Ghandi powiedział, że przebaczenie jest atrybutem silnych. Lawrence Osborne, podróżnik i dziennikarz, w swojej debiutanckiej powieści skupia się raczej na tym, czy aby na pewno każdy na nie zasługuje. Motyw winy i kary idzie u niego jednocześnie w parze z wątkiem zderzenia dwóch cywilizacji, co dodatkowo podsyca rosnący w czytelniku niepokój.

Bohaterami powieści są David i Jo, angielskie małżeństwo w średnim wieku, znudzone już nieco sobą, a może i życiem w ogóle. Zmierzają oni na przyjęcie do rezydencji położonej na środku marokańskiej pustyni, wydawane przez ich przyjaciół, parę zamożnych homoseksualistów. W drodze na miejsce dochodzi do tragedii. Wypite przez Davida drinki i kłótnia między małżonkami sprawiają, że ginie młody Marokańczyk. Para ucieka z miejsca zdarzenia, zabierając jednak ciało chłopaka ze sobą. Gospodarze imprezy, Richard i Dally, pomagają zatuszować sprawę przed policją, jednak nie oznacza to, że David nie będzie musiał odkupić swojej winy. Przebaczenia będzie musiał szukać tam, gdzie o nie najtrudniej: u ojca zabitego Drissa.

Choć historia opowiedziana w „Przebaczeniu” dzieje się współcześnie, przywodzi na myśl czasy kolonializmu. Smutna jest konstatacja, że dziś w odległej Afryce stosunek miejscowych do „obcych” i odwrotnie rzeczywiście przypomina sytuację z tamtych lat. Antagonizmy między kulturą zachodnią a muzułmańską to problem niezwykle aktualny. To jednak nie tylko kwestia religii, ale i zamożności. Książka Osborne’a dobitnie uświadamia co myślą muzułmanie o Niewiernych, a jednocześnie pokazuje z jaką wyższością są oni traktowani przez ludzi Zachodu. U Osborne’a Amerykanie czy Anglicy to libertyni, rozpustnicy, pijący za dużo, wciągający kokainę i bawiący się do upadłego. Reprezentują to, czym muzułmanie pogardzają. Ale nie oznacza to, że ci przedstawieni są w totalnie innym świetle. Śmierć Drissa wcale nie jest śmiercią niewinnego, o czym dowiadujemy się z retrospektywy prowadzonej równolegle z teraźniejszą akcją książki.

„Przebaczenie” to powieść obejmująca kilka dni i niewiele wydarzeń. A jednak niesie ze sobą ogromną ilość poruszonych tematów: problem zbrodni i kary, konflikt międzykulturowy, kwestię moralności, zdrady, uczciwości. Siłą powieści jest jej niespieszne tempo, które daje czas na przemyślenie postępowania bohaterów i wypowiadanych przez nich kwestii. Autor nie opowiada o jednej jednostce, odnosi się wrażenie, że szkicuje raczej portret całego zachodniego społeczeństwa, nie unikając przy tym uogólnień. Jako podróżnik, który wiele czasu spędził właśnie w Afryce, czerpie jednak ze swojego doświadczenia i obserwacji, nie ma więc powodu, by poddawać jego diagnozę w wątpliwość.

„Przebaczenie” to powieść dla tych, którzy lubią smakować słowa. Nie ma tu mowy o przypadkowości, odnosi się wręcz wrażenie, że każde słowo jest uważnie przez autora przemyślane. Znakomity jest też klimat książki, mroczna aura niepewności, którą roztoczył autor nad swoimi bohaterami i która udziela się czytelnikowi. Dosłowny klimat, czyli afrykańską spiekotę też czuć, dzięki wymownym opisom. Równie namacalna jest dekadencka atmosfera trzydniowej orgii, w czasie której dzieje się akcja powieści. Styl, język Osborne’a to niewątpliwie jeden z jego największych atutów. Autor dosłownie przenosi czytelnika do gorącego Maroka, w sam wir wydarzeń, nie pozostawiając na nie obojętnym. Tym samym tworzy powieść ambitną, wymagającą i skłaniającą do dyskusji.

A co z tytułowym przebaczeniem? Tego przede wszystkim trzeba sobie udzielić samemu.

Malwina Sławińska