"Odwaga! Okazywałam ją przez lata; myślicie, że stracę ją w chwili, gdy moje cierpienia mają dobiec końca?"
~ Maria Antonina


Wersal, rok 1789

Lud francuski już nie widzi w Ludwiku XVI i w jego małżonce tej długo wyczekiwanej nadziei i władców idealnych, a jedynie przyczynę wszystkich nieszczęść, na dodatek ciągnący w dół na samo dno ich kraj. A szczególną nienawiścią darzą królową, Marię Antoninę: tą - zgodnie z tym jak przedstawia ją rewolucyjna propaganda - podłą l'Autrichienne, rozrzutną dziwkę, która doprowadziła Francję do ruiny finansowej oraz szpiega na usługach swojej dawnej ojczyzny.


"Powiesić arystokratów wysoko!
Tak będzie dobrze, dobrze, dobrze.
Arystokratów powiesimy wszystkich!"



Rewolucyjne wrzenie dociera do bram pałacu. Śmiertelne niebezpieczeństwo wiszące nad królewską rodziną - Marią Antoniną, Ludwikiem XVI, Madame Royale, delfinem oraz królewską siostrą Madame Elizabeth - niemal z dnia na dzień staje się coraz bardziej realne. Z polecenia nowo wybranych władz - czyli przekształcone ze Stanów Generalnych Zgromadzenie Narodowe - zostają wysłani do paryskiego pałacu Tuileries. Od tego momentu stopniowo ograniczane są ich wygody, zaś władza Ludwika XVI sukcesywnie reglamentowana. Podczas gdy poddani wysuwają coraz to śmielsze żądania, zwolennicy monarchii - tzw. rojaliści -, albo uciekają z kraju albo też zapełniają szeregi wrogów przechodząc na stronę rewolucjonistów. W otoczeniu monarszej pary aż roi się od wrogów i zdrajców - a grono naprawdę godnych zaufanych osób już wcześniej było wąskie. Niestety, jeszcze więcej czarnych chmur zbiera się nad Marią Antoniną i jej najbliższymi, gdy cała rodzina zostaje uwięziona w Temple - jako wrogowie Francji - pozostając na łasce (...i niełasce) narodu.


"Ileż serc otwartych jest na braterstwo i słodką równość!"



"Maria Antonina. Z pałacu na szafot" to ostatni tom przedstawiający burzliwe i tragiczne losy Marii Antoniny, a zarazem idealne zwieńczenie fantastycznej trylogii. W dalszym ciągu Juliet Grey zachwyca: dbałością o szczegóły, sugestywnością opisów, lekkością pióra , doskonałym warsztatem. Po raz kolejny również rewelacyjnie autorka nakreśliła tło historyczno - obyczajowe: w trzecim tomie Juliet Grey znakomicie udało się odmalować działanie rewolucyjnej machiny, ten cały chaos i krwawy terror i żądze zniszczenia. W dalszym ciągu największym dla mnie atutem jest portret psychologiczny Marii Antoniny. Autorka nie ukazała jej jako męczennicy, a jedynie jako postać z krwi i kości: z jednej strony jest lekkomyślna, naiwna i rozrzutna (choć tak naprawdę bardziej rozrzutną francuską władczynią była cesarzowa Józefina: jedna z jej najdroższych sukni kosztowała kilka milionów, a włożyła ją tylko jeden raz), lecz z drugiej strony wrażliwa i współczująca, lojalna i oddana żona oraz kochająca matka. Jak można się było spodziewać, ostatni tom jest krwawy i najbardziej tragiczny. Wrażliwszym, współczującym molom książkowym zalecam koniecznie zaopatrzyć sie w paczkę chusteczek higienicznych: czytanie o tym jak los nawet pod koniec jej drogi życia nie szczędzi bólu i cierpienia, naprawdę rozdziera serce. Trylogia Marii Antoniny to zdecydowanie jedna z najlepszych książek z tego gatunku, jakie miałam okazję czytać.
_______________________________________________________________
[1] wyjątek z pieśni rewolucyjnej "Ah! ça ira"
[2] "Journal de Paris", 1789 rok

"Odwaga! Okazywałam ją przez lata; myślicie, że stracę ją w chwili, gdy moje cierpienia mają dobiec końca?"
~ Maria Antonina


Wersal, rok 1789

Lud francuski już nie widzi w Ludwiku XVI i w jego małżonce tej długo wyczekiwanej nadziei i władców idealnych, a jedynie przyczynę wszystkich nieszczęść, na dodatek ciągnący w dół na samo dno ich kraj. A szczególną...