Dobra książka, bardzo solidna. Na plus - bardzo plastyczny, żywy język ("wojsko chorowało na czerwonkę, czyli biegunkę, co wiadomo, że obniżyło wartość bojową"),nienużące rozważania o przebiegu walk, zakładaniu grodów (autorka przyznaje, że jest niewiele źródeł, zatem wiele trzeba zgadywać). Dzięki temu mam jaśniejszy pogląd na historię Czech, bezdyskusyjnie.
Dlaczego nie więcej? Książka powinna była być dłuższa, rozumiem, że to jest seria "początki państw", ale urywa się za szybko, na początku rozbicia "dzielnicowego", co w Czechach nastapiło 100 lat wcześniej niż w Polsce. No ale aż się chciałoby poczytać dłużej, do końca dynastii Przemyślidów. Wiem, zachłanny jestem, ale jako czytelnik domagam się więcej.
Ostatnie dwa rozdziały to lekkie wypełniacze, na temat roli kościoła oraz organizacji państwa. Niemniej - polecam

Dobra książka, bardzo solidna. Na plus - bardzo plastyczny, żywy język ("wojsko chorowało na czerwonkę, czyli biegunkę, co wiadomo, że obniżyło wartość bojową"),nienużące rozważania o przebiegu walk, zakładaniu grodów (autorka przyznaje, że jest niewiele źródeł, zatem wiele trzeba zgadywać). Dzięki temu mam jaśniejszy pogląd na historię Czech, bezdyskusyjnie.
Dlaczego nie...

Marzena Matla nakreśliła obraz budującego się państwa czeskiego w oparciu o towarzyszące mu środowisko geopolityczne - nie brakło zatem dość dokładnych wzmianek o państwie Samona, Wielkim Księstwie Morawskim, młodziutkiej Polsce, Węgrzech i Cesarstwie, a nawet o Sławnikowicach. Skąd wzięli się Czesi w Kotlinie Czeskiej i dlaczego przetrwali w obliczu niemieckiej potęgi na Zachodzie, dlaczego takie ziemie jak Śląsk i Małopolska stały się kością niezgody między naszymi narodami i czy Chrobry okupował Czechy?
W tych trzystu stronach opisujących burzliwe przemiany terenów dzisiejszych Czech w IX-XI wieku Matla porusza właściwie problematykę o wiele szerszą niż taka seryjka jak "Początki państw" mogłaby sugerować - dla osób dobrze zaznajomionych z faktologią historyczną czeską czy polską stanowi świetnie uzupełnienie o możliwe powody przymierzy i waśni, bardzo dokładnie władca po władcy wyjaśnia osobiste cechy każdego z nich i zmieniające się stosunki międzynarodowe, które w pewnych momentach wykraczają nawet poza same Czechy i pomagają zrozumieć epizody polskiej historii jak jednoroczna władza Bezpryma i kapryśność Czechów wobec więzionego Mieszka II.
Oprócz dość dokładnego i przystępnego opisywania historii Czechów i wyjaśniania jej w popularnonaukowy sposób nie brakuje tutaj obrazowej rekonstrukcji zmian granic w Europie Środkowej i nieprzeciętnie dokładnie oddanej sytuacji wewnętrznej - przy częstych odwołaniach do Kosmasa Matla opisuje rodową "post-plemienną" hierarchię, charakter władzy, wielowiekowy proces chrystianizacji pogan, budowania grodów, zbierania danin, bicia monety i handlu - czyli wszystkie kwestie polityczno-gospodarcze, które są konieczne do wyobrażenia rzeczywistego działania dawnego państwa.
Obraz ten jest bardzo kompletny, zresztą jak wspomniałem wyżej, zahacza o rzadko poruszaną tematykę metody zarządzania i rozwoju państwa wczesnośredniowiecznego oprócz spisu wydarzeń typowo historycznych i podawania ich możliwych źródeł. Trochę nogę daje korekta w związku z czym uwagę może przykuć pojednanie Kazimierza Odnowiciela z Brzetysławem w 1946 r. albo wydarzenia "w roku 900 r.", ale są to typowo estetyczne zaniedbania. Tak ogólnie dobry podręcznik-repetytorium dla studentów, a dla laików całkiem przystępna pozycja popularnonaukowa.

