Pod przewrotnym tytułem kryje się reportaż naprawdę wysokich lotów. Autorka zadała sobie wiele trudu, aby zdobyć materiał do napisania książki, gromadząc obszerną bibliografię i wyruszając w podróż do stanu Arkansas w USA, gdzie nikt o Polsce nie słyszał i o którym słyszało niewielu Polaków. Ale było warto, a Wydawnictwo Czarne po raz kolejny pokazało, że na dobrej literaturze faktu potrafi się poznać.

Ku Klux Klan. O ile miasteczko Harrison jest dla nas anonimowe, o tyle sama nazwa rasistowskiej organizacji już nie i nieodłącznie kojarzy się ze wstydem, który zakorzenił się w białych po setkach lat dyskryminacji innych ras. Od razu na myśl przychodzą lincze, płonący krzyż i obrzydliwe hasła, jakież więc było moje zdziwienie, gdy dowiedziałam się, że Ku Klux Klan nadal działa dość prężnie na pewnych obszarach USA. Katarzyna Surmiak-Domańska pozwoliła się wypowiedzieć jego członkom, zachowując podczas wywiadów stoicki spokój i przybierając postawę obserwatora, nie zaś oceniającego. Podziwiam to, bo na pewno trudno było jej powstrzymać emocje wśród ludzi gloryfikujących Hitlera i jego świtę.

Z wypowiedzi tych wyłania się obraz społeczeństwa niemal idealnego, zamkniętego w swoistej bańce. Dzieci są tu grzeczne, choć rodzice nie podnoszą głosu. Wszyscy odnoszą się do siebie z szacunkiem. Nie ma problemów z przemocą i przestępstwami, nikt nie nadużywa alkoholu, wszyscy wiodą pobożne, dobre życie. Jaka jest na to recepta? Według mieszkańców Harrison, jednorodność rasowa, czyli całkowity brak twarzy o ciemnej karnacji czy skośnych oczach. Ci ludzie chcą, aby tak zostało, więc chociaż nie jeżdżą już konno w białych płaszczach i nie urządzają pogromów, nikt ciemnoskóry nie kwapi się do osiedlenia się pośród nich. Teraz wojują nie mieczem, a słowem, osiągając mistrzostwo w propagandzie. Do tego stopnia, że ich argumenty momentami zaczynają być logiczne. Przez pryzmat historii poszczególnych odłamów Ku Klux Klanu i współczesnych jego członków mieszkających w tak zwanym Pasie Biblijnym na południu USA, możemy jak nigdy wcześniej spojrzeć na temat segregacji rasowej.

Sama autorka zachowuje natomiast dalece posunięty obiektywizm, nikogo nie ocenia, pozwalając czytelnikowi dojść do własnych wniosków. Ja na przykład uświadomiłam sobie, że przez lata zjawisko rasizmu przypisane zostało wyłącznie do białych. Łatwo to dostrzec nie tylko w Stanach. Kiedy murzyn założy koszulkę z napisem "Black Power", nikt nie zwraca na to uwagi. Wybór na rynku jest dość szeroki. Taka sama koszulka z nadrukiem "White Power" doprowadziłaby do skandalu i oskarżeń o rasizm. Kolejny przykład - nikt nie ma pretensji do Japonii, że pozostaje krajem jednorodnym etnicznie, kraje Europy Środkowej są za to samo szykanowane i oskarżane o ksenofobię. Następuje zjawisko odwrotnego rasizmu, tym razem wymierzone niejako w rasę euroazjatycką i skoro sama widzę to w codziennym życiu, trudno mi mieć pretensje do kogoś, komu to przejście ze skrajności w skrajność nie odpowiada. Nie potrafię jednak zrozumieć tak radykalnego podejścia, które każe nie podawać ręki czarnoskórym i nie wpuszczać ich do swojego miasta. A do tego na siłę szukać w Biblii fragmentów, które taką postawę usprawiedliwiają.

Reasumując, polecam ten reportaż każdemu, zarówno zwolennikom tzw. multi-kulti, jak i przeciwnikom migracji. Zrobił on na mnie ogromne wrażenie, samą treścią, bardzo przemyślaną formą i dobrym stylem Autorki. Jej profesjonalizm sprawił, że kontrowersyjny temat zmienił się w temat wart przemyśleń i myślę, że w niejednym z nas może zostawić trwały ślad.

Pod przewrotnym tytułem kryje się reportaż naprawdę wysokich lotów. Autorka zadała sobie wiele trudu, aby zdobyć materiał do napisania książki, gromadząc obszerną bibliografię i wyruszając w podróż do stanu Arkansas w USA, gdzie nikt o Polsce nie słyszał i o którym słyszało niewielu Polaków. Ale było warto, a Wydawnictwo Czarne po raz kolejny pokazało, że na dobrej...