Niniejsza praca mieści się w socjolingwistycznym nurcie badawczym. Stanowi próbę opisu przejawów świadomości językowej wyrażanych wprost w sytuacji nieoficjalnej (w tekstach mówionego języka) przez zróżnicowanych pod względem wieku i wykształcenia mieszkańców wsi Lasocin, gm. Łopuszno, pow. kielecki, woj. świętokrzyskie. Są to właściwie ich opinie na temat stosunku do językowej i społecznej wartości gwary, poglądy na język, postawy wobec gwary i języka ogólnopolskiego (zagadnienie normy językowej). Na tle historii wsi, języka mieszkańców (według podsystemów językowych) sytuują się przejawy świadomości językowej: od świadomości odrębności miejscowej gwary wobec gwar okolicznych, mowy innych regionów i przede wszystkim mowy miasta, poprzez świadomość historycznej zmienności języka aż do świadomości normy językowej i stosunku do niej użytkowników gwary. Publikacja składa się z sześciu rozdziałów. Omówiono tu podstawowe dla charakteru pracy zagadnienie świadomości językowej w literaturze językoznawczej, jej przejawy w dotychczasowych opracowaniach dialektologicznych; charakteryzowano historię wsi i cechy języka mieszkańców. Publikacja ma charakter naukowy, adresowana jest przede wszystkim do badaczy gwar i dialektów, czyli dialektologów, ale także miłośników gwary.