Sońka
- Kategoria:
- literatura piękna
- Wydawnictwo:
- Wydawnictwo Literackie
- Data wydania:
- 2014-05-21
- Data 1. wyd. pol.:
- 2014-05-21
- Liczba stron:
- 208
- Czas czytania
- 3 godz. 28 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788308053539
- Tagi:
- literatura polska
- Inne
W życiu Sońki wszystko skończyło się dawno, dawno temu, wraz z wojną. Przeżyła i poczuła wtedy tyle, że później już ani żyła, ani czuła, mając jedynie wspomnienia i psią obrożę z gotyckim napisem. Przypadkowe spotkanie przy wiejskiej drodze daje początek opowieści, która wreszcie może zostać wysłuchana.
Powiernikiem Sońki zostaje Igor — wzięty reżyser teatralny — który niespodziewanie znalazł się gdzieś poza zasięgiem sieci komórkowych. Na bieżąco przekształca historię staruszki w sztukę teatralną, tworząc własną wersję wydarzeń. A kiedy zdawać by się mogło, że wyczerpał już limit pomysłów, w wiejskiej chacie pojawia się Ignacy, o którym Igor uporczywie próbował zapomnieć…
Sońka to wielka, ale kameralna, prosta, choć niełatwa, wyciszona, lecz kipiąca emocjami, pacyfistyczna, a jednocześnie brutalna historia przepełniona miłością. Autor wykorzystuje konwencję romansu wojennego, by opowiedzieć o kiedyś i teraz; o tu i tam; o piekle i raju pamięci.
Ignacy Karpowicz po raz kolejny zaskakuje, jeszcze bardziej zachwyca i udowadnia, że po sukcesach Balladyn i romansów oraz ości na dobre wszedł do literackiej superligi.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Oficjalne recenzje
Kresowa opowieść Ignacego Karpowicza
Zaledwie osiem lat upłynęło od wydania debiutanckiego "Niehalo" Ignacego Karpowicza, a nie sposób zaprzeczyć, że autor zalicza się już do ścisłej czołówki polskich powieściopisarzy. Przy tym, co warto podkreślić, popularność w jego przypadku nie wiąże się z jakimikolwiek artystycznymi kompromisami. Dzięki temu spotyka się on z uznaniem zarówno krytyków, jak i czytającej publiczności. Na pewno zainteresuje się ona właśnie wydaną, siódmą już książką zdolnego i pracowitego białostoczanina.
"Sońka" jest powieścią kresową, z licznymi wtrąceniami białoruskimi, a także opowieścią o czasach okupacji. Zawiera też wątki na poły baśniowe, bliskie latynoskiemu realizmowi magicznemu. Jest też powieścią autotematyczną, gdyż w jej trakcie obserwujemy proces kreowania narracji przez autora, w którym opowiadana historia staje się kanwą sztuki teatralnej. Ale "Sońka" to także romans, gdyż bodaj najważniejszym wątkiem powieści jest uczucie, które równie gwałtownie co niespodziewanie połączyło oficera SS i dziewczynę z przygranicznej wioski. Jak widzimy, sporo grzybów pływa w tym barszczu. Przyjrzyjmy się, czy nie nazbyt wiele.
Już sam początek jest bardzo obiecujacy. Oto podróżujący po bezdożach Podlasia Igor, reżyser teatralny z Warszawy, spotyka starą kobietę, prowadzącą krowę z pastwiska. Mało kto by się domyślił, że staruszka ma do opowiedzenia pasjonującą historię swego życia. Reżyser również nie jest aż tak przenikliwy – w spotkaniu tych dwojga pomaga los, każący popsuć się mercedesowi Igora akurat w miejscu, gdzie komórki nie mają zasięgu. W drodze swoistej rekompensaty podróżnik zostaje poczęstowany mlekiem i opowieścią.
W niej Sonia znów jest dziewczyną pozbawioną matki i prowadzącą nielekki żywot w towarzystwie ojca – zwyrodnialca i dwóch niewiele lepszych braci. Kresy Karpowicza, choć wywodzącego się z tych okolic, bynajmniej nie są sentymentalną krainą lat dziecinnych. Już bliżej im do wiosek z "Malowanego ptaka" Kosińskiego. Na tak nieprzyjaznym gruncie rozkwita uczucie wiejskiej dziewczyny i esesmana. Dla niej przystojny i wrażliwy Niemiec jest antytezą prostackich, brutalnych współmieszkańców. Ideałem, dla którego jest gotowa poświęcić właściwie wszystko.
Do tego momentu opowieść Karpowicza pozostaje bez zarzutu. Jest sugestywna, oryginalna, oszczędna w słowach, po prostu znakomita. Ciekawie też ją uzupełniają "magiczne" wątki psa i kota Soni, opisywanych w konwencji mitologii starożytnego Egiptu. Natomiast mniej udany jest pomysł z narracją przełamującą glówny wątek, gdy reżyser Igor, będący też powieściowym narratorem, wkracza w opowieść Soni, prezentując swój własny punkt widzenia, a także relacjonując proces przenoszenia opowiadanej historii na deski teatru.
