Trzeci tom fundamentalnego dzieła poznańskich historyków Historii Prus wprowadza nas w okres bezpośrednio wprowadzający w wielkie dzieło zjednoczenia Niemiec.
Ramy chronologiczne tomu III Historii Prus obejmują losy państwa Hohenzollernów od roku 1806 – daty klęski armii pruskiej w starciu z napoleońską Francją, symbolizującym koniec epoki fryderycjańskiej – po rok 1871, kiedy w wyniku zwycięskiej wojny zdominowanych przez Prusy Niemiec z Francją Napoleona III doszło do utworzenia Cesarstwa Niemieckiego z królem Prus Wilhelmem I jako jego władcą. Dzieje monarchii pruskiej między tymi dwoma o tak różnej wymowie wydarzeniami wypełniały procesy, które doprowadziły do przezwyciężenia kryzysu tego państwa z przełomu XVIII i XIX w. O prócz podjętego programu reform prawno-ustrojowo-politycznych oraz modernizacji społecznej i gospodarczej, zmiany przejawiły się także w uzyskaniu przez Prusy dominującej pozycji w Niemczech oraz statusu mocarstwa, które wraz z Anglią, Austrią i Rosją, podpisując Święte Przymierze, stało na straży ustanowionego w 1815 r. porządku europejskiego.