Marzena Matla nakreśliła obraz budującego się państwa czeskiego w oparciu o towarzyszące mu środowisko geopolityczne - nie brakło zatem dość dokładnych wzmianek o państwie Samona, Wielkim Księstwie Morawskim, młodziutkiej Polsce, Węgrzech i Cesarstwie, a nawet o Sławnikowicach. Skąd wzięli się Czesi w Kotlinie Czeskiej i dlaczego przetrwali w obliczu niemieckiej potęgi na...

Na serię Wydawnictwa Poznańskiego Początki Państw ostrzyłem sobie zęby jak komornik na nowy traktor. Po nabyciu dwóch pierwszych tomów nieco się rozczarowałem, bo okazało się, że to książki popularno-naukowe, chociaż napisane przez uznanych historyków.

Marzena Matla dała się poznać jako autorka pracy (doktorat) o pierwszych Przemyślidach oraz kilku artykułów poświęconych Czechom w IX-XI w.

Więcej:
http://seczytam.blogspot.com/2015/01/marzena-matla-czechy.html

Na serię Wydawnictwa Poznańskiego Początki Państw ostrzyłem sobie zęby jak komornik na nowy traktor. Po nabyciu dwóch pierwszych tomów nieco się rozczarowałem, bo okazało się, że to książki popularno-naukowe, chociaż napisane przez uznanych historyków.

Marzena Matla dała się poznać jako autorka pracy (doktorat) o pierwszych Przemyślidach oraz kilku artykułów poświęconych...

7,5. Jestem pozytywnie zaskoczona. Ogólnie trudno mnie zainteresować tak daleką historią (mówimy tu przecież o zdarzeniach sprzed 1000 lat),jednak bardzo przyjemny styl autorki sprawia, że czyta się tę książkę niezwykle dobrze. Sama tematyka też nie przeszkadza - przecież dzieje Przemyślidów to prawdziwa "Gra o Tron" :) Te ciągłe mordowanie członków rodziny, oślepianie, kastracje... Chętnie sięgałabym częściej po tak wciągające książki historyczne, w dodatku z tego co mi wiadomo, dobre merytorycznie.
Mogę polecić osobą hobbistycznie i poważniej zainteresowanym historią, nawet niekoniecznie zaintrygowanych średniowieczem.

7,5. Jestem pozytywnie zaskoczona. Ogólnie trudno mnie zainteresować tak daleką historią (mówimy tu przecież o zdarzeniach sprzed 1000 lat),jednak bardzo przyjemny styl autorki sprawia, że czyta się tę książkę niezwykle dobrze. Sama tematyka też nie przeszkadza - przecież dzieje Przemyślidów to prawdziwa "Gra o Tron" :) Te ciągłe mordowanie członków rodziny, oślepianie,...

Ciekawa publikacja dotycząca powstania państwa naszych południowych sąsiadów. Fachowcy co prawda znajdują w niej luki(odsyłam do recenzji na portalach tematycznych),ale nie są one znaczące i nawet hobbysta amator je dostrzeże. Poza tym kawał ciekawej lektury warty polecenia.

Ciekawa publikacja dotycząca powstania państwa naszych południowych sąsiadów. Fachowcy co prawda znajdują w niej luki(odsyłam do recenzji na portalach tematycznych),ale nie są one znaczące i nawet hobbysta amator je dostrzeże. Poza tym kawał ciekawej lektury warty polecenia.

