„Okrutna miłość” to najnowsza książka Reyes Monforte, hiszpańskiej pisarki i dziennikarki, zawdzięczającej popularność między innymi licznym programom telewizyjnym i radiowym. Po wcześniejszych, bestsellerowych powieściach opartych na faktach, „Niewiernej” i „Burce miłości”, autorka ponownie konfrontuje czytelnika z zagadnieniami związanymi ze zderzeniem różnych kultur. Tym razem jednak to nie ideologia islamu zajmuje znaną pisarkę, lecz system prawny Stanów Zjednoczonych: machina, w starciu z którą bohaterka powieści, María José Carrascosa, nie ma najmniejszych szans.

Monforte relacjonuje w swojej najnowszej książce prawdziwą historię hiszpańskiej prawniczki, która wywozi ze Stanów Zjednoczonych córkę do rodzinnej Walencji, by w ten sposób chronić ją przed nieobliczalnym i niezrównoważonym ojcem. Po powrocie do Nowego Jorku zostaje niesprawiedliwie oskarżona o uprowadzenie dziecka, a następnie skazana na więzienie. María José odrzuca możliwość opuszczenia więzienia i powrotu do Hiszpanii, bo oznaczałoby to przekazanie nieletniej córki pod opiekę okrutnego ojca. O kolejnych wyrokach decydują korupcja, układy, znajomości oraz bezduszny system trzymający się wyłącznie litery prawa. Nawet w więzieniu osadzona nie znajduje spokoju, ponieważ doświadcza tam aktów przerażającej przemocy, poniżenia i upodlenia.

W jednym z wywiadów autorka „Okrutnej miłości” powiedziała: Postanowiłam oddać głos w pełni Marii José. To niewiarygodne, że została skazana na 12 lat więzienia tylko dlatego, że zaistniała luka pomiędzy przepisami Hiszpanii i Stanów Zjednoczonych, dwóch krajów, które nie umieją bądź nie starają się dojść do porozumienia w jej sprawie. Nikogo nie zabiła, nie oszukała, nie dokonała kradzieży, po prostu nic złego nie uczyniła... Tylko to, co uważała, że będzie najlepsze dla jej córki, działając zgodnie z prawem Hiszpanii. To niepokojące, że czyjeś życie może zostać tak łatwo zniszczone z powodu uporu dwóch państw.

Książka utrzymana jest w konwencji reportażu. Czyta się ją szybko, jest przystępna w odbiorze i nie przeszkadza temu nadmiar szczegółów, które nie są konieczne dla rozwoju akcji. Autorka z wyczuciem i doświadczeniem prowadzi czytelnika przez skomplikowane życie osobiste głównej bohaterki. Skomplikowane, co istotne, od momentu jej internetowej znajomości z przyszłym mężem, który ostatecznie okazuje się manipulatorem, oszustem i człowiekiem skłonnym do przemocy. Cała akcja zmierza w ostatecznym rozrachunku do końcowej tragedii…

Powieść Reyes Monforte powinno się czytać ku przestrodze. Jest to bowiem, abstrahując od międzynarodowego konfliktu prawnego, historia gwałtownego zauroczenia i fascynacji pozorami, lekceważenia podejrzeń i wszelkich niepokojów, a w konsekwencji pospiesznego ślubu, który szybko okazuje się katastrofalnym błędem. Gdyby nie fakt, że „Okrutna miłość” to lektura non-fiction, można byłoby formułować poważne zarzuty dotyczące wiarygodności postępowania głównej bohaterki, która wiele nieszczęść dobrowolnie i lekkomyślnie ściąga na siebie i swoich najbliższych. María José pod wpływem emocjonalnego zaangażowania bagatelizuje bowiem wszystkie dziwne zachowania, podejrzane zbiegi okoliczności i zwykłe kłamstwa swojego wybranka, a w konsekwencji szybko wpada w zastawioną przez niego pułapkę.

To właśnie aspekt „ostrzeżeniowy” wydaje się stanowić największą wartość powieści. Reyes Monforte, sprawnie i zajmująco odtwarzając samotną walkę swojej bohaterki, uczula młode kobiety na sytuacje (związane głównie ze zderzeniem kultur, choć nie tylko), w których jedynie emocje decydują o ich postępowaniu, a głos rozsądku zostaje wyłączony. Bo „Okrutna miłość”, wbrew temu, jak brutalnie to zabrzmi, to nie tylko opowieść o bezsilności i dyskryminacji cudzoziemek wobec lokalnego prawa czy o bezgranicznym poświęceniu matki dla dobra swojego dziecka. Wbrew tytułowi powieści, to nie miłość jest okrutna. To człowiek w swoich decyzjach bywa często naiwny, bezrefleksyjny czy ślepo przekonany o własnej racji. I zanim się spostrzeże, jest za późno na happy end.

Ewelina Tondys