"Kiksy Klawiatury" to doskonała lektura pozwalająca popatrzeć na ulubionego pisarza z innej, nieco bardziej ludzkiej, zdjętej z piedestału, perspektywy. Pratchett jednak nawet "zdjęty" pozostaje Pratchettem, który ze swoim błyskotliwym poczuciem humoru, zręczną satyrą i celnymi obserwacjami, trochę mimochodem, udowadnia dlaczego na tym piedestale się znalazł.

Mamy więc możliwość obserwować go jako dziennikarza, rzecznika prasowego elektrowni atomowej (gdzie dzieli się swoją anegdotą o Fredzie, która mogłaby z powodzeniem dopasować się do w zasadzie każdego miejsca pracy), początkującego pisarza, uznanego literata i wreszcie - pacjenta, człowieka chorego nieuleczalnie.

Temu ostatniemu poświęcona jest końcowa część książki, która nosi podtytuł "Dni Gniewu". Jest to cześć smutna i gorzka. Jest to część, przed którą możemy się bronić, do której możemy podchodzić niechętnie, która może uderzyć w nas nagle i boleśnie. Przyzwyczajeni do nieraz zgryźliwych, ale zawsze pełnych humoru treści, które w większości charakteryzowały dzieła Pratchetta, możemy odnaleźć się pozbawieni przygotowania na tę część, tak bardzo prozaiczną, bardzo prywatną i często bardzo bezpośrednią.
Bo jest to część o śmierci. Nie tego jowialnego Śmierci Świata Dysku, lecz śmierci znanej z naszego świata, gorzkiej, smutnej, a czasem takiej, o którą trzeba walczyć.

Pamiętam, że gdy zmarł Terry Pratchett zrobiło mi się ogromnie przykro i poczułem się zdziwiony smutkiem teoretycznie irracjonalnym, bo przecież nie znałem go osobiście. Po jakimś czasie zrozumiałem, że ten smutek nie dotyczy śmierci jednej osoby. Zrozumiałem, że nagle setki istnień, nie zrobią nigdy więcej kroku po bruku Ankh-Morpork lub Lancre. Historie i życia postaci, które znamy i do których się przywiązaliśmy urywają się w tym momencie. Vimes nigdy więcej nie odpali cygara, Niania Ogg nie zaśpiewa więcej piosenki o jeżu a Rincewind nie spadnie nigdy więcej z Krawędzi. Być może istnieje gdzieś wszechświat, w którym wielki żółw płynie między gwiazdami niosąc na grzebiecie cztery słonie, historie trwają i wszystko dzieje się dalej
Ale już nie dla nas.

Zapamiętajmy te wszystkie ożywione istnienia, te wyjątkowe historie, te salwy śmiechu i godziny a nawet dni wspaniałej lektury. Przeczytanie "Kiksów" do końca, zrozumienie z czym i dlaczego Terry Pratchett walczył pod koniec swojego życia, może być trudne. To trochę jak odprowadzenie kogoś do samego końca. Trochę jak pożegnanie, którego nie słychać. To nie jest lektura, przy której się zaśmiejemy.
Jednak za te wspomniane wielopłaszczyznowe postacie, za zabawne opowieści, za czystą radość spacerowania po Świecie Dysku i nie tylko - być może jesteśmy mu to winni.

"Kiksy Klawiatury" to doskonała lektura pozwalająca popatrzeć na ulubionego pisarza z innej, nieco bardziej ludzkiej, zdjętej z piedestału, perspektywy. Pratchett jednak nawet "zdjęty" pozostaje Pratchettem, który ze swoim błyskotliwym poczuciem humoru, zręczną satyrą i celnymi obserwacjami, trochę mimochodem, udowadnia dlaczego na tym piedestale się znalazł.

Mamy więc...