Długo zastanawiałam się, czy powinnam i czy warto, żebym pisała opinię o głośnej powieści, którą odłożyłam po 170 stronach. No bo nie dość, że opinia to mniej miarodajna, bo z lektury niedokończonej, to jeszcze na dodatek, jak się dalej okaże, opinia bardzo odosobniona, jednostkowa. No bo, jak by to powiedzieć… ja jestem z Hajnówki!!!  Wiecie jakie to uczucie dowiedzieć się, że powstała powieść, która dzieje się w moim miasteczku i to napisana przez krajankę i właściwie rówieśnicę? Która na dodatek tak jak ja, prawie w tym samym czasie, wyemigrowała z Hajnówki do Warszawy? No czysta niczym nieskażona euforia, a nadzieja na duchową ucztę taka, że twarz to jeden wielki banan
I po czymś takim biorę tę upragnioną książkę do rąk, czytam, czytam… i oczy przecieram… A na twarzy grymas i niesmak. Nie poznałam mojego miasteczka. Tak, zgadzają się miejsca i opisy, anegdotki nawet przytoczone autentyczne (i na czasie). Nazwiska i didaskalia. Ale już nawet język, nawet tu miewałam wątpliwości, bo np. nigdy w tych moich okolicach o duchownym prawosławnym nie mówi się per „pop” /nawet pejoratywnie/. Czy katolik, czy prawosławny używa swojskiego „batiuszka”. Pop to mówi się w Warszawie! :-P Ale to szczegół…
Pewnie, zż Hajnówka to tygiel religijny i kulturowy, pewnie że był, jest i będzie ten konflikt etniczny, to rozdarcie między Polakami-katolikami i Białorusinami-prawosławnymi, polakami i kacapami [tak jak jest rozdarcie między Polską PO i Polską PiS w ostatnich wyborach:-] Ale w Okularniku autorka tak strasznie podkręciła atmosferę, tyle tu wzajemnej nienawiści i pogardy, miejsce zaludniają właściwie wyłącznie jakieś pokręcone kreatury, dla których ten odwieczny konflikt to sens, jądro i cel życia, a antagonizmy z mlekiem matki i samogonem ojca wyssali! No nie wyrzynamy się nawzajem to chyba tylko dlatego, że czasu ni ma, kombinować, pani kochana Załuska, musim, zarobieni jesteśmy i kac trochi męczy! Jutro może, albo po Nowym Roku…
Ponieważ jak to zwykle u Bondy rozwój intrygi kryminalnej prędkości dozwolonej w terenie zabudowanym nie przekracza;-) to dużo miałam czasu na refleksje nad takim obrazem Hajnówki, który powstał, bo „Mariusz Czubaj… motywował, bym miała odwagę oderwać się od dziecinnych wspomnień i zbudować opowieść Hajnówki, jakby to nie było moje rodzinne miasto, bo pomniki ze spiżu zbyt szybko się starzeją”. Może trzeba było po prostu użyć swojskiego a trwałego drewna do takiego pomnika (drewna, z którego Hajnówka słynie)… Gdyby mi przyszło do głowy pisać o mojej małej ojczyźnie, to nie pozwoliłabym, by ktokolwiek mówił mi JAK mam o niej pisać. Bo ona jest moja… Potem w Posłowiu autorka pisze już o swojej małej ojczyźnie zgoła inaczej, o jej wciąż dzikim i spokojnym pięknie, o odmienności, kolorycie. A na koniec pisze, że poświęca tę książkę również krajanom. Hmm, ale chyba nie mnie…
Trudno i darmo, zaczęłam czytać Okularnika, wbrew wcześniejszym planom, od razu i właśnie podczas weekendu w Hajnówce. No nie konweniowało mi nijak, z tym co wiedziałam, słyszałam, czułam. Nie ma mojej zgody na taki obraz Hajnówki, takie moje wolne „nie pozwalam”. W jakimś wywiadzie Bonda pochwaliła się, że ma nielichy temperament. I tak jak autorka ma prawo stworzyć dzieło (i świat) jakie chce, tak ja – z moim temperamentem – mam prawo… piznąć jej dzieło w kąt! 
PS: Okularnik jest pewnie całkiem niezłym kryminałem, a za wątek historyczny – za inne, niż mainstreamowe spojrzenie na działalność tzw. Żołnierzy Wyklętych, za śmiałą i niewygodną prawdę o zbrodniach Rajsa – Burego, za upomnienie się o pamięć ofiar, których wspominać dziś jakoś niewygodnie – za to niski pokłon, taki jak u nas na wschodzie. Ale tylko za to!

Długo zastanawiałam się, czy powinnam i czy warto, żebym pisała opinię o głośnej powieści, którą odłożyłam po 170 stronach. No bo nie dość, że opinia to mniej miarodajna, bo z lektury niedokończonej, to jeszcze na dodatek, jak się dalej okaże, opinia bardzo odosobniona, jednostkowa. No bo, jak by to powiedzieć… ja jestem z Hajnówki!!!  Wiecie jakie to uczucie dowiedzieć...