Morderstwo przedawnia się dopiero po dwudziestu latach, do tego czasu jest dla nas aktualne. Być może dla pani to jest przeszłość, dla mnie to sprawa, którą zajmuję się od kilku dni, a więc świeża! Zabili mężczyznę i wbili mu gwóźdź w głowę. Płacą mi za to, żebym stwierdził, kto to zrobił i jak go wsadzić za kratki – to fragment powieści „Czerwony kapitan”, a zarazem wypowiedź głównego bohatera, detektywa Richarda Krauza. Autor, piszący pod pseudonimem Dominik Dán, znany jest na Słowacji jako twórca bestsellerowych kryminałów. Od 25 lat pracuje jako czynny detektyw wydziału kryminalnego słowackiej policji oraz konsultant ds. kryminalnych ministra spraw wewnętrznych, co uzasadnia jego imponującą wiedzę na temat policyjnego warsztatu. Książki pisze po godzinach i ich fabułę opiera każdorazowo na autentycznych śledztwach.

Akcja powieści „Czerwony kapitan” rozgrywa się w Bratysławie (i szczerzej na Słowacji) na początku lat 90., krótko po transformacji ustrojowej. Podczas przebudowy starego cmentarza zostaje wykopana trumna. Nieboszczyk ma wbity w głowę gwóźdź. Nie istnieją protokoły z sekcji zwłok, nie wiadomo, kto wydał pozwolenie na pochówek, nie zachowała się żadna pisemna dokumentacja. Śledztwo zostaje zlecone młodemu detektywowi Richardowi Krauzowi, który szybko wpada na trop minionych komunistycznych struktur i służb bezpieczeństwa. Komisarz Krauz nawet nie przypuszcza, jak doniosłą tajemnicę kryje jego śledztwo oraz jak ogromne niebezpieczeństwo ściągnie na siebie i swoich bliskich w toku czynności dochodzeniowych. Okazuje się bowiem, iż sprawa, którą otrzymał, sięga nie tylko najwyższych szczytów władzy, ale także hierarchii kościelnej oraz… średniowiecza.

Powieść „Czerwony kapitan” czyta się niczym znakomicie napisany scenariusz filmowy. Nie dziwi zatem fakt, że na podstawie kryminału powstaje właśnie słowacko-czesko-polski film, w którym rolę komisarza Krauza odgrywać będzie Maciej Stuhr. Książka Dominika Dána jest klimatyczna i wiarygodna. Fabuła ma wyraźnie zarysowane tło polityczne i przekonująco odtwarza realia ostatnich lat komunizmu oraz pierwszych lat przełomu. Powieść ma przemyślaną strukturę i jest spójna kompozycyjnie. Jest lekka w odbiorze, mimo niejednokrotnie poważnej czy wręcz obrazoburczej treści. Autor ma bardzo dobre wyczucie językowe, cięty dowcip i błyskotliwe riposty. Wszystkie główne postaci zostały znakomicie nakreślone, czytelnik otrzymuje całą paletę pomyślnie skonstruowanych portretów psychologicznych, nie tylko komisarza Krauza, ale wszystkich niemalże znaczących bohaterów.

„Czerwony kapitan” to wiarygodny i realistyczny kryminał, który zamiast strzelanin znanych z hollywoodzkich produkcji filmowych, oferuje inteligentną zagadkę, erudycyjny styl, ironię i poczucie humoru, a przy tym wszystkim nienachalną refleksję nad współczesnymi realiami: Wierz mi, historia powtarza się w regularnych odstępach. Ale jeśli idzie o machinacje i politykę, to wcale się nie powtarza… jest jedna i ta sama od tysiącleci.

Gorąco polecam i z niecierpliwością oczekuję na polskim rynku wydawniczym kolejnych książek autora.

Ewelina Tondys