Świat Książki numer 1, Jo Walton numer 2

Tak numerkowo zacząłem, jak to księgowy z krwi i kości. To chyba pierwsza książka Świata Książki, którą recenzuję na Szortalu (choć oczywiście nie pierwsza, którą przeczytałem), oraz druga przeczytana przeze mnie książka autorstwa Jo Walton. Poprzednia, zdobywczyni nagród Nebula i Hugo zachęcała mnie mocno – „przeczytaj mnie, przeczytaj”, ale ciągle ją odkładałem. Muszę przyznać, że ostatnio boję się zwycięzców nagród, nie tylko amerykańskich. Bo wygląda na to, że nagrodami rządzi poprawność polityczna, salon i koteria, a nie jakość książek.

Przygotowując się do przeczytania Podwójnego życia Pat, znaczy się obecnie recenzowanej pozycji, zdecydowałem się jednak przeczytać wydaną wcześniej w Polsce powieść: Wśród obcych. I okazało się, że to całkiem fajna opowieść o dziewczynie czytającej science fiction. Wróciły wspomnienia, wróciły niektóre przeczytane książki, które już zapomniałem, a kilka innych wynotowałem sobie jako warte przeczytania. Miła i nostalgiczna powieść o dorastaniu i czytaniu, science fiction przede wszystkim. Bardzo fajna lektura. Jednak czy za taką książkę powinno się dawać Nebulę i Hugo? Mam wątpliwości. Na szczęście nie jestem w komisjach i nie muszę podejmować takich decyzji. Dla mnie bardzo to dobra pozycja, ale na pewno nie wybitna. Może w roku, kiedy książka zdobyła nagrody nie było żadnych wybitnych pozycji? A może nagrody były przyznawane przez leśne ludki mojego pokroju i pokolenia, które żyje już tylko wspomnieniami i pamięta, jak to drzewiej dobrze bywało?

Do tej pory nie recenzowaliśmy książek wydanych przez Świat Książki na Szortalu. Jakoś współpraca nie umiała zaskoczyć. Wreszcie Magda omówiła Piętnaście żywotów Harry’ego Augusta Claire North i poleciało. Myślę, że na dłużej. Do końca roku Mirek omówi Wam jeszcze biografię Philipha Rotha, a ja wezmę na warsztat największy szlagier ostatnich miesięcy, czyli Dziewczynę z pociągu Pauli Hawkins. A potem to już się okaże, co będzie.

Podwójne życie Pat. Trochę się bałem czytać. Miałem za sobą dwie średnie, a nawet słabe książki, które Wam niedawno omówiłem i zastanawiałem się, czy tak jak poprzednio wpadłem w serię rewelacyjnych pozycji, tak teraz, będę czytał książki, po których zostanie mi niesmak? Jak to zwykle bywa – siedem lat tłustych, a po nich siedem lat chudych. Na szczęście, okazało się, że prawo serii w tym wypadku nie zadziałało. Przeczytana książka nastrojem i nostalgią podobna jest do wcześniejszej pozycji Walton – Wśród obcych. Tam jednak przeważała miłość do literatury science fiction, a Podwójne życie Pat to przede wszystkim powieść obyczajowa. Powieść posiada element fantastyczny, ba, ten element jest główną osią powieści, ale to w całości nie ma znaczenia. To tylko pretekst do napisania spokojnej, nostalgicznej powieści. Powieści, którą świetnie się czyta, która mocno wciąga. Cóż chcieć więcej?

Pomysł dobry, ale niezbyt świeży. Wykorzystywany już parę razy. Ale w tym wypadku to był po prostu pretekst do napisania dobrej powieści. Powieść w trakcie czytania wyzwoliła we mnie przemyślenia. A to już bardzo dużo.

Akcja powieści zaczyna się w 1933 roku. To opis dzieciństwa Patricii, które ma właśnie siedem lat. Do 1949 roku mamy spokojną nostalgiczną opowieść o dorastaniu, rodzinie, czasach wojennych i powojennych. Aż dochodzimy do momentu, kiedy Patricia, która uczy dzieci w Kornwalii i czeka, aż jej królewicz z bajki Mark skończy studia, zostaje wezwana do telefonu by opowiedzieć na najważniejsze w jej życiu pytanie. Pytanie, po którym nic już nie będzie takie samo, po którym jej życie nie będzie takie samo.

Motyw rozdzielenia, światów równoległych, odpowiedzialności za decyzje, za czyny, jest stały w literaturze, można by długo wymieniać, ale, tak jak napisałem, tutaj nie chodziło o efekt motyla, czy sprawdzenie, jakie skutki może przynieść jedna decyzja, jedna odpowiedź na pytanie, pomimo tego, że odpowiednio TAK, albo NIE zmieniało wszystko. Zmieniało wszystko w życiu Patricii, ludzi dokoła niej i na całym świecie. Bo przecież każda decyzja ludzka coś zmienia, coś powoduje.

Książka bardzo delikatnie, ale zarazem dobitnie pokazuje, że każda zmiana ma swoje konsekwencje, że nie będziemy w stanie od nich uciec. Ile takich decyzji podejmujemy w życiu? ba!, w ciągu dnia? Wiadomo, że nie każda decyzji niesie za sobą poważne, życiowe konsekwencje, ale każda coś zmienia.

To dobra powieść, nie jest nachalna, nie generalizuje, nie poucza abyśmy na każdym kroku zastanawiali się nad sobą. Ale przedstawia sytuację, w której zogniskował się punkt zapalny życia Patricii, a potem pokazuje, jak potoczyłoby się jej życie, gdyby podjęła taką, a nie inną decyzję. Szału nie ma, Nobla za tę powieść Walton nie dostanie. Nie jest to również kamień milowy w tego typu powieściach. Natomiast jest to niegłupia powieść, którą się bardzo dobrze czyta i która wciąga. Czytelnik chce wiedzieć, co się stanie w życiu Trish i co w tym czasie robiła Pat. Autorka potrafi nas zainteresować, pomimo tego, że nie używa żadnych ‘wybuchowych’ środków literackich. To nostalgiczna, lekko kobieca (ale w dobrym pojęciu tego słowa) powieść.

Całość na stronie: http://szortal.com/node/8774

Świat Książki numer 1, Jo Walton numer 2

Tak numerkowo zacząłem, jak to księgowy z krwi i kości. To chyba pierwsza książka Świata Książki, którą recenzuję na Szortalu (choć oczywiście nie pierwsza, którą przeczytałem), oraz druga przeczytana przeze mnie książka autorstwa Jo Walton. Poprzednia, zdobywczyni nagród Nebula i Hugo zachęcała mnie mocno – „przeczytaj mnie,...