Dopiero teraz odczuwam całym sobą, jak bardzo staje się bezradny człowiek stojący nad przepaścią. Musiałem głębiej sięgnąć w moją wrażliwość aby dowiedzieć się, co oznacza prawdziwa samotność i wyrzucenie poza ludzki nawias. Bo gdy ludzie zapadają się w czeluść nicości to chyba nie znajdzie się świadek, który będzie mógł przejść wobec tego obojętnie i nie uroni przy tym ani jednej łzy. I to samo spotkało mnie. Pojąłem co oznacza choroba bezlitośnie wbijająca się klinem w miłość, która przecież ma przed sobą jeszcze tak wiele czasu. Ale ten czas, tak brutalnie przerwany przez fizyczne cierpienie, nie jest przeznaczony dla grupy sztokholmskich przyjaciół, którzy od tego momentu czekają już tylko na chwilę pożegnania. To jest początek ich końca, który nazywa się HIV.

Tak właśnie zrozumiałem drugi tom "Nigdy nie ocieraj łez bez rękawiczek" Jonasa Gardella. Chorobę, która wypełnia kolejną część trylogii utożsamiłem z bezdenną otchłanią w którą staczają się bardzo młodzi ludzie, wciąż jeszcze szukający swojej drogi życiowej. Żądanie miłości tak mocno wyartykułowane w tej książce, zostaje brutalnie stłumione przez strach przed konsekwencjami seksu. Wolność seksualna z namiętnej przygody staje się ponurym obwieszczeniem, które z nagłówków szwedzkich gazet krzyczy o konieczności zaprzestania tolerancji dla osób o odmiennej orientacji seksualnej. I wręcz pełen grozy może być fakt, że ofiary epidemii AIDS same stają się celem nagonki fanatyków moralności. Ale jest, jak jest. To stwierdzenie co jakiś czas przywoływane przez Gardella dobitnie świadczy o stanie tolerancji społeczeństwa szwedzkiego w latach osiemdziesiątych XX wieku. Ci, których to dotyczy nie mają wyjścia. Muszą cierpieć i umierać w samotności.

Może to i dobrze że Jonas Gardell napisał tę powieść rzeczowym i dziennikarskim językiem. Bo gdyby włożył w nią więcej serca to uczucia które mną wstrząsały przeżyłbym jeszcze mocniej. Nie chciałbym wyraźniej widzieć marzeń, które stają się koszmarem. Nie zniósłbym faktów, które bezlitośnie przekonywały, że HIV to ostatnia i jedyna słuszna droga dla gejowskiej społeczności. Nie poradziłbym sobie z natłokiem zniszczenia, które robi ta choroba w organizmach bohaterów Gardella. Bardzo trudno jest obserwować coś, co samo w sobie posiada tak dużo ładunku emocjonalnego. Trzeba wiele siły aby nie wejść w to zbyt mocno. Aby zachować dystans do świata powieści i zrozumieć ludzi walczących z nagonką.

Jonas Gardell zasługuje na podziw za coming out choroby, która ośmieliła się wycisnąć tak znaczący ślad w stosunkach międzyludzkich. W tej prawdopodobnie najlepszej książce o tematyce gejowskiej obnaża to wszystko, co stało się przekleństwem z powodu HIV. Opisuje rozkład kontaktów rodzinnych, stereotypy na temat gejów oraz zwykłe kłamstwa rozsiewane przez tabloidy. Tym samym walczy o zakończenie obdzierania z godności tych wszystkich, którzy nie są agresorami ale ofiarami nowożytnej epidemii. Na koniec podkreśla, że każdy chce kochać i chce być kochanym. "Nigdy nie ocieraj łez bez rękawiczek" okazuje się wielką lekcją pokory dla społeczeństwa, stojącego w obliczu wielkich dylematów moralnych, których rozwiązanie może przynieść tylko pełna tolerancja i akceptacja mniejszości seksualnych.

Dopiero teraz odczuwam całym sobą, jak bardzo staje się bezradny człowiek stojący nad przepaścią. Musiałem głębiej sięgnąć w moją wrażliwość aby dowiedzieć się, co oznacza prawdziwa samotność i wyrzucenie poza ludzki nawias. Bo gdy ludzie zapadają się w czeluść nicości to chyba nie znajdzie się świadek, który będzie mógł przejść wobec tego obojętnie i nie uroni przy tym ani...