REWELACJE POLSKIEGO JÜRGENA THORWALDA

Od lat trzydziestych poprzedniego wieku - po lata trzydzieste XX - trwała STULECIE POLSKICH DETEKTYWÓW. Właśnie ten sam okres w skali europejskiej Jürgen Thorwald nazwał "stuleciem detektywów". Jeśli zdecydowałem się pisać książkę o zapożyczonym od niego tytule - napisze profesor Jan Widacki - to nie dlatego, abym chciał w swej próżności z nim się porównywać, ale dlatego, że uważam, iż krakowską kryminalistykę można zestawić z kryminalistyką europejską i - że będzie to zestawienie interesujące. Określeniem "kryminalistyka krakowska" w warunkach zaborów znaczyło tyle, co "kryminalistyka polska". Tu bowiem, nie licząc krótkiej przerwy, działał polski Uniwersytet i sądy orzekały po polsku. Tu ogniskowało się także całe niemal polskie życie naukowe.
W 1971 roku ukazał się polski przekład (Wandy Kragen i Karola Bunscha) światowego bestsellera Jürgena Thorwalda "Stulecie detektywów-drogi i przygody kryminalistyki" (Wydawnictwo Literackie w Krakowie). Opisując dzieje światowej kryminalistyki, Thorwald wspomina tylko 4 nazwiska Polaków: Ludwika Teischmana, Leona Wachholza, Stanisława Horoszkiewicza i Władysława Sobolewskiego. Trzech pierwszych z nich działało w Krakowie. Wprawdzie pierwsza katedra medycyny sądowej na ziemiach polskich powstała w Krakowie w 1804 roku, ale prawdziwy jej rozwój rozpoczął się dopiero od momentu objęcia profesury przez Fryderyka Hechela (1834). Przez najbliższe kilkadziesiąt lat Kraków był jedynym ośrodkiem polskiej myśli kryminalistycznej. Ośrodek ten koncentrował się wokół katedry Medycyny Sądowej Uniwersytetu Jagiellońskiego. W wieku XIX-pisze Jan Widacki-ogół naukowych problemów związanych ze śledztwem mieścił się w ramach medycyny sądowej. Dopiero z końcem stulecia zaczyna się coraz wyraźniej zarysowywać tendencja do wydzielania nowej dyscypliny, która z końcem lat dwudziestych naszego wieku oddzieli się już ostatecznie od medycyny sądowej. Tą dyscypliną jest kryminalistyka w dzisiejszym rozumieniu. W swej wspaniałej książce prof. Jan Widacki pisząc o detektywach, ma na myśli tych wszystkich, którzy budowali wiedzę kryminalistyczną, a zarazem stosowali ją w praktyce. Byli to głównie medycy sądowi. Jest to dokonała książka dla wszystkich, którzy sięgają po "kryminały". "Stulecie polskich detektywów" to klucz metodyczny, osadzony świetnie na "pitavalowym tle". Fascynująca lektura o aferach stulecia!