Formalne komplikacje "Sońki" mogłyby doprowadzić nawet do fiaska całego przedsięwzięcia, gdyby nie język powieści. Jest on niezwykle precyzyjny, lakoniczny i pozbawiony patosu. I chociaż nigdy nie lubiłem prozy nadmiernie poetyckiej, a w "Sońce" nie brakuje takich fragmentów, to jak ich nie polubić, gdy swoją powściągliwością i celnością przypominają najlepsze wiersze Wisławy Szymborskiej? Także przemieszane plany czasowe nie rażą zbytnio, gdyż wszystkie przejścia są zręcznie zafastrygowane, narracja nie traci tempa, a subtelne zmiany stylu następują niemal niezauważenie. Z tych powodów, pomimo że mam takie jak autor nazwisko i miejsce urodzenia, to bez śladu stronniczości zdecydowanie rekomenduję "Sońkę" wszystkim czytelnikom naprawdę dobrej prozy.
Bogusław Karpowicz
Oceny
Książka na półkach
- 4 000
- 2 437
- 809
- 242
- 105
- 56
- 51
- 48
- 43
- 40
Opinia
Igor Grycowski reżyser teatralny będący w podróży, przemierza swoim mercedesem setki kilometrów. Los chciał, że właśnie na Podlasiu psuje się samochód. Ten wysokiej klasy rumak odmawia posłuszeństwa. Okolica nie wygląda ciekawie; dwa domy na krzyż, pustkowie, las, brak zasięgu w telefonie sprawia, że zmuszony jest szukać pomocy wśród mieszkańców tej baśniowej krainy. Spotyka starowinę, która żyje samotnie wraz ze swoimi zwierzętami psem Borbusem, kotem Pasterzem Mysz i Mućką, starą krową.
Sonia wygląda jak wiedźma, pomarszczona twarz, zapadłe powieki, pochylona sylwetka, która każdego dnia chyli się coraz bardziej ku ziemi. Tylko serce kobiety bije dobrocią, ufnością, bo przecież „gość w dom, Bóg w dom”. Częstuje kubkiem mleka i opowiada .historię swojego życia.
„Ty nie wiesz, co znaczy pokochać bez jakiegokolwiek sensu, bez najmniejszego sensu”.
Tak Sonia wspomina swoją miłość do Joachima, esesmana, który przez dwa tygodnie stacjonował w jej okolicy, a któremu bez reszty oddała swoje serce. Rok 1941 był dla Sońki czasem, który płyną inaczej, nie przyśpieszał. Każda wspólnie spędzona minuta z ukochana osobą była dłuższa, większa i głębsza, niż późniejsze lata spędzone w samotności.
Reżyser zrozumiał, że los dał mu niepowtarzalną szansę, na którą czekał całe życie. Życie tej staruszki było doskonałą sztuką, którą wykorzystuje na deskach teatru.
Dla dziewięćdziesięcioletniej kobiety Igor zaś był aniołem śmierci, któremu u schyłku życia opowiada całą historię swojego życia. Życia okrutnego, pozbawionego matczynej miłości, pełnego brutalności ojca i braci, nienawiści, bólu i śmierci.
„Kochałam tak do, końca do granicy, za którą już tylko nic”.
Czy taka miłość może mieć rację bytu? Czy można kochać wroga? Przecież ludzie nie wybaczą zdrady. Słucham jak Sonia mówi w swoim języku, po białorusku, „po naszemu”.
„…trzymali mnie mocno, a ojciec podeszli i splunęli mi w twarz. Potem się zamachnęli, żeby uderzyć, tak na odlew. Ojciec umieli bić. Warga spuchła, ulało się krwi jak z pełnego kubka. Nikt nic nie powiedział. Ojciec wzięli widły i z widłami podeszli.”
Dramatyczna opowieść wiejskiej kobiety pokazuje wizerunek kobiety tamtych lat.
„ Wartość kobiety to nic więcej niż wartość kozy, choć koza większą miała szansę na przeżycie, bo dawała mleko, a kobieta tylko czasami i nie dla wszystkich”.
Sońka to opowieść rozgrywająca się na dwóch płaszczyznach czasowych. Opowiedziana przez autora w formie konwencji jako sztuka teatralna rodząca się w myślach reżysera Igora.
Powiem szczerze, że nie umiem pisać o takich arcydziełach (Sońka niewątpliwie zalicza się do nich) mam wrażenie, że mogę zniechęcić kogoś do przeczytania. Może wystarczy, że powiem, iż zawiera w sobie piękno i mądrość. Kasprowicz wiedział jak napisać, by poruszyć do głębi i sprawić, że szybko o niej nie zapomną.
Igor Grycowski reżyser teatralny będący w podróży, przemierza swoim mercedesem setki kilometrów. Los chciał, że właśnie na Podlasiu psuje się samochód. Ten wysokiej klasy rumak odmawia posłuszeństwa. Okolica nie wygląda ciekawie; dwa domy na krzyż, pustkowie, las, brak zasięgu w telefonie sprawia, że zmuszony jest szukać pomocy wśród mieszkańców tej baśniowej krainy....
więcej Pokaż mimo to