empirycznej wiedzy mistycznego wymiaru. Nic nie wspomina pisarz o celu aktywności Perse. Wprawdzie wzmiankuje jej władzę nad nieumarłą załogą piekielnego Żaglowca, lecz w jej działaniach nie występuje żaden dalekosiężny i pryncypialny kierunek, jakikolwiek złowrogi plan. Zabija przeważnie w odwecie, bądź ze strachu przed utratą kontroli. Takowa motywacja koresponduje bardziej z ludzkimi zaburzeniami psychicznymi, a nie wyszukaną, niepojętą, złowróżbną i długowieczną inicjatywą inteligentniejszego bytu. Jeden sekret pozostaje niewyjaśniony - co ta starożytna, potężna istota porabia na "Słonecznej Florydzie"? Jej przebudzenie spowodował trywialny i dość śmieszny przypadek - koralowiec uszkodził szklany pojemnik po whiskey, w którym została "utopiona". Czy naprawdę tak zamożna rodzina, posiadająca okazałe włości oraz całą wyspę na własność, nie uzbierała paru groszy na trwalszy przedmiot? A gdyby obecność Perse wynikała z tajemniczych rytuałów, lub seansów dokonanych w przeszłości na wyspie? Przecież narodziny spirytyzmu przypadają na schyłek dziewiętnastego wieku, zaś w pierwszych dekadach dwudziestego stulecia owa doktryna osiągnęła już apogeum rozwoju. Zarówno w Europie, jak i Ameryce Północnej powstawały podówczas pluralistyczne stowarzyszenia spirytystyczne, wydawane były heterogeniczne książki w tymże spectrum tematycznym. Taki scenariusz byłby znacznie bardziej wiarygodny i ponury. Zrozpaczony po śmierci żony John Eastlake uczestniczy w seansie ewokacji duchów. W rezultacie nawiązuje kontakt ze złowrogim bytem, demonem, udającym jego ukochaną. W krótki czas później na wyspie dochodzi do niezwykłych wydarzeń, które wykazują wszelkie znamiona opętania. Wtedy nawet wymioty Jacka Cantori przypominałyby wyciek ektoplazmy.
Zamiast powyższej wersji, będącej swoistą przestrogą przed komunikacją z zaświatami, King podaje czytelnikowi śmieszną i tanią historyjkę o "przeciekającej stołowej".
Gdyby nakręcona została adaptacja filmowa rzeczonej opowieści, to Perse byłaby zaledwie kolejnym, "efekciarskim" stworem w długim korowodzie groteskowych upiorów z kiczowatych, młodzieżowych "krzykaczy".
Powieść "Ręka Mistrza" zafascynowała mnie bardziej, jako dramat psychologiczny, aniżeli horror. Rozumienie powikłanych losów i skomplikowanych uczuć bohaterów: ich motywacji, rozterek, cierpień i radości, przede wszystkim małej Libbit Eastlake, Jerome'a Wiremana i Edgara Freemantle umożliwia wyłącznie dobrze rozwinięta empatia po stronie czytelników. Wrażliwość oraz biegłość Stephena Kinga w eksploracji subtelności ludzkiego umysłu bezsprzecznie ratują tę historię i przysparzają szczerych wzruszeń, zwłaszcza w opisach zagubienia i ciężaru zmagań z codziennymi czynnościami po poważnym wypadku, zarówno Edgara, jak i panny Eastlake. Zachęcam do lektury tej opowieści, szczególnie w jej warstwie instrospekcyjnej oraz psychoanalitycznej.