Wiktor Suworow, po zdradzie swojej radzieckiej ojczyzny i ryzykownym ukrywaniu się na Zachodzie przed zemstą reżimu, upuszczał swoją niespożytą energię w działalności pisarskiej, głównie na tematy związane z wczesną historią ZSRR, gdzie dużo miejsca poświęcał historycznym spekulacjom związanym z sowiecką doktryną wojenną lat 30-tych i 40-tych. Jednak książka „Akwarium” i „Żołnierze Wolności” są w zamierzeniu autora autobiograficzne. Jest to jeden wielki rozrachunek autora z jego przeszłością, jako anonimowego trybika w radzieckiej machinie wojennej, a potem jego udział w radzieckich służbach wywiadowczych. W tym czasie awansował do elity komunistycznego państwa. Pomijam tutaj motywy przejścia Suworowa na stronę „wolnego świata”. Na pewno nie był to, jak w przypadku np. Olega Pieńkowskiego, idealistyczny antykomunizm. Suworow uciekł, bo bał się o swoją skórę, ponieważ był na tyle przenikliwy i inteligentny, aby uprzedzić swoich przełożonych i nie dać się przemielić przez aparat represji radzieckiego reżimu. Za udzielenie schronienia autor „wypruwa się” ze wszystkich małych i średnich tajemnic Radzieckiego Wywiadu Wojskowego.
Dzięki tej książce mamy niepowtarzalną okazję do zapoznania się ze wszelkimi niuansami werbunku, szkolenia i pracy operacyjnej radzieckich szpiegów. Imponujący jest rozmach sieci wywiadu wojskowego w samym Związku Radzieckim, jego podziemnym państwie, o którego istnieniu nie zdawał sobie sprawy nawet terenowy aparat partyjny.
Zasada werbunku do służby wywiadowczej była prosta, nie można było do niej wstąpić a jedynie być do niej wciągniętym. Oficerowie Armii Radzieckiej, którzy wyróżniali się nieschematycznym myśleniem ponad przeciętnymi zdolnościami byli celem wewnętrznego werbunku. Zasada była prosta „jeden ruble za wejście dwa za wyjście” czyli jak ktoś zgodził się na udział w organizacji, ten już do niej należał dożywotnio i odwrotu nie było. Dla młodych ambitnych ludzi odrętwionych radziecką szarzyzną była to nie zwykłe ekscytująca szansa.
Sama organizacja przypominała swoją strukturą i filozofią działania jakąś krwiożerczą „korporację – zombie”, gdzie wszyscy byli podporządkowani bezpośrednio dowództwu, związki międzyludzkie takie jak przyjaźń, koleżeństwo były tępione, a system donosicielstwa i prowokacji dbał o to, aby wykorzeniać takie „patologie”.
Trening radzieckiego wywiadowcy stanowił konglomerat intensywnych ćwiczeń fizycznych ze skokami spadochronowymi i walką wręcz z „kukłami” (więźniowe skazani na śmierć, którzy służyli jako worki treningowe) i ultra maratonami w ramach dalekiego zwiadu. Z drugiej strony był system intensywnego treningu pamięci, spostrzegawczości i sprawnego reagowania na nadzwyczajne sytuacje. Kursanci uczyli się po 5 obcych języków, uczeni byli rozpoznawać twarze z tysięcy zdjęć, które widzieli tylko przez chwilę, czy też musieli rozwiązywać zadania z logiki pod presją czasu i różnych zakłóceń.
Mimo, że w żadnym razie nie jest to książka sensacyjna ani przygodowa, trzyma jednak w napięciu, a świadomość, że to wszystko działo się w rzeczywistości i zapewne dzieje się też teraz w innej formie, nadal dodaje dreszczyku emocji i jest wyjątkowym paradokumentem na temat działalności tajnych służb na całym świecie.

Wiktor Suworow, po zdradzie swojej radzieckiej ojczyzny i ryzykownym ukrywaniu się na Zachodzie przed zemstą reżimu, upuszczał swoją niespożytą energię w działalności pisarskiej, głównie na tematy związane z wczesną historią ZSRR, gdzie dużo miejsca poświęcał historycznym spekulacjom związanym z sowiecką doktryną wojenną lat 30-tych i 40-tych. Jednak książka „Akwarium” i...