„W Europie leży Germania, w której końcu ku północnej równinie jest miejsce nader rozległe, zewsząd w krąg otoczone górami, które w dziwny sposób cięgną się wokół całej krainy tak, że na pozór jakby jedna i nieprzerwana góra całą ową krainę okrążała i broniła”

Wydawnictwo Poznańskie wypuszcza właśnie na księgarskie półki kolejną fascynującą serię historyczną dotyczącą epoki średniowiecza. Po znakomitym i wciąż trwającym cyklu, przedstawiającym czytelnikom postacie polskich władców tej epoki, przyszła pora na początki europejskich państw. Otwiera ją prezentowana tu pozycja Marzeny Matli zatytułowana „.Czechy”. Państwo z którym graniczymy niemal od zawsze a wielowiekowe ożywione tradycje wzajemnych kontaktów ( państwowych, narodowych, politycznych, społecznych, kulturowych, gospodarczych, handlowych i innych) plasuje ten kraj w miejscu dla nas szczególnym. Co ciekawe, mimo iż na przestrzeni wieków nasze stosunki nie zawsze były przyjazne , poprawne a nierzadko spory, konflikty czy otwarte działania wojenne przybierały brutalne i krwawe oblicza, nie utrwalił się w naszej polskiej świadomości obraz Czecha ( w przeciwieństwie do Niemca i Rosjanina) jako wroga i najeźdźcy. Wręcz przeciwnie, przysłowiowy „Pepik” to traktowany z sympatią, humorem i serdecznością , słowiański kuzyn o podobnej nam historii i burzliwych dziejowych zakrętach z którym raczej powinniśmy się bratać, współpracować i wzajemnie wspierać.

Dzięki tej lekturze wzbogacimy trochę naszą, jakby nie było raczej obiegową i fragmentaryczną, wiedzę na temat naszego południowego sąsiada, którego wczesnośredniowieczna historia (podobnie zresztą jak nasza) obfitowała w szereg niezwykle ważnych i interesujących postaci i zdarzeń. Autorka w sposób bardzo przystępny i naprawdę ciekawy wprowadza nas w świat dawnych Czech od wydarzeń które giną w pomroce dziejów ( a szereg faktów pozostaje w sferze domysłów i teorii) aż po rok 1055 i śmierć jednego z najwybitniejszych przedstawicieli dynastii Przemyślidów, Brzetysława I. Historyczne, kronikarskie zapiski, przeplatane mitologią i słowiańskimi legendami przybliżają nam sposób w jaki naród ten wstąpił na arenę dziejów, oraz przedstawiają mozolny, trudny i skomplikowany proces powstawania i krystalizowania się czeskiej państwowości ( czasy Borzoja, Spitygniewa i Wratysława). Stopniowe krzepnięcie i niełatwą konsolidację rozdrobnionych ziem, tłumienie czynników odśrodkowych, niezadowolonych z centralizacji oraz nowy wymiar wewnętrznej i zewnętrznej polityki. Po czasy światowości, wzrostu znaczenia i potęgi militarnej, politycznej, gospodarczej i nieźle rozwijającego się handlu. Wojen, sporów terytorialnych, podbojów, bezpardonowego zwalczania opozycji, krętych dróg dyplomacji, dynastycznych koligacji, tajnych układów, niełatwych stosunków z sąsiadami i zbliżającego się wielkimi krokami kryzysu.

Osobną i niezwykle ważną kwestia są trudne procesy chrystianizacyjne, chrzest, rozwój i wzrost znaczenia organizacji kościelnych oraz wpływ dostojników kościelnych na poszczególnych władców i ogólną polityka państwa. To również historie, niektóre bardzo kontrowersyjne i krwawe dotyczące poszczególnych władców ( Wacław, Bolesław I Okrutny, Bolesław III Rudy, Ołdrzych, Jaromir) i ludzi z ich otoczenia przez pryzmat których spoglądamy na te odległe czasowo wydarzenia.
Książka Marzeny Matli „Czechy” ze względu na jej popularnonaukowa formę i sprawnie prowadzoną narracje z całą pewnością jest doskonałą pozycją dla wszystkich pragnących dowiedzieć się więcej o historii tego, bliskiego nam przecież, kraju i narodu.

„W Europie leży Germania, w której końcu ku północnej równinie jest miejsce nader rozległe, zewsząd w krąg otoczone górami, które w dziwny sposób cięgną się wokół całej krainy tak, że na pozór jakby jedna i nieprzerwana góra całą ową krainę okrążała i broniła”

Wydawnictwo Poznańskie wypuszcza właśnie na księgarskie półki kolejną fascynującą serię historyczną dotyczącą...