O ile "Monastycyzm średniowieczny" C. H. Lawrence'a oceniłem jako dość ogólne opracowanie tematu, to w przypadku tej książki Kłoczowskiego obejmującej swym zakresem dzieje grup zakonnych nie tylko w chrześcijaństwie, ale i islamie i religiach indyjskich, trzeba mówić o syntezie niezwykle zwięzłej. Rozdziały o religiach niechrześcijańskich stanowią tylko niewielką część pracy, ale dobrze, że są, bo dają możliwość przeprowadzenia ciekawej analizy porównawczej. Opis wspólnot zakonnych chrześcijańskich (zwłaszcza katolickich, bo o monastycyzmie stricte wschodnim jest właściwie jeden rozdział) ukazany został w układzie chronologicznym z wyszczególnieniem różnych etapów rozwoju tych ruchów. Najlepiej wypada opis "katastrofy i odnowy", czyli dziejów zakonów męskich i żeńskich w XIX i XX wieku, gdy to przełamana została niechęć do wspólnot zakonnych i zaczął ich nowy rozwój. Osobny rozdział dotyczy dziejów zakonów chrześcijańskich w Polsce. Kłoczowski przytacza nieraz bardzo konkretne dane liczbowe, które pozwalają omawiane zjawiska uchwycić statystycznie. Dobra książka, ale siłą rzecz bardzo ogólna i syntetyczna.

Tomasz Babnis

O ile "Monastycyzm średniowieczny" C. H. Lawrence'a oceniłem jako dość ogólne opracowanie tematu, to w przypadku tej książki Kłoczowskiego obejmującej swym zakresem dzieje grup zakonnych nie tylko w chrześcijaństwie, ale i islamie i religiach indyjskich, trzeba mówić o syntezie niezwykle zwięzłej. Rozdziały o religiach niechrześcijańskich stanowią tylko niewielką część...