„Dziennik” Anne Frank to jedna z tych książek, których ocenić nie umiem i nie chcę. Bo jakie kryterium mam zastosować, by ocenić zapis przeżyć z dwóch lat spędzonych w ukryciu, gdy strach człowieka nigdy nie opuszcza, czasami tylko waruje gdzieś w tyle głowy i pozwala cieszyć się tym, co jest?

Niezwykłym dzieckiem była autorka tych zapisków. Przyznam, że nie poczułam do niej sympatii. Owszem, ma moje współczucie i wolałabym, by zamiast „Dzienników” pojawiła się, tak jak Anne planowała, powieść pod tytułem „Oficyna”. Ale obok podziwu dla żywej inteligencji dziewczyny, jej szczerości, bezkompromisowości i głębokiej analizy sytuacji w jakiej się znalazła, bardzo często nawiedzała mnie myśl, że chętnie bym gówniarę przełożyła sobie przez kolano i wlepiła trzy szybkie. I dochodzę do wniosku, że takie moje odczucie świadczy o sile tej książki – to nie jest litania żalów „o my biedni, nieszczęśliwi”, to manifestacja sił życiowych, których nawet śmiertelne niebezpieczeństwo nie jest w stanie zdusić i studium ludzkich charakterów, które w tyglu zagrożenie wcale nie chcą się uszlachetnić.

Podziwiam przezorność rodziców Anne – nie czekali z założonymi rękoma na rozwój sytuacji, nie mówili „jakoś to będzie”, tylko krok po kroku szykowali kryjówkę, by zadbać o bezpieczeństwo rodziny. Co prawda, nie przemyśleli dokładnie doboru współmieszkańców Oficyny, ale w końcu nikt nie jest w stanie przewidzieć, jak ktoś będzie się zachowywał w tak ekstremalnych warunkach.

Moje skojarzenie z ukrywaniem Żydów były bardziej drastyczne niż warunki, jakie zapewniała ukrywającym się Oficyna. Ogromne wrażanie zrobił na mnie ten pęd do nauki, wytrwałość w przerabianiu szkolnego materiału. Zapiski Anne obfitują w niezwykłe, czasami kontrowersyjne fragmenty. Dziewczynka jest bardzo skupiona na sobie i na swoich rozterkach, ale nie tępi to jej zmysłu obserwacji . Dzięki czemu czytelnik dostaje prawdziwy portret skomplikowanych i burzliwych układów osób skazanych na siebie. Jest to również studium dojrzewania ze wszystkimi perturbacjami nastoletnich głów.

Czytając rozważania Anne nad rolą kobiety w społeczeństwie, jej komentarze dotyczące polityki i działań wojennych, jej analizę własnej osoby, poczułam ukucie żalu – na jaką niezwykłą kobietę wyrosłaby ta rozgadana dziewczynka, której nie umykały żadne niuanse, i która równie bezwzględnie, co innych, potrafiła ocenić samą siebie. I szkoda, że nie ocalały zapiski innych mieszkańców Oficyny (Margot, siostra Anne też prowadziła dziennik). Ale najbardziej tych ludzi żal…4 sierpnia 1944 – że szczęście nie mogło im sprzyjać jeszcze przez te 9 miesięcy…

„Dziennik” Anne Frank to jedna z tych książek, których ocenić nie umiem i nie chcę. Bo jakie kryterium mam zastosować, by ocenić zapis przeżyć z dwóch lat spędzonych w ukryciu, gdy strach człowieka nigdy nie opuszcza, czasami tylko waruje gdzieś w tyle głowy i pozwala cieszyć się tym, co jest?

Niezwykłym dzieckiem była autorka tych zapisków. Przyznam, że nie poczułam do...